Krzysztof Kosiński: Groźba załamania inwestycji lokalnych

Jaki jest stan finansowy polskich samorządów?

Jeszcze nigdy w historii nie było tak złej sytuacji finansowej samorządów. W 2023 r. dochody z PIT-u dla samorządów są o 24 proc. mniejsze niż w 2022 r. Równocześnie mamy radykalnie podwyższone wydatki. Inflacja, która dotyka zwykłych obywateli, dla samorządów jest jeszcze bardziej dotkliwa. Ceny energii dla samorządów wzrosły o 200–300 proc. Koszty inwestycji wzrosły o 40–50 proc. w stosunku do pierwotnych kosztorysów. Z jednej strony spadają nam dochody, a z drugiej rosną nam wydatki.

Rząd chce pomóc samorządom?

Działania rządu nie rozwiązują problemów polskich samorządów, są to działania punktowe, a nie systemowe. Rząd próbuje ręcznie sterować finansami, a nam potrzebne są rozwiązania, które ustabilizują sytuację. Jeżeli planujemy długoterminowe inwestycje, to musimy mieć na nie zabezpieczone środki. A nie wiemy, jakie będą finanse samorządów w przyszłym roku. Przecież znów może nas czekać jakaś rewolucja. Chcemy przekonać Ministerstwo Finansów, żeby samorządy dostały udział w ryczałcie. Jest to sposób rozliczania podatników, na który chętnie przechodzą przedsiębiorcy, bo jest dla nich bardzo korzystny. Niestety samorządy nie mają żadnego udziału w ryczałcie, teraz trafia on w 100 proc. do budżetu państwa. Przez to dochody samorządów są wyraźnie zmniejszone.

Czytaj więcej

Polityka

Kosiński: Nigdy w historii nie było tak złej sytuacji finansowej samorządów

Inflacja, która dotyka zwykłych obywateli, dla samorządów jest jeszcze bardziej dotkliwa - mówił...

Co to oznacza dla przyszłych inwestycji lokalnych?

Polska może zostać narażona na załamanie inwestycji publicznych. W tym momencie zaczynają się nabory do inwestycji związanych z europejską perspektywą finansową na lata 2021–2027. Problemem jest to, że pozyskując europejskie fundusze, trzeba mieć jeszcze wkład własny na poziomie 15–25 proc. A obecnie samorządy mają problem, żeby zabezpieczyć nawet tak małe środki. Zagrożone mogą być duże projekty infrastrukturalne, które dotychczas bardzo pozytywnie zmieniały nasze lokalne wspólnoty. Bez nich Polska wyglądałaby dziś zupełnie inaczej.

Czy inwestycje nie są realizowane, bo KPO nadal nie zostało odblokowane?

Jako ruch samorządów, TAK! Dla Polski przygotowaliśmy listę tysiąca lokalnych inwestycji, które mogłyby być realizowane, gdyby KPO zostało uruchomione. W Ciechanowie jest aż 14 projektów infrastrukturalnych, np. ścieżki rowerowe, obwodnica, projekty związane z odnawialnymi źródłami energii i termomodernizacją budynków. Kluczowe jest to, że gdy środki z KPO zostaną odblokowane, to rząd nie ma już szans, by wydać te pieniądze w obecnej kadencji – 90 proc. środków z KPO będzie wydatkowanych po wyborach parlamentarnych.

Co opozycja powinna zaproponować samorządom?

Wszyscy liderzy podpisali program dla samorządów kilka miesięcy temu i jest to absolutne minimum programowe. Każda z partii zobowiązała się, że po wyborach będzie realizowała nasze postulaty. Niestety nie mamy takiej deklaracji ze strony PiS-u. Pomiędzy rządzącymi i opozycją jest radykalna różnica w sposobie pojmowania samorządów. Z jednej strony mamy centralizację, a z drugiej decentralizację.