Ranking firm doradztwa podatkowego: Zespoły rosną, przychody już mniej

Zespół PricewaterhouseCoopers po raz kolejny okazał się najsilniejszy liczebnie. Tworzy go 141 osób uprawnionych do doradztwa podatkowego. Są w nim specjaliści od poszczególnych podatków i znawcy procedur administracyjnych.

Dział podatkowy PwC to też zespoły wyspecjalizowane w poszczególnych branżach gospodarki. Sa tu znawcy farmacji, energii czy sektora finansowego. Doradcy z PwC Marcin Chomiuk i Tomasz Rolewicz odnieśli sukces w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie BGŻ Leasing (patrz str. 10).

Inne firmy z czołówki rankingu również powiększyły swoje zespoły. Jednak prawie nie wpłynęło to na kolejność w pierwszej dziesiątce w klasyfikacji ilościowej. W stosunku do ubiegłorocznego rankingu doszło jedynie do zamiany firm z miejsc 9. i 10. Kancelaria dr Ireny Ożóg i jej wspólników, mimo nieznacznej redukcji załogi, okazała się większa od firmy Crido Taxand (będącej jedną z następczyń Accreo Taxand).

Zwiększenie zatrudnienia dało spory awans w rankingu niektórym mniejszym firmom, np. RSM Poland KZWS i Independent Tax Advisers.

Nie zmienił się jednak zasadniczo układ sił. Na zespoły liczące powyżej setki fachowców podatkowych mogą sobie pozwolić jedynie międzynarodowe firmy z tzw. wielkiej czwórki, które zajęły pierwsze cztery miejsca w rankingu. Największa z firm o krajowym rodowodzie, czyli MDDP, dysponuje 27 doradcami podatkowymi, siedmioma radcami prawnymi, dwojgiem adwokatów i jednym biegłym rewidentem. Pozostałe mają najczęściej po kilku–kilkunastu doradców i innych fachowców podatkowych.

Siła osobowa kancelarii nie zawsze przekłada się na jej przychody. Choć i w tej kategorii królują międzynarodowi giganci, to kolejność mierzona według zainkasowanych od klientów pieniędzy jest nieco inna. Wyraźnie da się odczuć zahamowanie tendencji wzrostowej w przychodach (patrz str. 6). Jest to – co przyznają pytani przez „Rz" doradcy – wyraźny znak spowolnienia gospodarczego.

Na razie jednak, przynajmniej jeśli chodzi o liczebność personelu, wciąż trwa wzrost. Co więcej, już teraz widać, że nie będzie gwałtownie zahamowany. Chociaż w kategorii liczby doradców podatkowych w firmie braliśmy pod uwagę wyłącznie osoby z uprawnieniami, i to tylko te, które już wykonują zawód, to podczas zbierania danych do rankingu można było stwierdzić, że zespoły firm doradczych mają szansę na rychłe powiększenie.

Oprócz profesjonalistów z państwowymi dyplomami zazwyczaj pracuje tam sporo innych osób, zwłaszcza młodych, które dopiero przygotowują się do kariery w doradztwie. W wielu wypadkach zdały one już pomyślnie państwowy egzamin, ale jeszcze czekają na wpis na listę doradców.

Maciej Grabowski wiceminister finansów

Komentuje Maciej Grabowski, wiceminister finansów

Prace nad zmianami ustawy o doradztwie podatkowym są już bardzo zaawansowane, a zakładają poszerzenie kręgu podmiotów uprawnionych do wykonywania niektórych czynności doradztwa podatkowego.

Oznacza to, że np. prowadzeniem ksiąg podatkowych, sporządzaniem zeznań i deklaracji podatkowych, udzielaniem porad, będą mogli się zajmować nie tylko doradcy podatkowi, radcy prawni i adwokaci, ale także podmioty nieposiadające takich szczególnych kwalifikacji. Rozwiązanie to jest przede wszystkim konsekwencją deregulacji usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, do którego nie będą już potrzebne uprawnienia.

Z drugiej strony zawód doradcy podatkowego pozostanie w pełni profesjonalnym zawodem zaufania publicznego. Wypracowana na rynku usług pozycja będzie się nadal umacniała, a zawód ten upodobniać się będzie do profesjonalnych zawodów prawniczych.

Należy pamiętać, że doradcy podatkowi posiadają wysokie i zweryfikowane na egzaminie kwalifikacje, obowiązkowe ubezpieczenie OC, obowiązani są dochować tajemnicy zawodowej i podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej, dzięki czemu zapewniają kompleksową i kompetentną pomoc w sprawach podatkowych, co ma bardzo duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania systemu podatkowego.

Warta jest również podkreślenia rola przedstawicieli tego zawodu w procesie stanowienia prawa podatkowego. Przesyłane do nas w trybie konsultacji społecznych uwagi i sugestie są zawsze profesjonalne i na wysokim poziomie.

Tomasz Michalik przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych

Komentuje Tomasz Michalik, przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych

Nie ma co ukrywać – spowolnienie gospodarcze odczuwają także doradcy podatkowi. Jednak w trudnych czasach najbardziej cenionym partnerem jest ten, który – znając i rozumiejąc biznes swojego klienta – potrafi pomóc m.in. w znalezieniu oszczędności i zracjonalizowaniu wydatków. Wymaga to jednak działania aktywnego i wyjścia daleko poza to najbardziej wąsko pojęte doradztwo, polegające na przygotowywaniu rozliczeń i deklaracji. Obserwujemy zainteresowanie kompleksowymi usługami związanymi np. z restrukturyzacją działalności podatników.

Coraz więcej polskich firm dostrzega potrzebę bieżącej współpracy z doradcą podatkowym, nie tylko w wypadku szczególnie dużych transakcji. Firmy te rozumieją, że właściwe ułożenie prowadzonej działalności i poprawne jej rozliczenie gwarantuje zarówno bezpieczeństwo tych rozliczeń, jak i prawidłową wysokość płaconych podatków – prawidłową, czyli ani za dużo, ani za mało. Mówiąc krótko, doradca podatkowy zaczyna w coraz większym stopniu odgrywać rolę partnera w biznesie, dość oczywistą w państwach, w których zawód ten funkcjonuje dłużej niż w Polsce.

Nasz samorząd jest bardzo zadowolony z tego, że zawód doradcy podatkowego jest atrakcyjny dla młodzieży. O ile kilka lat temu osoby przystępujące do egzaminu miały już spore doświadczenie np. jako księgowi, o tyle dziś na ślubowaniach widzę przede wszystkim ludzi poniżej trzydziestki, w znacznej części prawników. Możliwe, że jest to skutek zarówno pewnych zawirowań w innych zawodach prawniczych, jak i tego, że zawód doradcy podatkowego okrzepł już po 15 latach od jego uregulowania i perspektywy kariery są widoczne oraz postrzegane jako atrakcyjne.

Iwona Smith partner zarządzający działem prawno- -podatkowym PwC

Iwona Smith, partner zarządzający działem prawno-podatkowym PwC

Rynek doradztwa podatkowego w Polsce powoli się stabilizuje, a obserwowane trendy dawało się zauważyć już w ubiegłych latach.

Klienci szczególnie doceniają wsparcie doradcy podatkowego przy zdarzeniach wiążących się z istotnym ryzykiem podatkowym, np. kontrolach, sporach z organami podatkowymi czy rozprawach sądowych. Zwłaszcza obszar kontroli można obecnie uznać za newralgiczny – organy, czując presję na poszukiwanie wpływów budżetowych, wykazują się coraz większą determinacją i pomysłowością. Zwiększa się nie tylko liczba kontroli podatkowych, ale także ich wnikliwość oraz skłonność do zaskarżania niekorzystnych dla fiskusa rozstrzygnięć sądów.

Kontrole coraz częściej są przeprowadzane w zautomatyzowany sposób z zastosowaniem narzędzi informatycznych. Tzw. e-kontrole są bardziej efektywne i mniej angażują przedsiębiorców w cały proces. Jest to jednocześnie nowy instrument, którego specyfiki podatnicy sukcesywnie się uczą, korzystając z pomocy doradców. Tego typu wsparcie doradcze wymaga unikatowego połączenia wiedzy na temat przepisów podatkowych ze znajomością systemów IT oraz procesów biznesowych realizowanych w danej firmie.

Warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden trend: coraz częściej rozliczenia za wsparcie doradcy są realizowane w formule premii od sukcesu (success fee). Taka struktura wynagradzania daje firmom większy komfort we współpracy z doradcą. Koszty wynagrodzenia za wsparcie eksperta podatkowego są bardziej przewidywalne, nie obciążają płynności finansowej, a pojawiają się dopiero w momencie uzyskania konkretnej oszczędności podatkowej (np. w wyniku zwrotu nadpłaty).

Andrzej Marczak partner w firmie KPMG

Komentuje Andrzej Marczak, partner w firmie KPMG

Rynek oczekuje od doradców podatkowych nie tylko kompleksowości usług, ale także specjalizacji w poszczególnych podatkach, a nawet w konkretnych przepisach. Pojedynczym doradcom, choćby najbardziej doświadczonym, trudno ogarnąć wszystkie niuanse prawa podatkowego.

Tworzenie multidyscyplinarnych zespołów to oczywiście przewaga dużych firm. Można jednak zaobserwować trend łączenia się pojedynczych doradców w różnych formach współpracy po to, by zaoferować i kompleksowość usług, i specjalistyczną wiedzę.

Kryzysowe realia rynku sprawiają, że klienci oczekują od nas coraz większej elastyczności działania i skonkretyzowanych finansowych efektów naszego doradztwa. Musimy być zatem w większym stopniu proaktywni, pozostawać blisko spraw klienta i poświęcać im coraz więcej czasu, niezależnie od pory dnia. W dłuższej perspektywie klienci oczywiście to doceniają, ale da się odczuć silną presję na ceny naszych usług.

Doradztwo ciągle zmienia się co do meritum. Dziś podatki się umiędzynarodowiły. Nawet mała firma może mieć do czynienia z materią rozstrzyganą przez wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE. To wymaga od nas stałego rozszerzania wiedzy.