Różna może być tylko podstawa obliczenia PIT. W przeciwieństwie do systemu obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, dobrowolne formy zabezpieczenia jedynie ograniczają, ale nie pozbawiają właściciela prawa do dysponowania mieniem.
Oszczędzający ma prawo do wycofania oszczędności z IKE lub IKZE do majątku osobistego (podlegającego swobodnym dyspozycjom) w razie wypowiedzenia umowy o prowadzenie IKE lub IKZE przez którąkolwiek ze stron, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej. Zdarzenie takie określane jest mianem zwrotu środków.
Od dochodu
W przypadku zwrotu środków gromadzonych na IKE nie ma zastosowania zwolnienie podatkowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 58a ustawy o PIT. Zasady opodatkowania dochodu oszczędzającego z tytułu zwrotu (częściowego zwrotu) środków zgromadzonych na tym koncie określa art. 30a ust. 1 pkt 10. Przepis ten ustanawia zasadę poboru podatku w wysokości 19 proc. dochodu.
Dochodem jest różnica między kwotą stanowiącą wartość środków zgromadzonych na IKE a sumą wpłat na to konto. Przepis nieściśle definiuje podstawę opodatkowania obliczoną od wartości środków „zgromadzonych”. Kasowy charakter przychodu oznacza, że przychodem jest faktycznie dokonana płatność.