Wcześniejsza emerytura dla każdej przedszkolanki

[b]Tak wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 kwietnia 2009 r. ((sygn. K 65/07)[/b], stwierdzającego niezgodność z konstytucją przepisu pozbawiającego ich uprawnienia do emerytury z art. 88 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=2F4C6EE3CC32E545DBF1F6BD767F0FCB?id=182007]ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.)[/link].

Dziś prawo do niej przysługuje nauczycielom z przedszkoli, szkół, placówek publicznych, a także niepublicznych szkół i placówek oświatowych. Przepisy wyłączają jednak to prawo w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w niepublicznych przedszkolach.

Zwracali się oni w tej sprawie do rzecznika praw obywatelskich, wskazując, że obowiązująca regulacja jest niesprawiedliwa i dyskryminująca.

– W wielu sytuacjach chodzi o osoby zatrudnione przez cały czas w tym samym przedszkolu, któremu zmienił się status prawny. W systemie emerytalnym nie powinno się różnicować uprawnień ze względu na rodzaj sfery zatrudnienia – uzasadniał wniosek do TK Lesław Nawacki z Biura RPO.

Wskazywał, że od przedszkolanek w placówkach niepublicznych i publicznych wymaga się tych samych kwalifikacji, obowiązują je takie same szczeble awansu zawodowego, odpowiedzialność dyscyplinarna i obowiązek szczególnej staranności. Nie da się więc z powodu istotnych cech wykazać, że jest różnica w wykonywaniu zawodu w tych placówkach.

[srodtytul]Znany problem[/srodtytul]

Na przyznanie tej grupie prawa do wcześniejszej emerytury bez względu na wiek nie zdecydował się Sejm. A była ku temu okazja. Prawo do tych emerytur dla nauczycieli szkół i placówek niepublicznych to również skutek [b]wyroku TK z 8 września 2005 r. (sygn. P 17/04)[/b] i związanej z tym [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=185631]nowelizacji KN z 11 kwietnia 2007 r. (DzU nr 80, poz. 542)[/link]. Uchwalając ją, Sejm pominął jednak uczących w niepublicznych przedszkolach.

Rzecznik praw obywatelskich wystąpił do resortu oświaty o uzupełnienie przepisów o to prawo dla nich, ale ten odmówił. Uzasadniał to mniejszym obciążeniem pracą w niepublicznych przedszkolach i wygasającym charakterem uprawnień emerytalnych z art. 88 KN.

Trybunał uznał, że [b]art. 91b ust. 2 pkt 4 KN w zakresie, w jakim wyłącza stosowanie art. 88 ust. 1 KN do nauczyciela zatrudnionego w przedszkolu niepublicznym w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 konstytucji, a przez to z nakazem urzeczywistnienia zasad sprawiedliwości społecznej, wyrażonej w art. 2 konstytucji[/b] (rzecznik zarzucał niezgodność z całym art. 32). Zakwestionowany przepis narusza zasadę równości.

– [b]Istotnym kryterium różnicowania może być rodzaj wykonywanej pracy, a nie status właścicielski przedszkola. Mamy tu do czynienia z pominięciem ustawowym, a nie z celowym zaniechaniem ustawodawcy[/b] – mówił sędzia TK Adam Jamróz.

[srodtytul]Oczekiwana zmiana[/srodtytul]

Wyrok będzie wywierał skutki prawne od dnia publikacji w Dzienniku Ustaw.

– [b]Dobrze, że Trybunał uregulował tę kwestię. Przedszkolanki z niepublicznych przedszkoli, które do końca ubiegłego roku zgromadziły odpowiedni staż, będą mogły przejść na emeryturę w dogodnym dla siebie czasie, przed ukończeniem 60 lat.[/b] Postulowałabym jak najszybszą nowelizację Karty nauczyciela, uwzględniającą wyrok. W tym zakresie są duże opóźnienia – wyjaśnia Jolanta Gałczyńska ze Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Trudno przewidzieć, ile przedszkolanek skorzysta z możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę w związku z wyrokiem TK. W Polsce jest około 7,8 tys. przedszkoli, w tym ponad 1 tys. niepublicznych. We wszystkich pracuje prawie 60 tys. nauczycieli.

[ramka][b]Świadczenie bez względu na wiek[/b]

- Przysługuje po 30 latach pracy, w tym 20 latach wykonywania jej w szczególnym, nauczycielskim charakterze.

- Niższego stażu wymaga się od zatrudnionych w szkolnictwie specjalnym: 25 lat zatrudnienia, w tym 20 lat pracy w szczególnym charakterze w tym szkolnictwie.