Zmarła Barbara Sowa ps. „Basia”. Najstarsza żyjąca dotychczas uczestniczka Powstania Warszawskiego miała 106 lat

W wieku 106 lat zmarła Barbara Sowa ps. „Basia”. O śmierci najstarszej żyjącej dotychczas uczestniczki Powstania Warszawskiego poinformowano w mediach społecznościowych.

Publikacja: 01.08.2024 11:36

W 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, zmarła najstarsza uczestniczka Powstania – Barbara S

W 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, zmarła najstarsza uczestniczka Powstania – Barbara Sowa ps. „Basia".

Foto: Odra-Niemen

adm

Zmarła Barbara Janina Sowa, ps. „Basia” – polska działaczka konspiracji niepodległościowej w czasie II wojny światowej, żołnierz ZWZ-AK, uczestniczka Powstania Warszawskiego.

„Bardzo smutna wiadomość. Dzisiaj, w 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, zmarła najstarsza uczestniczka Powstania – Barbara Sowa ps. „Basia". Miała 106 lat” – czytamy we wpisie opublikowanym w serwisie X przez Fundację Nie zapomnij o nas. "Nikt z nas nie czuł się bohaterem, wszyscy byliśmy jednakowi, po prostu stanęliśmy do walki” – zacytowano we wpisie słowa Barbary Sowy. 

Czytaj więcej

80. rocznica Powstania Warszawskiego: Na Powązkach zbiórka na groby powstańców

Nie żyje Barbara Sowa. 106-latka odeszła w 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego

Barbara Sowa urodziła się 26 czerwca 1918 jako córka działacza politycznego Pawła Gettela oraz Eugenii z domu Wysockiej, pracującej w Narodowym Banku Polskim. Do wybuchu II wojny światowej była studentką Szkoły Głównej Handowej w Warszawie – we wrześniu 1939 roku miała rozpocząć ostatni semestr nauki.

Jak czytamy na stronie internetowej Powstania Warszawskiego, do konspiracji wstąpiła 25 stycznia 1940 roku do Związku Walki Zbrojnej, późniejszej AK, wprowadzona przez siostrę Zofię Gettel. Dostała wówczas przydział do Sanitariatu IV Obwodu "Grzymała" (Ochota) Warszawskiego Okręgu Armii Krajowej, gdzie jej przełożonym był Szef Sanitarny Obwodu kpt. lek. Jan Zaborowski ps. "Andrzejewski". Podczas okupacji uczestniczyła w konspiracyjnych kursach pielęgniarskich oraz odbyła tajną praktykę szpitalną u dr Janiny Bachańskiej — Kuźniecow ps. Jakub w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie. W razie potrzeby pełniła także doraźnie funkcję łączniczki i "kolporterki".

Barbara Sowa podczas powstania początkowo prowadziła w piwnicach domu przy ul. Barskiej 5 prowizoryczny lazaret – leżało w nim co najmniej kilkunastu ciężej rannych powstańców z ataków na Dom Akademicki i Antonin. "Od 2/3 sierpnia działała na terenie tzw. Reduty Kaliskiej współorganizując tymczasowy szpital w piwnicach zdobytego gmachu Polskiego Monopolu Tytoniowego przy ul. Kaliskiej 1, sanitariuszka pod kierunkiem dr. Janiny Bachańskiej — Kuźniecow i dr. Anatola Kuźniecowa. W kolejnych dniach wobec nieustającego ostrzału szpitala powstańczego, który znalazł się w samym centrum zaciętych walk, wraz z sanitariuszkami »Romą« i »Marysią« ewakuowały rannych ze szpitala w Monopolu do mieszkań prywatnych przy ul. Jotejki 6 i 8. Transportowała także opatrunki i leki" — czytamy w powstańczym biogramie Muzeum Powstania Warszawskiego.

Czytaj więcej

Powstanie, miejsce pamięci. Jak wyjść naprzeciw chęci celebracji i uniknąć napięć?

Zmarła Barbara Sowa ps. "Basia"

Jak pisze Muzeum Powstania Warszawskiego, po upadku dzielnicy Barbara Sowa przebywała w obozie tymczasowym na „Zieleniaku”, skąd została skierowana do Pruszkowa. „W drodze z transportu udało jej się zbiec. Dotarła do Milanówka, gdzie ukrywała się, a jednocześnie usiłowała nawiązać zerwany przez wyjście z Warszawy kontakt z macierzystym szpitalem. Około 15 września dotarła do organizującego się w dworku p. Kapuścińskiej w Łuszczewie nowego szpitala polowego. Obsadę szpitala utworzyły sanitariuszki z »Reduty« oraz lekarze, m.in. Jan Dembowski, dr Janina Bachańską-Kuźniecow i jej mąż dr Anatol Kuźniecow. Wkrótce personel szpitalny niósł szeroką opiekę dla rannych żołnierzy »Grupy Kampinos« przywożonych z okolicznych miejscowości przez chłopów. Służbę medyczną zakończyła dopiero w sierpniu 1945 r." — podaje muzeum. 

Barbara Sowa, będąc sanitariuszką szpitala w Gawartowej Woli, poznała swego przyszłego męża – ciężko rannego żołnierza Stołpecko-Nalibockiego zgrupowania AK por. "Góry" ("Doliny") - Bernarda Sowę ps. Bernard. Para wspólnie zamieszkała we Wrocławiu w listopadzie 1945 r. Pracowała w Pafawagu, następnie w Zakładach Energetycznych Okręgu Dolnośląskiego i Zakładzie Energetycznym Wrocław. Do emerytury prowadziła bibliotekę w Ośrodku Informacji Technicznej i Ekonomicznej.

Barbara Sowa odznaczona została Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2018), Krzyżem Armii Krajowej, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Odznaką Weterana Walk o Niepodległość oraz Odznaką Pamiątkową Akcji „Burza”.

Powstanie Warszawskie
Rzeź Woli. Co dziś wiemy o tej zbrodni?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Powstanie Warszawskie
Kenkarta, proporczyk oraz historyczne opaski w Muzeum Powstania Warszawskiego
Powstanie Warszawskie
Powstanie, pamiętamy! Hołd w 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego
Powstanie Warszawskie
Maria Paszyńska: W powstaniu rozkwitły niemal wszystkie możliwe rodzaje bohaterstwa
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Powstanie Warszawskie
„Powstanie Warszawskie w 100 przedmiotach”. Symboliczne miejsca i przedmioty powstańcze