Patriotyzm w sieci

W święto 3 Maja na temat miłości ojczyzny rozgorzała internetowa dyskusja w Salon24. pl. Blogerzy w weekend majowy napisali na temat ponad 50 tekstów i kilkaset komentarzy.

Wojciech M. Gajewski podchodzi do sprawy praktycznie: „Patriotyzm to wieszanie flagi, ale także dbanie o kraj, zwracanie uwagi osobie wyrzucającej śmieci w lesie. Zwracanie uwagi, że trzeba pamiętać o historii, uczestniczyć w wyborach walczyć o mniejsze podatki i lepsze prawo gospodarcze”.

Dla Łukasz Bardzińskiego, studenta politologii, patriotyzm „to Polska to my sami, to nasza wspólna przeszłość, nie tylko trzepoczące husarskie skrzydła, czy rozdzierane szaty Rejtana, ale też historia naszych rodzin, nasze osobiste wspomnienia”. Jego zdaniem patriotyzmem jest też wspólne z przyjaciółmi oglądanie mistrzostw świata czy Europy w piłce nożnej. „Ale umiłowanie ojczyzny to również obowiązek – podkreśla – Myślę, że takie kwestie jak przestrzeganie prawa, czy choćby poczucie obowiązku do wnoszenia opłat na rzecz państwa, czy to w podatkach, czy też płacąc za bilety. Niezależnie, czy zgadzam się z polityką fiskalną, czy nie, stosuje się do panujących zasad. Będąc patriotą, powinienem również dbać o dobro wspólne, o to co mnie otacza, patriota nie śmieci, nie niszczy ławek w parku.

Popisowiec, którego nick dobrze określa poglądy polityczne, ma bardzo pozytywistyczne podejście do rzeczywistości: „Najważniejszym codziennym obowiązkiem wobec ojczyzny wydaje mi się praca. Nie ma prawa nazywać się patriotą ktoś, kto pasożytuje, mogąc wykonywać taką czy inną pracę. (...) Z obowiązkiem pracy nierozerwalnie wiąże się również inny – obowiązek uczciwości. Czym innym jest korzystanie z rozmaitych ulg i form organizowania działalności gospodarczej (np. różnych form zatrudnienia) obmyślanych przez państwo, a czym innym zatajanie przed nim informacji czy podawanie fałszywych dla własnej korzyści”.

Według tego blogera podstawowym obowiązkiem jest porządne wychowanie swoich dzieci. „Kwestią elementarną jest samo posiadanie potomstwa. Powiem wprost – jeśli ktoś mieni się patriotą, a jednocześnie ponad posiadanie potomstwa (mam na myśli ludzi bezdzietnych lub jednodzietnych z wyboru) przedkłada własną wygodę czy karierę, to jest hipokrytą. Dla jasności – każdy ma prawo wybrać taki model życia, jaki mu odpowiada i nikt nie ma prawa czynić mu z tego powodu zarzutów, ale nie może liczyć na miano patrioty, jeśli nie ma zamiaru brać udziału w sztafecie pokoleń na poziomie podstawowym. Polska bez Polaków to wizja równie czarna jak Polska (tylko) dla Polaków”.

Ewa07, dyrektor pewnego przedsiębiorstwa, oczekuje od patrioty poświęcenia nawet dziś: „Patriotyzm to coś znacznie więcej niż po prostu zgoda na istnienie wspólnej infrastruktury, na utrzymanie państwa na jego szczeblach lokalnych i centralnych. To poczucie więzi i gotowość do poświęcenia w pewnych sytuacjach, w imię tej więzi, własnego interesu i własnej wygody. Niekoniecznie trzeba zaraz oddawać życie... Ale jak napisała ważna polska pisarka jakieś 80 lat temu: „czasem myślę, że tylko te sprawy w życiu warte są naprawdę wiele, za które w jakiejś sytuacji gotowy byłbyś to życie oddać”. Miała rację. Bez tego świat staje się płaski a człowiek pozostaje tylko ssakiem”.

Tomasz Mentzel woli jednak, by „Ojczyzna milczała”„Ojczyzna nie potrzebuje pomników i wielkich słów. Czy w Polsce cierpimy na ich niedostatek? W Polsce pomniki i słowa powstają jak grzyby po deszczu, choć raczej grzybnia rządzi się ściślejszymi prawami i wykazuje większą systematykę. Jakość tego, co powstaje, i jakość czynów świadczą coś zupełnie innego. (...) Czekam, aż naród ten porzuci swoją odwieczną martyrologię i zajmie się... życiem – tym jeszcze nigdy się nie zajmował w historii. Pora odłożyć broń i spocząć w pokoju” – Mentzel uważa, że wszystko co umacnia jakąkolwiek wspólnotę, działa na niekorzyść człowieka.

Czy kosmopolita i patriota to pojęcia wzajemnie się wykluczające? Bgnatowski, biznesmen: „Patriotyzm dziś dla mnie oznacza umiłowanie mojej ojczyzny Ziemi i jej mieszkańców. Oznacza współczucie dla kastowych społeczeństw w Indiach, dla głodujących w Afryce, dla zniewolonych przez reżim Castro Kubańczyków, dla zagubionych gejów i lesbijek, dla wyzyskiwanych pracowników w Chinach, dla walczących muzułmanów idących na śmierć w imię Allaha, dla Polaków, za to, że dobrowolnie we własnym lenistwie wyborczym skazali się na „kaczyzm”.... itd. Anglik, Szkot, Polak, Niemiec, Rzymianin, Ateńczyk, Francuz – dla mnie są obywatelami świata – małego już i wspólnego dla nas wszystkich. Czuję jednak niebywałą dumę z tego, że jestem Polakiem”.

Czy patriota może wyjeżdżać za granicę? Czy wyrzeczenie się narodowej wspólnoty podlega ocenie moralnej? Grim Sfirkow odpowiada tak: „Czy mógłbym zostawić moja matkę samą? Czy mógłbym zostawić dom, który moi rodzice zbudowali, dając w łapę różnym urzędnikom, zdobywając cement na czarnym rynku, stojąc po nocach w kolejkach, by kupić okna i kaloryfery, wpadając w pętle zadłużenia Balcerowicza i wychodząc z niej latami? Nie mogę tego zrobić. Nie mogę lekceważyć ich poświęcenia.

Patriotyzm Smirkowa uksz-tałtowała lektura... „Władcy Pierścieni” Tolkiena. Nauka moralna tego dzieła polega właśnie na przyjęciu zadania, jakie przygotował dla nas los. „Bohaterowie stoją przed wyborem: ucieczka, jak najdalej, nawet do innego świata, albo podjęcie z pozoru beznadziejnej walki, poniesienie obowiązku, przyjęcie odpowiedzialności. (...) Nie twierdzę, że taka postawa jest słuszna w sytuacji każdego. Na pewno ludzie, którzy nie mogą w pełni rozwinąć swoich talentów w Polsce, powinni szukać szczęścia gdzie indziej, a patriotyzm wyrażać inaczej, niż pozostaniem”.

Patriotą na wyjeździe w Wielkiej Brytanii jest Rolex: „Podoba mi się definicja patriotyzmu jako zbiorowej troski o dobro wspólne. Dbamy o różne rzeczy własne, a jest taki zakres dóbr, który jest wspólny. I jednym z tych dóbr jest społeczność działająca w historii w formie państwa. Takiego, jakie się uformowało samoistnie w toku wieków, na skutek zbiorowego doświadczenia. I ten zbiór doświadczeń, pamięć o nich oraz wyrastającą z tego świadomość uznajemy za warte zachowania i kontynuowania. Upraszczając: chcemy nadal kroczyć przez historię w tym właśnie, a nie innym towarzystwie”.