Jak wybrac dobra praktykę i staż

Marcin, student II roku prawa na Uniwersytecie Wrocławskim, już wie, że większość tegorocznych wakacji spędzi na praktyce w kancelarii adwokackiej, gdzie pracował też poprzedniego lata. Choć nie zarabia wiele (10 zł brutto na godzinę), to przynajmniej ma już zapewnione zawodowe doświadczenie, o co wcale nie jest łatwo.

Setki ofert

Liczba ofert praktyk i staży w ostatnich latach szybko rosła, ale nawet ubiegłoroczny rekord liczby ofert dla stażystów i praktykantów na portalu rekrutacyjnym Pracuj. pl (5,6 tys. propozycji – o 30 proc. więcej niż w 2010) to kropla w morzu przy setkach tysięcy studentów i absolwentów polskich uczelni. W tym roku o pobicie tamtego rekordu może być trudno, gdyż firmy są mniej chętne do zwiększania zatrudnienia, co może też ograniczyć ich gotowość do przyjmowania praktykantów i stażystów.

Na portalu Pracuj. pl czeka teraz 516 ofert praktyk i staży – przede wszystkim w branży finansowej, bankowej i ubezpieczeniowej, doradczej oraz w FMCG. Najczęściej firmy poszukują kandydatów do działów sprzedaży, IT i administracji.

Jest praca, jest zapłata

Widać też pozytywny dla studentów trend – rośnie liczba firm, które oferują wynagrodzenie za pracę wykonywaną w ramach praktyk i staży. Taką informację można znaleźć już w ponad 60 proc. ofert na Pracuj. pl – to dwa razy więcej niż w zeszłym roku.

– Wynika to zapewne z profesjonalizacji rynku pracy, ale również ze zmiany pokoleniowej. Pracodawcy zaczęli dostrzegać, że chcąc przyciągnąć do siebie najlepszych kandydatów z pokolenia Y, muszą zaoferować im coś więcej niż „możliwość zdobycia doświadczenia w międzynarodowej firmie" – wyjaśnia Elżbieta Flasińska, rzeczniczka Pracuj. pl.

Płatne praktyki są standardem w wielu spółkach renomowanych korporacji. Anna Woźniak, menedżer ds. rekrutacji w Ernst & Young, podkreśla, że praktykanci firmy zdobywają doświadczenie, wspierając pracowników w realizacji rzeczywistych projektów; dlatego też otrzymują za swoją pracę wynagrodzenie.

Jak zaznacza Paulina Hołderna, specjalista ds. employer brandingu w Mars Polska, wynagradzanie uczestników praktyk wpisuje się w obowiązującą w firmie zasadę wzajemności, a praktykanci są zatrudniani na takich samych warunkach (umowa o pracę) jak pozostali współpracownicy.

Atrakcyjne płatne praktyki można też znaleźć w krajowych firmach – w tym roku już po raz dziewiąty ok. 40 – 50 studentów i absolwentów weźmie udział w „Programie Kariera", który organizuje Polska Rada Biznesu. Program przewiduje dwu-, trzymiesięczne płatne staże w kilkunastu firmach, m.in. w PZU, Adamedzie, Bakallandzie, w grupie Onet. pl oraz w TVN.

Rywalizacja o miejsce w tym programie, jak również w innych programach praktyk znanych firm, jest równie zacięta jak konkurencja o stałe oferty pracy.

Wyłapać talenty

Pracodawcy nie kryją, że praktyki i staże są dla nich jedną z form rekrutacji przyszłych pracowników. – Dzięki praktykom firmy mają możliwość sprawdzenia potencjalnych przyszłych pracowników jeszcze w czasie studiów, w realnej pracy pod warunkiem, że angażują ich w odpowiedzialne zadania – podkreśla Anna Woźniak z Ernst & Young, gdzie w tym roku na stażystów i praktykantów czeka prawie 200 miejsc. Każdy z nich może potem liczyć na ocenę swojej pracy, a najlepsi – na stałe zatrudnienie.

Beata Kapcewicz, prezes portalu Architekcikariery. pl, podkreśla, że nie mniej cenne niż oferta pracy może być doświadczenie zdobyte przy konkretnych projektach biznesowych. Takie doświadczenie, które może być potem atutem w CV, oferują często programy w renomowanych firmach.

– Wyznajemy zasadę, że dobrze zaplanowana praktyka przynosi korzyść zarówno dla uczestnika, jak i dla firmy. Dlatego co roku przygotowujemy program praktyk pod kątem realizowanych w firmie projektów biznesowych. Chcemy, by praktykanci wiedzieli, że ich wysiłek przekłada się na realne efekty – wyjaśnia Paulina Hołderna.

Jak dodaje, już na etapie składania aplikacji kandydaci dokładnie wiedzą, co będą robić podczas 2,5 miesiąca pracy w Mars. Każdy z dziesięciu praktykantów będzie prowadził pod okiem doświadczonego menedżera samodzielny projekt, który ma przynieść wymierne korzyści dla biznesu. Firma zresztą często wdraża projekty zrealizowane przez uczestników letnich praktyk.

Jak się przygotować na przyjście stażysty

1. Określ cele praktyki

Celem praktyki może być rekrutacja przyszłych pracowników, wyłowienie talentów, albo po prostu zdobycie dodatkowych rąk do pracy podczas sezonu urlopów w firmie. Na początek warto się zastanowić, czy opłaca się wziąć praktykanta. Nawet jeśli firma nie płaci uczestnikom praktyk, to ponosi dodatkowe koszty. Trzeba przygotować mu stanowisko pracy, ktoś z pracowników musi poświęcić swój czas, by pełnić rolę opiekuna. Słaba, źle oceniana praktyka może przełożyć się na negatywne komentarze uczestników, które w dobie Internetu będą latami krążyć w sieci, pogarszając wizerunek firmy.

2. Przygotuj konkretne zadania

Firmy, które organizują profesjonalne programy praktyk i staży, dbają, by były one dopasowane do realnych biznesowych projektów. Określają też efekt, który ma dać praca praktykanta. W ten sposób nie tylko sprawdzają umiejętności i kompetencje potencjalnych pracowników, ale też mogą wykorzystać efekt „świeżego spojrzenia" młodych ludzi, co sprzyja innowacjom.

3. Przygotuj opiekuna i biurko

Planując praktyki, trzeba też pamiętać o logistyce – zdarza się (choć coraz rzadziej), że zaczynający pracę praktykant nie ma miejsca do pracy, a szef działu zapomniał o jego przyjściu. Dlatego warto wyznaczyć i przeszkolić opiekuna praktyk, np. pracownika działu HR, który zadba o kwestie organizacyjne i przygotuje uczestnikom krótkie szkolenie, albo choćby prezentację, by im ułatwić orientację w firmie.

4. Zadbaj o dobór praktykantów

Wybór odpowiednich ludzi to jedno z największych wyzwań organizatora praktyk, zwłaszcza gdy firma nie ma specjalnego działu rekrutacji. Renomowane firmy mają specjalne, wielostopniowe programy selekcji. Mniejszym firmom dobór kandydatów może ułatwić włączenie się do studenckich konkursów, gdzie nagrodą jest praktyka lub staż.

5. Monitoruj efekty praktyki

Nawet jeśli praktykant lub stażysta ma precyzyjnie określone zadania i nie prosi o pomoc, warto zainteresować się jego pracą i sprawdzić, czy jest na dobrej drodze do wyznaczonego celu. W tej sytuacji kontakt z przełożonym powinien być dużo częstszy (n.p. dwa, trzy razy w tygodniu) niż w przypadku pracowników.

Jak znaleźć dobry staż

1. Określ swoje cele i oczekiwania

Mogą w tym pomóc opisy renomowanych programów praktyk i staży organizowanych przez znane firmy, doświadczenia znajomych. Szukaj ofert, które przewidują udział w konkretnych projektach – najlepiej choćby wstępnie określonych już w ogłoszeniu.

2. Nie czekaj na formalną rekrutację

Trzeba oczywiście na bieżąco śledzić ogłoszenia o praktykach i stażach na portalach rekrutacyjnych, ale lepiej zainteresować się nimi jak najwcześniej – najlepiej na początku roku, gdy firmy dopiero przygotowują programy. Warto też startować w studenckich konkursach, gdzie nagrodą są praktyki, i pytać o możliwości stażu w wybranej firmie. Nawet jeśli nie zamierza ona organizować specjalnego programu dla praktykantów, zawsze może znaleźć jedno miejsce dla studenta czy absolwenta.

3. Jakość doświadczenia cenniejsza niż pieniądze

Warto potraktować praktykę lub staż jako inwestycję w przyszłą karierę. W tej sytuacji niekiedy lepszym wyborem jest bezpłatna praktyka, która zapewni unikalne, cenione na rynku doświadczenie (np. w innowacyjnych firmach technologicznych) niż płatny staż przy mniej rozwojowych zajęciach.

4. Sprawdź opinie praktykantów

Szczególnie jeśli praktyka jest bezpłatna, warto poszukać na forach w Internecie albo na portalach społecznościowych opinii jej uczestników w poprzednich latach. Nie brakuje bowiem firm, które traktują praktykantów jako bezpłatne ręce do pracy, nie dbając przy tym, by było to specjalnie rozwijające zajęcie.

5. Wykaż swą aktywność