Dostęp do aplikacji przygotowującej do wykonywania zawodów prawniczych w państwie UE może zostać uzależniony od poszerzonej znajomości prawa wewnętrznego – taki jest sens czwartkowego wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.
– Trybunał potwierdził tym samym, że nie istnieją wspólnotowe przepisy, które regulowałyby dostęp do aplikacji prawniczych – komentuje adwokat Małgorzata Kożuch, wykładowca europejskiego prawa gospodarczego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jej zdaniem z wyroku wynika także, iż aby podjąć aplikację np. w Niemczech, nie wystarczy polski tytuł magistra prawa. – To wskazówka dla naszych prawników, by dokładnie sprawdzali wymogi przyjęcia na aplikację w innych krajach członkowskich, jeśli chcą ją tam odbywać. Gdyby zaś polskie władze zdecydowały się w przyszłości na zniesienie egzaminów na aplikację, powinny opracować mechanizm uznawania zagranicznych studiów prawniczych za ekwiwalentne do polskich – dodaje mecenas.
ETS zabrał głos w sprawie Polaka, który złożył w Niemczech wniosek o dopuszczenie go do aplikacji bez egzaminu kwalifikacyjnego. Polski prawnik wcześniej uzyskał dyplom magisterski Wydziału Prawa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz tytuły akademickie Master of German and Polish Law i Bachelor of German and Polish Law w niemieckopolskim programie szkolenia prawniczego na uniwersytecie we Frankfurcie nad Odrą.
Ponieważ minister sprawiedliwości kraju związkowego Meklemburgia Pomorze Przednie oddalił wniosek, P. wniósł skargę do sądu administracyjnego w Schwerinie. Sąd ten zwrócił się z kolei do Trybunału w Luksemburgu o wskazanie kryteriów przewidzianych w prawie wspólnotowym, na podstawie których ocenia się równoważność wiedzy prawniczej.
Trybunał stwierdził, że wiedza, którą należy uwzględnić jako element odniesienia do oceny, czy kandydat może zostać bezpośrednio (bez obowiązku złożenia egzaminu) dopuszczony do aplikacji, jest potwierdzona przez kwalifikacje wymagane w danym państwie. Wbrew tezie Polaka nie można zobowiązać państwa unijnego, by ograniczyło ocenę równoważności kwalifikacji do porównania intelektualnego poziomu szkolenia, czasu i poświęconego wysiłku. O ile prawo wspólnotowe wymaga, by kwalifikacje i doświadczenie kandydata, który uzyskał swój dyplom prawa w innym państwie członkowskim, zostały w pełni uwzględnione, o tyle nie nakłada obowiązku obniżenia w wypadku takiego kandydata wymaganego poziomu znajomości prawa wewnętrznego.
