Dyscyplinarki nauczycieli do zmiany. Kurator oświaty już się nimi nie zajmie

System kontroli pracy nauczycieli ma się zmienić dzięki forsowanej nowelizacji Karty Nauczyciela, której projekt w ubiegłym tygodniu przyjął rząd. Ukrócona zostanie praktyka przekazywania kuratorom oświaty nadzoru nad komisjami i rzecznikami dyscyplinarnymi rozliczającymi pedagogów z ich uchybień.

Dotychczas wojewodowie – na mocy zawartego porozumienia – mieli możliwość powierzania im tych zadań, co wywoływało opór środowiska. Zarzucano, że postępowania się przeciągają, a nauczyciele – niepewni w tym czasie swego losu – tracą na tym finansowo. W sprawie tej u kolejnych ministrów edukacji interweniował Rzecznik Praw Obywatelskich. RPO podnosił, że sytuacja, w której rzecznicy dyscyplinarni są de facto związani poleceniami organu ich powołującego, budzi wątpliwości zarówno samych nauczycieli, jak i dyrektorów szkół. I że taki stan rzeczy „może prowadzić do zarzutów braku niezależności i bezstronności”.

Czytaj więcej

Oświata i nauczyciele

Będą zmiany w Karcie Nauczyciela. To odpowiedź na nierozwiązany dotąd problem

Rząd przyjął we wtorek projekt nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela, który poprawi sytuację począ...

Nowa wersja Karty Nauczyciela: nauczyciele rozliczani z uchybień nie pod nadzorem kuratora oświaty, tylko wojewody 

Czy zmiana w Karcie Nauczyciela rozwiąże problem? Mec. Michalina Koligot z kancelarii Kowalak Jędrzejewska Konrady i Partnerzy ma co do tego wątpliwości, bo – jak podkreśla – na razie nie wiadomo, jak w praktyce miałoby wyglądać takie „przejęcie”.

– Nie wiadomo, czy chodzi jedynie o nadzór, czy również o wyznaczanie rzeczników dyscyplinarnych i członków komisji dyscyplinarnej. W takiej sytuacji pojawia się pytanie, kto miałby te funkcje sprawować, bowiem dotychczas byli to specjaliści podlegający kuratorom oświaty, którzy mają jednak większe doświadczenie i potrafią trafniej ocenić sytuacje występujące w środowisku szkolnym, czyli czy dane zdarzenie z udziałem nauczyciela wypełnia znamiona deliktu dyscyplinarnego – tłumaczy ekspertka.

I choć rozumie argumentację, że wojewoda, jako organ niezwiązany bezpośrednio z systemem oświaty, mógłby zapewnić większą bezstronność przy wydawaniu ocen, to jednak podkreśla, że brak jasnych wytycznych może doprowadzić do chaosu organizacyjnego i – paradoksalnie – wydłużenia postępowań dyscyplinarnych.

Pełnomocniczka nauczycieli w postępowaniach dyscyplinarnych: pytają o obiektywizm prowadzących 

Mec. Judyta Kasperkiewicz z kancelarii adwokackiej EPOQUE jest zaś zdania, że zmiana przepisów to krok w dobrym kierunku, bo ma ona na celu m.in. odciążenie kuratorów, co z kolei może pozytywnie przełożyć się na organizację ich pracy.

– Jako obrońca i pełnomocnik w postępowaniach dyscyplinarnych nauczycieli, wielokrotnie stykałam się z pytaniami moich klientów o obiektywizm organów, które je prowadzą. Dla wielu z nich była to kwestia budząca wątpliwości, co w pewnym sensie podważało zaufanie co do jego przebiegu – komentuje ekspertka. Podkreśla, że skoro proponowane zmiany przyznają większą niezależność organom rozpoznającym sprawy, to poprawić się może transparentność samych postępowań.

Mec. Kasperkiewicz ma jednocześnie nadzieję, że zmiana przepisów przełoży się też na większą efektywność przy prowadzeniu spraw.  –  Zdarzało się, że klienci – porównując przebieg postępowań przed komisją dyscyplinarną przy wojewodzie i przed prokuratorem – wskazywali na różnice w poziomie profesjonalizmu tych dwóch organów i zdecydowanie mniejsze standardy postępowania przed komisjami dyscyplinarnymi, w tym te odnoszące się do zasady obiektywizmu – wskazuje ekspertka. I przyznaje, że liczy na poprawę ich jakości.

Wicekurator oświaty: trzeba zapewnić prawo do obrony i zapobiec przedłużaniu postępowań dyscyplinarek 

Forsowane zmiany pozytywnie ocenia też małopolski wicekurator oświaty Artur Pasek. Wskazuje, że jest to pozytywna odpowiedź na  postulaty zgłaszane przez środowisko. Jego zdaniem działania rzecznika i komisji będą bardziej transparentne, gdy będą one niezależne od organu nadzoru pedagogicznego, czyli kuratora oświaty.

– Przy tej zmianie potrzebne też jest doprecyzowanie przepisów dotyczących samych postępowań dyscyplinarnych, tak aby z jednej strony zapewnić prawo obwinionemu do obrony, a z drugiej – skutecznie zapobiegać próbom obstrukcji ze strony obwinionych i nieuzasadnionego przedłużania postępowań dyscyplinarnych – zaznacza Artur Pasek.