Navid Afkari skazany na śmierć. Apele nie pomogły

Afkari zginął w sobotę, a jego pogrzeb odbył się w tajemnicy, pod osłoną nocy. Zapaśnik dwa lata temu brał udział w antyrządowych protestach i miał zasztyletować pracownika miejskich wodociągów Hassana Turkmana, który był też członkiem Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej.

Według reporterów „Iran International” prokuratorzy oskarżyli Afkariego oraz jego dwóch braci o dwadzieścia różnych przestępstw, m.in. udział w nielegalnym zgromadzeniu, zmowę w celu popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu narodowemu oraz obrazę władzy państwowej.

Sąd Najwyższy Iranu skazał zapaśnika na podwójną karę śmierci, sześć i pół roku więzienia oraz chłostę.

Zeznania na torturach

Sprawa Afkariego poruszyła świat. Informacja o planowanej egzekucji dotarła nawet do Donalda Trumpa, który zaapelował: „Przywódcy Iranu, byłbym bardzo wdzięczny, gdybyście oszczędzili życie tego młodego człowieka i nie wykonali egzekucji. Dziękuję”. Prezydenta USA do wsparcia skazanego przekonał podobno szef amerykańskiej organizacji mieszanych sztuk walki Ultimate Fighting Championship (UFC) Dana White.

Apel w tej sprawie, którego adresatem był m.in. Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOl), przygotowało stowarzyszenie Gender Equity Wrestling.

– Musimy trzymać się naszych zasad, do których należy poszanowanie suwerenności krajowych systemów sądownictwa. Z drugiej strony Afkari jest sportowcem, więc jego sytuacja wzbudza duży niepokój. Skontaktowaliśmy się z naszymi partnerami, a narodowy komitet olimpijski oraz federacja zapaśnicza robią wszystko, co w ich mocy, aby rozwiązać sprawę – odpowiedział przewodniczący MKOl, Niemiec Thomas Bach.

Apele nie pomogły. Afkari został stracony po tym, jak rodzina Turkmana odmówiła przebaczenia. Wyrok wykonano, choć prawnik Hassan Younesi zarzeka się, że twardych dowodów zabójstwa nie było. Podstawą wyroku miały być zeznania dwóch świadków oraz wyznanie winy, które według rodziny śledczy wymusili torturami. Nagranie zmaltretowanego zapaśnika, który potwierdza popełnienie zarzucanych przestępstw, pokazała irańska telewizja.

„Owinęli mi głowę plastikową torbą i trzymali ją, aż prawie się udusiłem. Brutalnie bili mnie po rękach, brzuchu i stopach oraz obrażali. Zostałem związany, wlewano mi alkohol do nosa” – pisał wcześniej Afkari w liście opublikowanym przez obrońców praw człowieka. Według jego matki podczas tortur trzykrotnie próbował popełnić samobójstwo.

Egzekucję Afkariego potępili sekretarz stanu USA Mike Pompeo oraz londyński oddział Amnesty International. Organizacja Global Athlete, zrzeszająca 85 tys. sportowców z całego świata, zaapelowała o wykluczenie Iranu z międzynarodowej rywalizacji. – Czas na działania zamiast słów – apeluje dyrektor organizacji i były zastępca szefa Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) Rob Koehler.

Ucieczki z Iranu

Iran według Amnesty International należy do państw regularnie łamiących prawa człowieka. Organizacja „Freedom of the Press” zalicza go do krajów, gdzie nie istnieją wolne media. Władze co roku wykonują kilkaset wyroków śmierci, tłumią wolność zrzeszania się, zgromadzeń i wyznania oraz łamią prawa kobiet.

Tamtejsi sportowcy biorą udział w igrzyskach od 1948 roku, a podczas ostatnich – w Rio de Janeiro – stali na podium osiem razy.