Dyscyplinarka możliwa w trzech sytuacjach. Szef ma miesiąc na decyzję

Zwolnienie dyscyplinarne to sposób rozwiązania umowy o pracę, który pracodawca może zastosować tylko w przypadkach ściśle określonych w Kodeksie pracy. Ten tryb zakończenia współpracy ma dla pracownika wiele negatywnych konsekwencji.

Publikacja: 09.03.2025 06:43

W jakich sytuacjach pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne wobec pracownika?

W jakich sytuacjach pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne wobec pracownika?

Foto: MIND AND I / Adobe Stock

Jak wynika z art. 30 Kodeksu pracy, umowa o pracę może zostać rozwiązana na jeden z następujących sposobów:

  • za porozumieniem stron,
  • za wypowiedzeniem,
  • bez wypowiedzenia,
  • wraz z upływem czasu, na który była zawarta.

Zwolnienie dyscyplinarne pracownika: W jakich sytuacjach jest możliwe?

Zwolnienie dyscyplinarne to potoczne określenie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Jest ono, jak można przeczytać na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), „jednostronną czynnością prawną dokonaną przez pracodawcę”.

Jego zasady reguluje art. 52 Kodeksu pracy. Jak wynika z par. 1 tego artykułu, pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne pracownika w przypadku, kiedy ten:

  • dopuści się ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych;
  • popełni w czasie trwania umowy o pracę przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku (w sytuacji, w której przestępstwo to jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem);
  • utracił z własnej winy uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Czytaj więcej

Długa choroba i niezdolność do pracy. Jakie prawa ma pracownik?

W tym ostatnim przypadku wymienić można np. utratę przez zawodowego kierowcę prawa jazdy

PIP informuje jednocześnie, że „Katalog przesłanek zawartych w przepisie jest zamknięty – oznacza to, że wyliczenie obejmuje wszystkie i zarazem jedyne dopuszczalne elementy, czyli nie można go ani zmienić, ani rozszerzyć”.

W jakich sytuacjach pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne pracownika?

Zwolnienie dyscyplinarne w przypadku dopuszczenia się przez pracownika ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych dotyczy obowiązków, które wymienione zostały w art. 100 Kodeksu pracy. Mowa w nim o tym, że pracownik jest zobowiązany wykonywać swoją pracę sumiennie i starannie, a także stosować się do poleceń przełożonych związanych z pracą, jeśli nie są one sprzeczne z przepisami lub umową o pracę.

Do wymienionych obowiązków pracownika należy w szczególności:

  • przestrzeganie czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy;
  • przestrzeganie regulaminu pracy i ustalonego porządku w zakładzie pracy;
  • przestrzeganie przepisów, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych;
  • dbanie o dobro zakładu pracy i chronienie jego mienia, a także zachowanie w tajemnicy tych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić na szkodę pracodawcę;
  • przestrzeganie tajemnicy, która określona jest w odrębnych przepisach;
  • przestrzeganie zasad współżycia społecznego.

Czytaj więcej

Dofinansowanie do zakupu auta. PFRON przyjmuje wnioski tylko do końca marca

Państwowa Inspekcja Pracy – na podstawie analizy orzecznictwa Sądu Najwyższego – podaje m.in. następujące przyczyny, które uzasadniały zwolnienie dyscyplinarne pracownika z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych:

  • użycie przemocy fizycznej wobec współpracownika,
  • korzystanie przez pracownika z telefonu służbowego w celach prywatnych, co naraziło pracodawcę na znaczną szkodę;
  • ubliżanie współpracownikom przez pracownika na stanowisku kierowniczym;
  • samowolne pobieranie przez pracownika odpowiedzialnego za finanse pracodawcy nienależnych zaliczek na poczet przyszłego wynagrodzenia za pracę;
  • wykonywanie pracy w stanie nietrzeźwości;
  • wykonywanie w czasie pracy innej pracy.

Zwolnienie dyscyplinarne pracownika: Do jakich umów może zostać zastosowane?

Zwolnienie dyscyplinarne dotyczyć może każdego rodzaju umowy o pracę, a więc zarówno umowy na okres próbny czy na zastępstwo, jak i umowy na czas określony i nieokreślony. W przypadku tego rodzaju rozwiązania umowy pracownik nie jest chroniony przed zwolnieniem dyscyplinarnym przez takie przepisy ochronne jak np. te dotyczące ochrony osób w okresie przedemerytalnym.

Pracownik nie może jednak zostać zwolniony dyscyplinarnie, kiedy jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia czy umowy o dzieło.

Czytaj więcej

Lawina wniosków o rentę wdowią. Ministra zwraca uwagę na jeden szczegół

W jakim czasie od popełnienia przewinienia pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne?

Pracodawca może zastosować zwolnienie dyscyplinarne wobec pracownika tylko przez określony czas od momentu uzyskania wiadomości o przewinieniu zatrudnionego. Zgodnie z Kodeksem pracy, czas ten wynosi 1 miesiąc.

Ponadto decyzję o zwolnieniu dyscyplinarnym pracodawca może podjąć dopiero po zasięgnięciu opinii zakładowej organizacji związkowej, która reprezentuje pracownika. Pracodawca zobowiązany jest zawiadomić tę organizację o przyczynie, która uzasadnia rozwiązanie umowy ze wskazanym pracownikiem. Jeżeli wspomniana organizacja ma zastrzeżenia dotyczące zasadności rozwiązania umowy, zobowiązana jest w ciągu maksymalnie 3 dni wyrazić swoją opinię.

Zwolnienie dyscyplinarne: Konsekwencje dla pracownika

Zwolnienie dyscyplinarne pracownika wiąże się dla niego z szeregiem negatywnych konsekwencji. Tego rodzaju rozwiązanie umowy następuje ze skutkiem natychmiastowym w dniu, w którym pracownik zapoznał się – lub miał możliwość zapoznania się – ze stosowanym oświadczeniem pracodawcy w tym temacie. W przypadku zwolnienia dyscyplinarnego nie obowiązuje więc okres wypowiedzenia.

Pracownikowi nie przysługuje wówczas również odprawa, a często także prawo do pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Ponadto musi także liczyć się z długofalowymi konsekwencjami zwolnienia dyscyplinarnego. Informacja o takim trybie rozwiązania umowy o pracę znajduje się bowiem na świadectwie pracy.

Jak wynika z art. 30 Kodeksu pracy, umowa o pracę może zostać rozwiązana na jeden z następujących sposobów:

  • za porozumieniem stron,
  • za wypowiedzeniem,
  • bez wypowiedzenia,
  • wraz z upływem czasu, na który była zawarta.
Pozostało jeszcze 96% artykułu
Praca, Emerytury i renty
Dodatkowe pieniądze po 60. roku życia. Kto ma prawo do emerytury kapitałowej?
Nieruchomości
Łatwiejsza legalizacja samowoli budowlanej? Jest pomysł zespołu Brzoski
W sądzie i w urzędzie
Nowość w aplikacji mObywatel. „Pozwala zaoszczędzić sobie wycieczki do urzędu"
Praca, Emerytury i renty
13. emerytura nie dla wszystkich seniorów. Te grupy nie otrzymają świadczenia
Materiał Promocyjny
Warunki rozwoju OZE w samorządach i korzyści z tego płynące
Nieruchomości
Czy sąsiad może żądać zwrotu pieniędzy za ogrodzenie? Przepisy mówią jasno
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń