Przede wszystkim dotyczy tylko członków najbliższej rodziny. To osoby zaliczane w podatku od spadków i darowizn do tzw. zerowej grupy podatkowej, czyli małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha. Trzeba podkreślić, że na tej liście nie ma teściów, zięcia i synowej. Pożyczki między nimi są zwolnione z PCC, ale tylko do limitu 9637 zł.
Z kolei pożyczki w zerowej grupie nie podlegają PCC bez względu na kwotę, ale konieczne jest spełnienie dwóch warunków. Pierwszy to złożenie deklaracji w sprawie PCC właściwemu fiskusowi i to w terminie 14 dni od daty dokonania czynności. Wyjątkiem są tylko sytuacje, gdy umowa została zawarta w formie aktu notarialnego. Wtedy nie ma obowiązku składnia formularza w terminie.
Drugi warunek konieczny do skorzystania z pełnego zwolnienia to odpowiednie udokumentowanie otrzymania pieniędzy przez biorącego pożyczkę, czyli pożyczkobiorcę. Musi to być dowód przekazania pożyczki na: jego rachunek płatniczy lub na jego inny rachunek w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, ewentualnie przekazem pocztowym.
Mówiąc inaczej, żeby pożyczka powyżej 9637 zł z tą samą osobą z zerowej grupy nie podlegała PCC, konieczne jest zasadniczo jej zgłoszenie w terminie 14 dni (poza umowami przed notariuszem) oraz „przepuszczenie" pieniędzy przez konto lub przekazem pocztowym.
Utrata przywileju
Niespełnienie któregoś z tych warunków odbiera prawo do nielimitowanego zwolnienia. Dodatkowo, jeśli biorący pożyczkę zaliczany do zerowej grupy podatkowej powołuje się na zawarcie umowy pożyczki w toku czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, postępowania podatkowego lub kontroli celno-skarbowej, a nie udokumentował otrzymania pieniędzy na rachunek czy przekazem, stawka podatku wynosi 20 proc.
Obowiązek zapłaty PCC od pożyczki co do zasady obciąża pożyczkobiorcę. To on też wypełnia formularz PCC-3. Można go złożyć tradycyjnie, np. osobiście w urzędzie lub pocztą, ale także przez internet. Zasadniczo właściwy jest naczelnik urzędu skarbowego z miejsca zamieszkania lub siedziby podatnika.
