Pomysł prezydenta na podwyżkę emerytur to kolejna łata do systemu

Konsultacje dotyczyły projektu nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, który został w listopadzie wniesiony do Sejmu przez Karola Nawrockiego. 

Przypomnijmy, że zakłada on wprowadzenie już w przyszłym roku podwyżki minimalnej emerytury o 150 zł. Także 13. i 14. emerytura wzrosłaby o tę kwotę. Podwyżki na takim poziomie będą gwarantowane ustawą. Dzięki propozycji minimalna emerytura w 2026 r. miałaby wynieść ponad 2000 zł i być co najmniej na poziomie ok. 2030 zł.

Co więcej, proponowany w prezydenckim projekcie mechanizm przewiduje coroczną waloryzację minimalnej kwoty podwyżki. Rząd będzie też zobowiązany do cyklicznego przeglądu tego wskaźnika co trzy lata, tak, żeby na podstawie wzrostu kosztów życia dostosować kwotę minimalnej waloryzacji świadczenia.

Czytaj więcej

Praca, Emerytury i renty

ZUS szykuje się na nowy rok. Wyzwaniem będą zmiany dla pracujących i emerytów

Przeliczenie świadczeń tzw. czerwcowych emerytów, wydawanie zaświadczeń potwierdzających okresy z...

Czym jest waloryzacja świadczeń?

Przypomnijmy, że waloryzacja świadczeń przeprowadzana jest co roku w marcu. Jej zadaniem jest zachowanie ich realnej wartości w stosunku do wzrostu cen towarów i usług. Kluczową sprawą jest procentowy wskaźnik waloryzacji. To przez niego mnożona jest kwota świadczenia i podstawa jego wymiaru (w wysokości przysługującej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację). Jest to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów w poprzednim roku, zwiększony o co najmniej 20 proc. realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym.

Zgodnie z prognozami rządu w 2026 r. wskaźnik waloryzacji może wynieść 4,9. Oznaczałoby to, że najniższa emerytura od marca wyniosłaby 1970,97 zł brutto. Wzrosłaby zatem o 92,06 zł. W 2025 r. świadczenia emerytalno-rentowe wzrosły o 5,5 proc.

Czytaj więcej:

Kadry i Płace

Paulina Szewioła: Rok pod znakiem obowiązków

Bycie pracodawcą w Polsce nie jest ła...

Pro

Krytyczne oceny projektu, ale nie wszystkie 

Zdaniem ZUS, projektowane regulacje wydają się być nadmiarowe. Powód? Z opinii wynika, że są już ustawowe mechanizmy zabezpieczające wartość poszczególnych świadczeń. Ponadto, do wysokości najniższej emerytury odnoszą się też wartości wypłat z różnych tytułów np. renty socjalnej. Co więcej, jak zauważa w swojej opinii ZUS, skutki finansowe projektowanych regulacji nie zostały uwzględnione w projekcie planu finansowego Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Emerytur Pomostowych oraz wydatków budżetu państwa na 2026 r.

Sceptyczni są także związkowcy.

Forum Związków Zawodowych (FZZ) pochwala każdą propozycję mającą na celu poprawę bytu materialnego seniorów, szczególnie w obliczu rosnących kosztów utrzymania. Niemniej jednak, w ocenie FZZ, polski system zaczyna przypominać niespójną bryłę, składającą się z różnych, doklejanych ad hoc elementów. Projekt prezydencki, chociaż niewątpliwie ma charakter socjalny i wspomagający najuboższych, nie zmienia filozofii zarządzania systemem, a jedynie dokłada kolejną łatę do konstrukcji, która wymaga fundamentalnej przebudowy. Zdaniem związkowców, docelowym źródłem „godnej emerytury” powinna być składka odprowadzana do Fundusz Ubezpieczeń Społecznych w trakcie aktywności zawodowej. Tymczasem dzisiejsza rzeczywistość to system permanentnie dotleniany potężną dotacją z budżetu państwa oraz mechanizmami pozabudżetowymi, takimi jak 13. i 14. emerytura. Zdaniem FZZ, propozycja prezydenta Karola Nawrockiego, wprowadzając sztywny mechanizm waloryzacji, wpisuje się w ten trend. Związek wskazuje też na brak wiarygodnego źródła finansowania tej propozycji.