Każdy może zdecydować gdzie trafi 1 proc. PIT

Instytucja 1 proc. funkcjonuje w polskim systemie podatkowym już prawie dziesięć lat. Statystyki pokazują, że Polacy coraz chętniej decydują o przeznaczeniu 1 proc. swojego podatku. Z danych Ministerstwa Finansów wynika, że w 2004 r., czyli pierwszym roku obowiązywania tej regulacji, na przekazanie części swojego podatku zdecydowało się niewiele ponad 80 tys. podatników. Do beneficjentów trafiło tylko 10,4 mln zł. Dla porównania, z zeznań za 2011 r. do fundacji, stowarzyszeń i innych organizacji zajmujących się dobroczynnością trafiło aż 457,3 mln zł. A na złożenie wniosku o przekazanie 1 proc. zdecydowało się  ponad 11 mln podatników. Mimo tak spektakularnego wzrostu z danych wynika, że z tego  przywileju nadal korzysta mniej niż połowa uprawnionych. W zeznaniach za 2011 r. było to 43 proc. uprawnionych.

Osoby, które z jakiegoś powodu nie korzystały z tej formy udzielania pomocy, powinny o tym pomyśleć przed wysłaniem swojego PIT za 2012 r. Procedura przekazania 1 proc. jest  prosta i nic nie kosztuje, a daje wiele satysfakcji.

Dla kogo wsparcie

Prawo do ubiegania się o wsparcie z 1 proc. podatku dochodowego od osób fizycznych mają tzw. organizacje pożytku publicznego. Nie każda jednak może zbierać pieniądze od podatników. Takie prawo przysługuje tylko tym organizacjom, które znajdują się na specjalnej liście. Wykaz  organizacji uprawnionych do otrzymania 1 proc. podatku za dany rok prowadzi minister pracy i polityki społecznej. Jest on dostępny na oficjalnej stronie resortu w Biuletynie Informacji Publicznej www.mpips.gov.pl. Wykaz jest aktualizowany i przed wypełnieniem PIT warto sprawdzić jego wersję za dany rok podatkowy.

Jak sprawa przekazania 1 proc. podatku wygląda od strony technicznej? Obecnie jest to bardzo proste, a całą czarną robotę za podatnika wykonuje fiskus.

Żeby wprowadzić w życie swój plan i oddać część należnej budżetowi daniny na szczytny cel, konieczny jest wniosek. Nie oznacza to jednak, że dobroczyńca musi sporządzić jakieś pismo. Wniosek to wskazanie w zeznaniu podatkowym albo w jego korekcie  jednej organizacji pożytku publicznego. Odbywa się to poprzez podanie jej numeru wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego oraz kwoty do przekazania. W każdym formularzu jest na to stosowne miejsce.

Dla przykładu w jednym z najpopularniejszych formularzy, PIT-37, odliczenia 1 proc. dokonuje się w części I i J. Część I to wniosek o przekazanie pieniędzy, w którym należy wpisać numer KRS obdarowanej organizacji i kwotę. Nie może ona przekraczać 1 proc. podatku należnego wynikającego z zeznania (ewentualnie jego korekty). Kwoty te podlegają zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół.

Szczególny cel

Część J PIT-37 to szczególna pozycja, która pozwala skorzystać z dodatkowego uprawnienia, jakie przysługuje podatnikowi w związku z instytucją 1 proc. Chodzi o to, że podatnik może wskazać szczegółowy cel, na jaki wybrana przez niego organizacja powinna spożytkować jego pieniądze. W innych formularzach pozycji dotyczącej tzw. celu szczegółowego należy szukać w bloku „informacje uzupełniające" tuż po części przeznaczonej do ujawnienia wniosku o przekazanie 1 proc. podatku należnego na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP).

W praktyce oznacza to, że podatnik może wskazać konkretną osobę czy cel, który chce wesprzeć. Informacje o wskazanym w  PIT celu szczegółowym fiskus przesyła organizacjom, ale dopiero po pewnym czasie. Przy zeznaniach za 2012 r. będzie to wrzesień 2013 r., kiedy urzędy skarbowe rozsyłają uszczegółowienie przekazanych kwot. Wypełnienie życzenia podatnika nie jest jednak wiążące dla obdarowanego. Ostatecznie o tym, ile i na co dana fundacja wydaje z 1 proc., decyduje ona sama. Z pewnością jednak większość obdarowanych organizacji respektuje życzenia podatników i je realizuje.

Ile PIT, tyle odliczeń

Przywilej decydowania o niewielkiej, ale jakże znaczącej części swojego podatku mają dziś praktycznie wszyscy podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych, zarówno zwykli etatowcy, jak i przedsiębiorcy. Ponadto wolą ustawodawcy różne rodzaje przychodów rozliczane są  na oddzielnych formularzach podatkowych. Ilość formularzy składanych przez podatnika zależy od tego, z jakich źródeł czerpał zyski. Na ilość zeznań nie przekłada się za to np. ilość miejsc pracy. W praktyce podatnik, który pracuje na dwóch czy trzech etatach, wypełni tylko jeden PIT. Ten jednak, kto w 2012 r. pracował na etacie i sprzedał mieszkanie, złoży dwa formularze.

Ilość zeznań ma istotne znaczenie dla 1 proc. podatku. Co do zasady bowiem w jednym zeznaniu podatkowym można wskazać tylko jedną organizację pożytku publicznego. Kwot przekazywanych tytułem 1 proc. nie można też dzielić w jednym PIT. Za to składający więcej niż jeden formularz w każdym może wskazać inną organizację. W ten sposób wesprze więcej potrzebujących. Może też we wszystkich formularzach wskazać tego samego beneficjenta.

Rodzaje formularzy

Jak wypełnić wniosek