Urząd wyciąga rękę po udziały

Urzędy skarbowe przypomniały sobie o uldze meldunkowej. Tym razem urzędnicy z Krakowa mają szansę zasłynąć jako ci, którzy każą płacić 19-proc. podatek dochodowy od wartości wieczystego użytkowania gruntu. W ten sposób jeden z podatników ma zapłacić podatek za... 92 lata, bo tyle mu w momencie sprzedaży mieszkania pozostało do zakończenia umowy wieczystego użytkowania. Nie wiadomo jednak, jak ustalić tę wartość, bo nie jest ona nawet wyszczególniona w umowie sprzedaży. Ministerstwo Finansów trzyma stronę fiskusa.

[srodtytul]Kara za złe prawo[/srodtytul]

O tym, że przepisy art. 21 ust. 1 pkt 126 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych[/link] (updof) regulujące obowiązującą w latach 2007 – 2008 ulgę meldunkową (zwaną tak od wymaganego do skorzystania z niej zameldowania na pobyt stały w zbywanym lokalu przez co najmniej 12 miesięcy) są wadliwe, wiadomo nie od dziś. Wiedział o tym też minister finansów, gdy usiłował je naprawiać interpretacją ogólną, w której wyjaśniał, jak liczyć owe miesiące.

[b]Tym razem urzędnicy doszli do wniosku, że osoby, które zbyły lokal mieszkalny z udziałem w gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym, powinny zapłacić podatek od... wartości użytkowania wieczystego.[/b] Bo, jak twierdzi naczelnik jednego z krakowskich urzędów, zwolnienie nie obejmuje udziału w użytkowaniu wieczystym działki, a skoro tak, to przychód ze sprzedaży tego prawa ma być opodatkowany 19-proc. podatkiem zgodnie z art. 30e updof. Podatek ten powinien zatem wykazać w zeznaniu rocznym za rok, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości i praw majątkowych. Taką informację otrzymał podatnik w odpowiedzi na złożone w urzędzie oświadczenie o spełnieniu warunku do skorzystania z tzw. ulgi meldunkowej.

[srodtytul]Decyzja podatnika[/srodtytul]

– Pani w urzędzie skarbowym powiedziała, że działa zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów i że sam mam określić wartość użytkowania wieczystego, a jeśli nie wiem, jak to zrobić, to mam wziąć biegłego rzeczoznawcę – mówi podatnik, prosząc o anonimowość.

Sprawdziliśmy: MF nie wydało żadnych takich wytycznych. Co więcej, zgodnie z przepisami to fiskus ma wziąć biegłego, jeśli zakwestionuje cenę podaną przez podatnika. Problem polega jednak na tym, że nie wiadomo, jak tę cenę ustalić.

– Tak naprawdę decyzja należeć będzie do podatnika. Jeśli dochód przyjęty przez podatnika będzie kwestionowany, to trzeba pamiętać, iż urzędowi przysługuje prawo do oszacowania dochodu, jednakże oznacza to wówczas, że urząd będzie musiał wskazać, dlaczego podatnik się myli – podkreśla Anna Misiak, doradca podatkowy w spółce MDDP. Nie może się jednak nadziwić tłumaczeniom fiskusa. – Jak widać, ulga meldunkowa nadal budzi poważne wątpliwości co do swojej konstrukcji.

[ramka][b]Opinia[/b]

[b]Rafał Dębowski[/b] | [i]adwokat z kancelarii Dębowski i Wspólnicy[/i]

Przepis art. 235 § 2 w związku z art. 50 [link= http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86F27ADE2102E1D67842E76D535F1BD1?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] musi być rozumiany jako związanie prawa użytkowania wieczystego z własnością budynków, lokali i budowli. Uważam, że z odrębną własnością lokalu związany jest udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu. Jednego bez drugiego nie można sprzedać. Gdyby uznać stanowisko MF za słuszne, to okazałoby się, że w 99 proc. obrotu prawnego w Polsce nie doszło do skutecznej sprzedaży mieszkań, chociażby z tego względu, że przy sprzedaży lokali notariusze nie wyodrębniali osobnej ceny za użytkowanie wieczyste gruntu i za sam lokal. W przyszłości udział w prawie użytkowania wieczystego może ulec zmianie, a nawet może dojść do przekształcenia prawa użytkowania wieczystego we własność. Założenie, że zwolnienie nie obejmuje przychodu z odpłatnego zbycia prawa użytkowania wieczystego, jest błędne, bo zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 126 lit. b prawo to, jako związane z własnością lokalu, jest przedmiotem jednej, niepodzielnej transakcji sprzedaży. I ta interpretacja powinna przeważyć, by stosować prawo zgodnie z jego celem, a nie literalną treścią.[/ramka]