Skarbówka chce zarobić na rekompensatach

Według fiskusa osoba, która dostała z budżetu pieniądze za odebraną jej nieruchomość, musi zapłacić podatek. Eksperci krytykują taką interpretację.

Publikacja: 29.01.2014 08:20

Skarbówka chce zarobić na rekompensatach

Foto: www.sxc.hu

Nie dość, że państwo zabrało majątek, to jeszcze chce opodatkować wypłacaną właścicielom albo ich spadkobiercom rekompensatę. Eksperci twierdzą, że to niesprawiedliwe. Fiskus nie ma jednak wątpliwości, że danina się należy.

Sprawę rekompensaty rozpatrywała łódzka Izba Skarbowa. Chodziło o nieruchomość przejętą przez Skarb Państwa po wojnie. Sąd, do którego wystąpił spadkobierca, uznał, że majątek został odebrany bezprawnie. Nie dało się go jednak odzyskać, ponieważ został przekazany na poczet roszczeń gminy. Sąd zasądził zatem na rzecz spadkobiercy kwotę z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia się Skarbu Państwa.

Realna korzyść majątkowa

Spadkobierca zapytał izbę, czy otrzymane pieniądze są opodatkowane. Sam twierdzi, że nie uzyskał przysporzenia. Celem rekompensaty jest bowiem przywrócenie równowagi zachwianej nieuzasadnionym przejściem nieruchomości z jednego majątku do drugiego.

Fiskus był jednak innego zdania. Izba Skarbowa w wydanej interpretacji podkreśliła, że z przychodem mamy do czynienia zawsze wtedy, gdy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Taką właśnie korzyścią jest wypłacona spadkobiercy należność. Zdaniem izby nie jest to odszkodowanie. Zalicza się ją do przychodów z innych źródeł, które trzeba wykazać w zeznaniu rocznym i opodatkować (interpretacja nr IPTPB2/415-604/13-4/KSM).

– Takie podejście jest nieuzasadnione – mówi Izabela Andrzejewska-Czernek, radca prawny w kancelarii GWW TAX. – Osoba, której zabrano majątek, albo jej spadkobierca, nie zarabia przecież na rekompensacie – podkreśla.

Zwrot tego, co wcześniej zabrano

Stanowisko fiskusa krytykuje też Tomasz Piekielnik, doradca podatkowy w kancelarii Piekielnik i Partnerzy. Tłumaczy, że sprawy o odzyskanie wywłaszczonego po wojnie (np. na mocy dekretu Bieruta) majątku mają różny przebieg i zakończenie. Zawsze jednak otrzymane od Skarbu Państwa pieniądze, będące formą zadośćuczynienia za zabrane mienie, nie powinny być opodatkowane. Nie dochodzi bowiem do przyrostu majątku, tylko zwrotu tego, co zostało wcześniej zabrane.

Odszkodowania są zwolnione

Tomasz Piekielnik zwraca także uwagę na zwolnienie z podatku odszkodowań otrzymanych na podstawie wyroków sądowych (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT).

– Jeśli wypłacone pieniądze mają charakter odszkodowania, możemy je zastosować – mówi ekspert.

Izabela Andrzejewska-Czernek dodaje, że ustawa o PIT (art. 21 ust. 1 pkt 29) pozwala też na zwolnienie z podatku odszkodowań wypłacanych na podstawie przepisów o gospodarce nieruchomościami, np. za grunty zabrane pod budowę autostrad.

Opinia dla „Rz"

Maciej Kucharski, radca prawny w kancelarii Hałoń i Kucharski

Nie można się zgodzić, że osoba pozbawiona swojego mienia, która je następnie odzyskuje, albo odzyskuje jego równowartość, na drodze sądowej, uzyskuje przysporzenie majątkowe. Podstawowym celem procesu o zwrot bezpodstawnie uzyskanej przez Skarb Państwa korzyści jest przywrócenie stanu poprzedniego. Tymczasem do przyjęcia, że podatnik osiąga przychód, nie wystarczy dokonanie zwrotu (czyli „oddanie komuś czegoś, co uprzednio zostało mu odebrane"). Konieczne jest uzyskanie konkretnego przysporzenia wyrażającego się w wartości dodanej ponad dotychczasowy majątek. Jeśli mamy do czynienia tylko z restytucją, nie ma mowy o przychodzie. Nie ma więc nawet potrzeby analizowania przepisów o zwolnieniu ?z podatku, ponieważ w tej sytuacji nie powstaje w ogóle przychód.

W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"