Jak odliczyć ulgę na dzieci

W tym roku rodzice mogą po raz pierwszy skorzystać z ulgi prorodzinnej. Dzięki temu mogą zmniejszyć podatek o ponad 1100 zł za każde wychowywane dziecko. Wielu z nich ma jednak wątpliwości, czy mogą skorzystać z tego odliczenia, zwłaszcza gdy dziecko osiąga dochody lub uczy się za granicą. Odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania

Aktualizacja: 04.04.2008 08:44 Publikacja: 04.04.2008 04:56

W czerwcu 2007 r. córka przemeldowała się na stałe do innej miejscowości – do mieszkania odziedziczonego po dziadku. Tam studiuje na uczelni państwowej. Ma 24 lata i jest na moim utrzymaniu (w ubiegłym roku nie uzyskała żadnych dochodów). Czy możemy z mężem odliczyć ulgę na dzieci?

Tak.

W tej sytuacji spełnione są wszystkie warunki, które są wymagane, aby zmniejszyć podatek. Jeśli rodzice są małżeństwem i nie pozostają w separacji, ustawa w żaden sposób nie uzależnia prawa do ulgi od tego, czy dziecko mieszka z rodzicami. Wymaga jedynie, aby wychowywali oni dziecko. Skoro rodzice cały czas utrzymują córkę, to należy uznać, że warunek ten jest spełniony.

W przypadku dzieci pełnoletnich ustawa o PIT ustanawia jeszcze dodatkowe kryteria. Po pierwsze, odliczenie przysługuje, tylko jeśli dziecko nie ukończyło 25 lat. Po drugie, musi ono uczyć się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub prawie o szkolnictwie wyższym. Po trzecie, dziecko nie mogło uzyskiwać dochodów, z wyjątkiem wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku (w 2007 r. to kwota 3015 zł). W sytuacji opisanej w pytaniu są one spełnione, więc rodzice mogą skorzystać z ulgi.

W 2007 r. syn skończył 25 lat i zdobył tytuł magistra. Nie uzyskał jednak żadnych dochodów. Czy mogę zmniejszyć podatek o ulgę na dzieci?

Tak.

Co prawda ustawa o PIT pozwala skorzystać z odliczenia tylko w przypadku wychowywania dzieci uczących się i do ukończenia przez nie 25 lat, ale nie wymaga, aby warunki te były spełnione przez cały rok. Wystarczy więc, że syn na początku roku je spełniał, aby można było skorzystać z odliczenia i to w pełnej wysokości. Oczywiście pod warunkiem, że spełnione są pozostałe kryteria. Podstawowym jest wychowywanie dziecka, co w opisanej w pytaniu sytuacji w praktyce oznacza łożenie na jego utrzymanie. Należy także pamiętać, że w rozliczeniu za 2008 r. prawo do ulgi nie będzie już przysługiwać.

Moja córka jest studentką i ma 22 lata. W czasie wakacji pracowała w Irlandii, za co otrzymała około 6 tys. zł. Także w Polsce zarobiła niecałe 2 tys. zł na podstawie umowy o dzieło. Czy to pozbawia mnie prawa do ulgi?

Nie.

Uzyskanie przez uczące się dziecko dochodów w Irlandii lub innym kraju, z którym Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania z metodą wyłączenia z progresją, nie wpływa na prawo do ulgi na dzieci. Na mocy odpowiedniego traktatu międzynarodowego są one bowiem w Polsce zwolnione od podatku. Z ustawy o PIT wynika, że nie wpływają one na prawo do ulgi. Nie pozbawią jej także kwoty z umowy o dzieło, ponieważ są one niższe niż kwota powodująca obowiązek zapłaty podatku. W 2007 r. było to bowiem 3015 zł.

Mój syn, student, pracował w czasie wakacji na podstawie umowy o pracę. Z informacji PIT-11, którą otrzymał od pracodawcy, wynika, że jego dochód brutto to 3700 zł. Gdy jednak wypełnił PIT-37, okazało się, że cały podatek zostanie mu zwrócony (w kwocie 3700 zł zawarte są bowiem składki ZUS, a od podatku odliczana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne). Czy mogę zmniejszyć podatek o ulgę na dzieci?

Nie.

Zasadą jest, że rodzice nie tracą odliczenia, jeśli dzieci uzyskają dochody w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku. Nie jest to jednak równoznaczne z tym, że dziecko nie zapłaciło podatku. Formułując kryteria dotyczące dochodów dziecka, ustawodawca uniemożliwił bowiem uwzględnianie jakichkolwiek odliczeń. To dlatego, że nie odwołał się ani do podstawy opodatkowania, ani do kwoty podatku, ale posłużył pojęciem „dochód”. Ten natomiast jest ściśle zdefiniowany jako przychód pomniejszony tylko o koszty jego uzyskania. Decyduje więc kwota przychodów wynikająca z umowy pomniejszona o koszty ustalone zgodnie z ustawą o PIT. Jeśli jest ona wyższa niż 3015 zł, to rodzicom odliczenie nie przysługuje.

Moja córka jest studentką uczelni polskiej. Została zakwalifikowana do programu Erasmus, który polega na wymianie studentów z różnych europejskich uczelni. Dzięki temu córka przez rok uczyła się w Portugalii, ale studiowała ten sam kierunek i profil nauczania co na macierzystej uczelni. Ma więc zaliczony rok nauki na uczelni w Polsce. Czy mogę odliczyć ulgę na dziecko?

Tak.

Co prawda niefortunny sposób sformułowania ustawy o PIT pozbawił prawa do zmniejszenia podatku rodziców, których dzieci studiują lub uczą się za granicą, ale nie dotyczy to opisanej w pytaniu sytuacji. Zamieszanie wynika z faktu, że przepisy o uldze odwołują się do regulacji o wspólnym rozliczeniu z dzieckiem. Te z kolei można stosować tylko wówczas, gdy dziecko uczy się w szkole lub na uczelni wymienionej w przepisach o systemie oświaty lub prawie o szkolnictwie wyższym. Stosując polskie przepisy, urzędy odmawiają więc prawa do ulgi rodzicom, których dzieci są studentami zagranicznych uczelni, mimo że zgodność tej zasady z prawem europejskim budzi duże wątpliwości.

W opisanej sytuacji ograniczenia te nie powinny jednak wpłynąć na prawo do ulgi. Córka cały czas jest bowiem studentką polskiej uczelni. Gdyby ten argument nie przekonał urzędu, można się posłużyć innym. Skoro córka studiowała za granicą przez jeden rok akademicki, to znaczy, że przez część 2007 r. uczyła się na polskiej uczelni. To wystarczy, aby rodzice nabyli prawo do całej kwoty ulgi.

Na moim utrzymaniu jest niepełnosprawna córka w wieku 35 lat, która otrzymuje zasiłek pielęgnacyjny i rentę socjalną. Czy mogę skorzystać z ulgi rodzinnej?

Tak.

Z ustawy o PIT wynika, że ulgę mogą m.in. odliczyć osoby wychowujące własne lub przysposobione dzieci, które otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny, bez względu na ich wiek.

Córka jest studentką. W 2007 r. pracowała na podstawie umowy-zlecenia i zarobiła około 6 tys. zł. Otrzymuje także zasiłek pielęgnacyjny. Czy mogę skorzystać z ulgi na dzieci?

Tak.

Rodzicom wychowującym dziecko otrzymujące zasiłek pielęgnacyjny ulga przysługuje w każdej sytuacji. Nie ma znaczenia to, czy dziecko uzyskało dochody ani jaka była ich wysokość. Nie ma także znaczenia wiek dziecka.

Samotnie wychowuję syna, który ma 23 lata i jest studentem. Jego jedyne dochody to renta rodzina. W 2007 r. było to około 7000 złotych. Czy mogę obniżyć podatek o ulgę na dzieci?

Tak.

Otrzymywanie przez dziecko renty rodzinnej – bez względu na jej wysokość – nie pozbawia rodzica ulgi na dzieci.

Mój syn jest studentem brytyjskiej uczelni. Nie osiąga żadnych dochodów i jest na moim utrzymaniu. Czy w zeznaniu mogę uwzględnić ulgę na dzieci?

Nie.

Aby odliczyć ulgę z tytułu wychowywania pełnoletnich dzieci, muszą się one uczyć lub studiować. To jednak niejedyny warunek. Dziecko musi się uczyć w szkole lub na uczelni wymienionej w przepisach o systemie oświaty lub prawie o szkolnictwie wyższym. Być może regulacje te zostaną zmienione, ponieważ budzą wątpliwości co do zgodności z prawem wspólnotowym. Obecnie jednak ustawa o PIT nie pozwala na skorzystanie z ulgi rodzicom, których dzieci są studentami zagranicznych uczelni.

Jesteśmy z żoną po rozwodzie. Sąd postanowił, że dzieci będą mieszkać z matką, natomiast nie ograniczył moich praw rodzicielskich. Czy mogę skorzystać z ulgi na dzieci?

Nie.

W przypadku rodziców, w stosunku do których orzeczone zostały rozwód albo separacja, ustawa przewiduje dodatkowe ograniczenia. Odliczenie przysługuje jednemu z nich – temu, u którego dzieci faktycznie zamieszkują. Jeżeli przez część roku podatkowego dzieci faktycznie przebywają u każdego z rodziców, odliczenie przysługuje proporcjonalnie każdemu z nich. W tym przypadku kwota odliczenia stanowi iloczyn liczby miesięcy pobytu dzieci u rodzica i 1/12 kwoty 1145,08 zł. Z opisu sytuacji wynika jednak, że dzieci przez cały rok mieszkają z matką. Tylko ona będzie więc mogła skorzystać z odliczenia.

Prawo karne
Mateusz Morawiecki straci immunitet? Jest wniosek prokuratury
Administracja rządowa
Losy budżetu w rękach prezydenta. Co z wynagrodzeniami dla urzędników i nauczycieli?
Prawo drogowe
Przekroczenie prędkości zaboli nie tylko w mieście. Projekt wreszcie gotowy
Praca, Emerytury i renty
Waloryzacja emerytur 2025. Jedna grupa seniorów dostanie wyższe przelewy już w lutym
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Praca, Emerytury i renty
Nowe wnioski o 800 plus w 2025 r. Zbliża się ważny termin dla rodziców
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego