Czy likwidator odpowiada za długi spółki

Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów ma rozstrzygnąć czy taką samą odpowiedzialność za długi spółki z o.o. jak członkowie jej zarządu ponosi także jej likwidator

Publikacja: 03.09.2009 07:50

Czy likwidator odpowiada za długi spółki

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

[b]Zwrócił się o to, kierując do SN pytanie prawne, rzecznik praw obywatelskich (sygn. III CZP 91/09). [/b]

Stanowisko Sądu Najwyższego będzie ważne nie tylko dla likwidatorów spółek z o.o., ale przede wszystkim dla wierzycieli. Niejednokrotnie bowiem w trakcie likwidacji okazuje się, że spółka nie jest w stanie spłacić długów i są podstawy do ogłoszenia jej upadłości. Powstaje wówczas pytanie, czy jej wierzyciele mogą się domagać, na podstawie art. 299 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=6956D789230D2C9B79724AD962C04074?id=133014]kodeksu spółek handlowych[/link] (k.s.h.), spłacenia długów pozostałych po likwidacji spółki także od jej likwidatorów.

Zasada zapisana w art. 299 k.s.h. jest taka: jeżeli egzekucja przeciwko spółce z o.o. okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają osobiście i solidarnie za jej zobowiązania.

Mogą się oni uwolnić od tej odpowiedzialności po wykazaniu, że.

- we właściwym czasie zgłosili wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęli postępowanie układowe albo

- niezgłoszenie takiego wniosku oraz niewszczęcie tego postępowania nastąpiło bez ich winy lub

- pomimo niezłożenia wskazanych wniosków wierzyciel nie poniósł szkody.

Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien być – zgodnie z art. 21 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=815E719E9E757D7AC177DF378F9E2A7F?id=169085]prawa upadłościowego i naprawczego[/link] – zgłoszony w terminie dwu tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, tj. dłużnik przestał regulować zobowiązania, mimo że termin ich płatności już minął, albo też jego zobowiązania przekraczają wartość jego majątku.

Odpowiedzialność zatem przewidziana w art. 299 k.s.h. jest w istocie sankcją za niezłożenie na czas wniosku o ogłoszenie upadłości spółki z o.o. Co do tego, czy obciąża ona również likwidatorów, nie ma zgody ani w nauce prawa, ani w SN.

[b]W uchwale z 28 lutego 2008 r. (sygn. III CZP 143/07) SN stwierdził[/b], że odpowiedzialność związaną z bezskutecznością egzekucji wobec spółki z o.o. ponoszą, na podstawie art. 299 k.s.h., osoby będące członkami jej zarządu lub likwidatorami w czasie istnienia tego zobowiązania. O takim stanowisku zadecydował wzgląd na art. 280 k.s.h., w myśl którego do likwidatorów stosuje się przepisy dotyczące członków zarządu, chyba że przepisy rozdziału 6, działu I, tytułu III („Rozwiązanie i likwidacja spółki") stanowią inaczej. W żadnym zaś z tych przepisów stosowania do likwidatorów art. 299 k.s.h. nie wyłączono.

SN w uchwale tej odniósł się krytyczne do wcześniejszych swych wyroków [b](z 9 czerwca 2006 r., IV CK 415/05, i z 6 lipca 2007 r., III CSK 2/07)[/b], wedle których art. 280 k.s.h. nie stanowi wystarczającej postawy do stwierdzenia, że art. 299 k.s.h. odnosi się także do likwidatorów.

Rzecznik praw obywatelskich w uzasadnieniu pytania prawnego opowiedział się za poglądem wyrażonym w uchwale SN z 2008 r. Przemawia za tym, jego zdaniem, nie tylko dosłowne brzmienie art. 280 k.s.h., ale także wzgląd na inne przepisy k.s.h. i prawa upadłościowego, nakładające na likwidatorów taki sam jak na członków zarządu obowiązek zgłoszenia upadłości i takie same sankcje za jego niedopełnienie.

Na poparcie swego stanowiska rzecznik odwołał się także do konstytucji, a zwłaszcza do jej art. 32 wskazującego, że [b]wierzycielom spółki należy się taka sama ochrona, kiedy nie mogą odzyskać swych należności wskutek zaniedbań członków zarządu, jak i wtedy, gdy przyczyną tego są zaniedbania likwidatorów spółki z o.o. [/b]

[b]Zwrócił się o to, kierując do SN pytanie prawne, rzecznik praw obywatelskich (sygn. III CZP 91/09). [/b]

Stanowisko Sądu Najwyższego będzie ważne nie tylko dla likwidatorów spółek z o.o., ale przede wszystkim dla wierzycieli. Niejednokrotnie bowiem w trakcie likwidacji okazuje się, że spółka nie jest w stanie spłacić długów i są podstawy do ogłoszenia jej upadłości. Powstaje wówczas pytanie, czy jej wierzyciele mogą się domagać, na podstawie art. 299 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=6956D789230D2C9B79724AD962C04074?id=133014]kodeksu spółek handlowych[/link] (k.s.h.), spłacenia długów pozostałych po likwidacji spółki także od jej likwidatorów.

Pozostało 81% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów