Reklama
Rozwiń

O inteligencji

Publikacja: 20.04.2013 01:01

Irena Lasota

Irena Lasota

Foto: archiwum prywatne

Mity i tabu są od zawsze silnie ze sobą związane. Prawie jak jajko i kura – i dlatego dyskusje w kwestii tego, które z nich było pierwotne, nie są specjalnie odkrywcze. Istnieją mity i tabu wielowiekowe, i mocno zakorzenione w kulturach, powstają jednak również nowe, testowane w marszu, czasem niezbyt odróżnialne od mody, często szerzące się jak wirusy, zwłaszcza za pomocą Internetu.

Tabu jako „głęboki i fundamentalny zakaz kulturowy, którego złamanie powoduje spontaniczną i niejednokrotnie gwałtowną reakcję ze strony ogółu" (wszystkie cytaty w tym tekście pochodzą z polskiego hasła w Wikipedii) jest w dzisiejszym świecie często odrzucane, nawet jeśli sprawdziło się przez wiele wieków naszej cywilizacji i w tej czy innej formie istniało w innych. Nie mam nawet na myśli tabu natury seksualnej, lecz raczej tak proste jak kradzież czy kłamstwo. Nie mam też na myśli kłamstw politycznych, kradzieży własności społecznej po upadku komunizmu czy rozboju. Idzie mi o proste kłamstwa: przesadne autoreklamowanie się na Facebooku, kradzieże w postaci plagiatów czy kopiowanie treści z Internetu.

„W nieco węższym... i bardziej potocznym sensie [tabu] to sprawy, działania, zagadnienie, co do których istnieje rodzaj „zmowy milczenia". Funkcjonujące w danej społeczności tabu jest wówczas rodzajem autocenzury (...) Tabu zabrania głośno mówić, pisać, a nawet myśleć i zauważać sprawy nim objęte (...). Tabu w formie niejawnej (...) powoduje bardzo często całkowite zaślepienie danej społeczności, uniemożliwiające skuteczne rozwiązanie danego, bolesnego problemu. Tabu niejawne ma często tak silny charakter, że osoby poddane poprzez wychowanie jego działaniu nie mają w ogóle świadomości jego istnienia i poddają się mu całkowicie bezwiednie. (...) Bardzo często taka sytuacja prowadzi do wypierania problemu ze społecznej świadomości i uniemożliwienia jego rozwiązania, a w konsekwencji prowadzić może do jego eskalacji" – piszą autorzy noty.

Dostęp na ROK tylko za 79zł z Płatnościami powtarzalnymi BLIK

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.
Subskrybuj i bądź na bieżąco!
Plus Minus
Chaos we Francji rozleje się na Europę
Plus Minus
Podcast „Posłuchaj Plus Minus”: Przereklamowany internet
Plus Minus
Gość „Plusa Minusa” poleca. Joanna Opiat-Bojarska: Od razu wiedziałam, kto jest zabójcą
Plus Minus
„28 lat później”: Memento mori nakręcone telefonem
Plus Minus
„Sama w Tokio”: Znaleźć samą siebie