Miniony rok był udany i dla dużych, i dla małych firm doradczych

To była druga edycja rankingu organizowanego przez naszą redakcję. O tym, jak ważną rolę do odegrania mają doradcy podatkowi w gospodarce, przekonana jest wiceminister finansów Elżbieta Chojna-Duch. Jak podkreślała w trakcie uroczystości wręczenia nagród laureatom, doradcy powinni budować świadomość przedsiębiorców co do swojego zawodu. Wielu biznesmenów utożsamia doradcę z księgowym, który jednocześnie jest przyjacielem przedsiębiorcy.

Z kolei prof. Hanna Litwińczuk z Uniwersytetu Warszawskiego przypomniała, że dobro podatnika oraz ochrona jego interesów i praw to podstawowe wartości dla doradców. Wyzwania zaś, przed którymi dziś stają doradcy, zmuszają ich do stałego podnoszenia swoich kwalifikacji. – Tematów do zgłębiania na pewno nie zabraknie – zapewniała prof. Litwińczuk, przewodnicząca pierwszego składu Państwowej Komisji Egzaminacyjnej ds. Doradztwa Podatkowego. – [b]Zawód jest trudny i odpowiedzialny, ale jednocześnie daje dużą satysfakcję[/b] – przekonywała.

Tegoroczni triumfatorzy to firmy tzw. wielkiej czwórki – duże międzynarodowe firmy doradcze, które na naszym rynku mogą tak naprawdę rywalizować tylko ze sobą. W pierwszej kategorii rankingowej, w której firmy ocenialiśmy pod względem liczby doradców podatkowych, pierwsza czwórka wyglądała następująco: PricewaterhouseCoopers (98 doradców), Deloitte (85), KPMG (68) oraz Ernst & Young (58). Piąta w kolejności spółka – MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy – mogła się pochwalić 26 zatrudnionymi doradcami podatkowymi, a szósta (czyli Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy – Grupa ISP) – 19. Dalej uplasowały się kancelaria Roedl, Jamroży, Majchrowicz-Bączyk, Smagowicz-Tokarz (16 doradców), Spółka Doradztwa Podatkowego Ożóg i Wspólnicy (15), Accreo Taxand (15) i kancelaria prawna Baker & McKenzie Gruszczyński i Wspólnicy (12).

W drugim rankingowym zestawieniu prześwietliliśmy firmy pod względem osiąganych przychodów netto. Także tutaj bezkonkurencyjne były firmy z wielkiej czwórki. Dwie z nich okazały się liderami tego zestawienia – spółka Ernst & Young, która zajęła pierwsze miejsce z przychodami w wysokości 103,1 mln zł, oraz PricewaterhouseCoopers (102,4 mln zł). Trzecia na liście firma Deloitte Doradztwo Podatkowe na doradztwie zarobiła 85 mln zł, a czwarta (KPMG Tax M. Michna) – trochę ponad 80 mln zł. Od tego wyniku piątą w tej kategorii spółkę MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy dzieli prawdziwa przepaść (23,5 mln zł). Na dalszych miejscach uplasowały się Accreo Taxand i ISP Modzelewski i Wspólnicy – Grupa ISP z przychodami w wysokości po 11 mln zł każda oraz SDP Ożóg i Wspólnicy (9,1 mln zł wypracowane w ciągu 11 miesięcy ubiegłego roku). W czołówce znalazły się ponadto spółka BDO Numerica, kancelaria Roedl, Jamroży, Majchrowicz-Bączyk, Smagowicz-Tokarz oraz TPA Horwath Sztuba Kaczmarek. Ich przychód sięgnął 8,5 mln zł.

Jak się okazało, ta stosunkowo młoda korporacja nie tylko się uczy i zdobywa doświadczenie, ale i ostro konkuruje na rynku. Z tego też powodu przedstawiciele środowiska ostrożnie wskazywali najlepszych specjalistów w poszczególnych dziedzinach prawa podatkowego i branżach. Mimo to udało się nam wyłonić liderów w podatkach i dwóch z sześciu branż. I tak w VAT i akcyzie za najlepszego specjalistę uznany został Tomasz Michalik z MDDP, w podatku dochodowym od osób fizycznych – Janusz Marciniuk z kancelarii Marciniuk i Wspólnicy, a w podatku dochodowym od osób prawnych – Piotr Żarski z firmy Deloitte Doradztwo Podatkowe. Najlepszą specjalistką od postępowań podatkowych została natomiast Dorota Szubielska z kancelarii Chadbourne & Parke. Za najlepszych w obsłudze branży farmaceutycznej i usług finansowych środowisko uznało z kolei odpowiednio Karinę Furgę z kancelarii Salans oraz Andrzeja Paczuskiego z firmy KPT Doradcy Podatkowi.

Zdecydowana większość firm, które uczestniczyły w rankingu, zaliczy miniony rok do udanych. Duże zapotrzebowanie na usługi doradztwa podatkowego przełożyło się bowiem na ich przychody. [b]W tegorocznej edycji rankingu zauważalny był znaczny wzrost przychodów w porównaniu z rokiem poprzednim, liczony zarówno w milionach złotych, jak i procentach[/b]. Zwycięzcy tego zestawienia (choć niemającego wpływu na miejsce w klasyfikacji według przychodów) mogli się pochwalić wzrostem przychodów o kilkanaście milionów złotych. Najwięcej, bo o 19,3 mln zł, swój przychód zwiększyła spółka KPMG Tax M. Michna. Znaczący wzrost odnotowały też firmy zdecydowanie mniejsze niż cztery znane na polskim rynku firmy doradcze. Pierwszą w zestawieniu firm, które odnotowały największy procentowy wzrost przychodów, była spółka Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej. Jej przychody w 2007 r. wzrosły w porównaniu z rokiem 2006 o 100 proc. Niewiele mniejszy wzrost (bo o 80,8 proc.) odnotowała druga na tej liście spółka TPA Horwath Sztuba Kaczmarek.

[wyimek]Jedynie doradcy obsługujący branże muszą się specjalizować [/wyimek]

Dynamiczny rozwój firm doradczych potwierdzają nie tylko uzyskiwane przez nie przychody. [b]Coraz powszechniejsze staje się tworzenie oddziałów w innych miastach[/b]. Ta zupełnie nowa tendencja nie jest przywilejem jedynie dużych firm doradczych. Chętnie po tę formę działalności sięgają także mniejsze kancelarie i spółki. Częściowo jest ona odpowiedzią na oczekiwania klientów, którzy mają siedziby w innej części kraju niż ta, w której znajduje się siedziba firmy. Dzięki oddziałowi jest szansa na bliski i codzienny kontakt z klientem. Dla lokalnego rynku usług doradczych jest to bardzo korzystna tendencja. Bo firmy tworzące oddziały w innych częściach kraju zazwyczaj zatrudniają lub podejmują stałą współpracę z doradcami podatkowymi z danego terenu. W ten sposób zyskują specjalistów, którzy nie tylko znają lokalny rynek i jego uwarunkowania, mają kontakty w urzędach i organach podatkowych czy skarbowych, ale i dysponują czasem, by być w pełni dyspozycyjni dla klientów. Oprócz takich stałych doradców w oddziałach działają też doradcy, którzy dojeżdżają z siedziby firmy za każdym razem, gdy tylko zaistnieje taka potrzeba.

Kompleksowa obsługa, jakiej oczekują przedsiębiorcy, stała się powodem zmian na rynku usług doradztwa podatkowego. Do nowych wymagań biznesu dostosowują się nie tylko duże firmy doradcze dysponujące zespołami specjalistów. Podobny trend widoczny jest również w kancelariach prawniczych, które poszukują prawników specjalizujących się w podatkach, a niektóre tworzą nawet u siebie działy podatkowe. Chcą w ten sposób rozszerzyć swoją ofertę usług prawnych o aspekty podatkowe.

O tym, jak ważna jest możliwość zapewnienia przedsiębiorcy pełnej obsługi, wiedzą także mniejsze firmy świadczące usługi doradztwa podatkowego. [b]Dlatego coraz więcej z nich oprócz profesjonalnych doradców zatrudnia lub współpracuje na stałe także z innymi osobami mającymi uprawnienia – czyli z adwokatami i radcami prawnymi[/b]. Powstaje też coraz więcej spółek zakładanych przez doradców podatkowych wspólnie z księgowymi czy biegłymi rewidentami. Z kolei duże firmy coraz chętniej widzą w szeregach swoich pracowników także radców prawnych.

[ramka]

[i][b]prof. Ryszard Mastalski, Uniwersytet Wrocławski[/b][/i]

[b]W stosowaniu prawa podatkowego w Polsce uczestniczą także podmioty niebędące podmiotami publicznymi.[/b] A to dlatego, że obowiązujący u nas system samoobliczania nakłada na podatników obowiązek interpretowania przepisów prawa. Często więc muszą oni korzystać z pomocy fachowców, głównie doradców podatkowych. Dla niektórych przedsiębiorców są to ich własne służby prawne, w większości jednak zajmują się tym kancelarie prawnicze specjalizujące się w prawie podatkowym. Dokonując interpretacji przepisów, biorą oni na siebie odpowiedzialność przed klientem, co nie zwalnia podatników z odpowiedzialności wobec organów podatkowych. Przed korporacją widzę więc świetlaną przyszłość. Zwłaszcza jeżeli ustawodawca nadal będzie komplikował prawo.

[i][b]Jacek Kędzior, partner w Ernst & Young[/b][/i]

[b]Zaletą rankingów jest popularyzacja profesji doradców podatkowych i udostępnianie danych dotyczących firm z branży.[/b] Co szczególnie istotne, rankingi stwarzają okazję do dyskusji i wymiany poglądów. Uważam, że publikacja rankingów jest znakomitą okazją nie tylko do refleksji nad profesją doradców, ale również do zastanowienia się nad formułą wymiany poglądów między doradcami a przedstawicielami organów podatkowych. Taka wymiana poglądów, z udziałem sędziów sądów administracyjnych, przyczyniłaby się z pewnością do lepszego zrozumienia otoczenia, w którym funkcjonuje każda ze stron, a może i doprowadziłaby do lepszego stosowania prawa podatkowego przez administrację.

[i][b]Tomasz Grunwald, partner w KPMG [/b][/i]

[b]Nie uważam, aby wprowadzenie specjalizacji w obrębie doradców podatkowych było dobrym rozwiązaniem.[/b] Jeżeli już, to należałoby powrócić do koncepcji wydzielenia z tej korporacji rachmistrzów, którzy nie zajmują się doradzaniem, lecz tylko prowadzą ewidencje podatkowe – od kilometrówki poczynając, poprzez podatkową księgę przychodów i rozchodów po pełną rachunkowość. Tak jak w każdym zawodzie, tak i w tym są zarówno osoby dobre, mające wiedzę i doświadczenie, jak i słabsze merytorycznie. Najlepszym weryfikatorem ich umiejętności jest rynek. Nie miałbym natomiast nic przeciwko wyodrębnieniu dwóch kategorii zawodowych: doradców i rachmistrzów.