Pożyczka to jedna z prostszych czynności cywilnoprawnych. Przepisy pozostawiają dużą swobodę stronom umowy w kształtowaniu swojego stosunku zobowiązaniowego. Podstawową regulację dotyczącą pożyczki przewiduje [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70928]kodeks cywilny[/link], określając ją jako umowę konsensualną i nieodpłatną, czyli skuteczną już od momentu złożenia oświadczeń woli. Natomiast prawo bankowe uwzględnia udzielanie pożyczki pieniężnej w katalogu czynności bankowych jako czynność bankową sensu largo, a więc taką, która może być wykonywana również przez podmioty „niebankowe”.
[wyimek][b]2 proc.[/b] wynosi stawka podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku umowy pożyczki [/wyimek]
Dla ważności zawarcia umowy pożyczki nie została przewidziana jakaś szczególna forma. Istotnym elementem umowy nie jest również określenie czasu jej obowiązywania ani sposobu korzystania z jej przedmiotu. To od woli stron zależy, czy ma to być pożyczka długo- czy krótkoterminowa, czy też pożyczka zawarta na czas nieoznaczony.
Kodeks cywilny ujmuje umowę pożyczki jako umowę nieodpłatną. Umowa ta może, ale nie musi zostać zwarta pod tytułem odpłatnym. Według niektórych poglądów natomiast pożyczka jest odpłatna, tylko gdy wynika to jednoznacznie z określonego postanowienia umowy.
„Odpłatność” umowy pożyczki również może być wyrażona w dowolny sposób. Najczęściej jest ona określona w postaci oprocentowania. W zakresie wysokości oprocentowania pożyczki ustawodawca nie pozostawił całkowitej dowolności stronom umowy. Kodeks cywilny określa maksymalną wysokość oprocentowania. I tak maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego.
