W ten sposób rzecznik realizuje swoja zapowiedź z grudnia 2016 r., że wesprze mieszkańców Warszawy, którym władze miasta umorzyły zaległe, niezapłacone czynsze za lokale komunalne. Początkowo wszystko wskazywało na to, że nie będą oni musieli płacić z tego tytułu podatku dochodowego. W sierpniu 2015 r. minister finansów wydał bowiem dwie interpretacje indywidualne korzystne dla dłużników, bo wskazywał w nich, że m.st. Warszawa nie ma obowiązku sporządzania informacji PIT-8C oraz przekazywania jej w ustawowym terminie podatnikowi (dłużnikowi) i właściwemu urzędowi skarbowemu. Co za tym idzie - lokatorzy nie mają obowiązku uiszczania podatku dochodowego od osób fizycznych.
W październiku 2016 r. doszło do zmiany tych interpretacji. Według nowego stanowiska ministra rozwoju i finansów udzielenie przez m.st. Warszawa ulgi w spłacie należności o charakterze cywilnoprawnym w postaci umorzenia zaległości czynszowych (w całości lub w części) prowadzi do powstania nieodpłatnego świadczenia po stronie dłużnika. Zaoszczędzenie wydatku, jaki musiałby zostać poniesiony przez dłużnika powinno być zatem traktowane jako przyrost majątku. W takich przypadkach m.st. Warszawa ma obowiązek przesłania podatnikowi oraz właściwemu dla miejsca jego zamieszkania urzędowi skarbowemu informacji PIT-8C o wysokości przychodu z innych źródeł, w której wykaże wartość umorzenia.
- Aktualne stanowisko ministra rozwoju i finansów to skuteczna blokada uniemożliwiająca restrukturyzację zadłużenia osobom najbardziej potrzebującym. W sytuacji, gdy obywatele nie dysponują odpowiednimi środkami pozwalającymi na spłatę m.in. należności czynszowych i popadają w zadłużenie, jest oczywiste, że trudno jest im ponieść dodatkowy ciężar podatkowy z tytułu umorzenia tego zadłużenia. Problem może dotyczyć nie tylko Warszawy, ale także innych miast, których władze zdecydowały o umorzeniu zaległości - podkreśla RPO.
Zdaniem rzecznika trzeba pilnie podjąć działania na rzecz wzmocnienia podatkowej pozycji osób, znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej i życiowej. Mogłyby one polegać w szczególności na wydaniu rozporządzenia o zaniechaniu poboru podatku w uzasadnionych przypadkach. Jest przepis, który daje ministrowi taką możliwość - art. 22 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej - w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników.
Rzecznik poprosił ministra rozwoju i finansów Mateusza Morawieckiego o ocenę problemu i rozważenie zasadności wydania takiego rozporządzenia .
