Lokal socjalny od gminy

Tak wynika z [b]uchwały Sądu Najwyższego (sygn. III CZP 30/10)[/b].

Małgorzata H. do mieszkania pozostającego w dyspozycji WAM wprowadziła się na podstawie decyzji z października 1990 r. Od dłuższego czasu jest na rencie z powodu niepełnosprawności. Korzysta z pomocy społecznej.

[srodtytul]60 tys. zł zaległości[/srodtytul]

Zaległości Małgorzaty H. w opłatach za mieszkanie wraz z odsetkami przekroczyły 60 tys. zł. W art. 38 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=73448]ustawy z 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP[/link] zapisano, że w stosunku do osób niebędących żołnierzami służby stałej, które nie uiszczają opłat za używanie mieszkania lub pełnych opłat pośrednich z tytułu jego zajmowania przez łączny okres dłuższy niż trzy miesiące, dyrektor oddziału regionalnego WAM zarządza wykwaterowanie w trybie art. 45 tejże ustawy. Według zaś tego przepisu, inaczej niż w wypadku mieszkań cywilnych, do usunięcia z mieszkania nie jest zasadniczo potrzebny sąd; przymusowe wykwaterowanie i przekwaterowanie odbywa się w trybie administracyjnym.

W ust. 3 art. 45 ustawy wskazano jednak, kogo w takim trybie wykwaterować nie wolno. Krąg tych osób jest podobny do określonego w art. 14 ust. 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86BC23DE1B4C610CCD40EE74E214F03C?id=176767]ustawy z 2001 r. o ochronie praw lokatorów[/link]. W razie orzeczonej eksmisji sąd musi przyznać lokal socjalny (nie dotyczy to zajmujących mieszkania w domach prywatnych). Tak więc art. 45 ust. 3 ustawy z 1997 r. zakazuje usuwania w trybie administracyjnym:

? kobiet w ciąży,

? małoletnich,

? osób niepełnosprawnych w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, ubezwłasnowolnionych oraz sprawujących opiekę nad nimi i wspólnie z nimi mieszkających,

? obłożnie chorych – z tym że ich stan musi być potwierdzony dokumentem urzędowym lub zaświadczeniem lekarskim,

? emerytów i rencistów spełniających kryteria do korzystania z pomocy społecznej.

W myśl art. 45 ust. 3 dla pozbycia się osoby z tego kręgu z lokalu dyrektor oddziału regionalnego WAM musi wystąpić z pozwem do sądu cywilnego o eksmisję, orzeczenie o uprawnieniu takiej osoby do otrzymania lokalu socjalnego i o wezwanie do udziału w procesie gminy, a także o przyznanie odszkodowania od nich.

Taki pozew przeciwko Małgorzacie H. wpłynął do sądu we wrześniu 2009 r.

[srodtytul]Bez eksmisji[/srodtytul]

Gmina zawiadomiona o sprawie zgłosiła swój udział w niej, a jednocześnie zażądała nieprzyznawania Małgorzacie H. prawa do lokalu socjalnego. Argumentowała, że w myśl art. 1a ustawy z 2001 r. o ochronie praw lokatorów mieszkaniowym zasobie gminy jej przepisów nie stosuje się do lokali będących w dyspozycji WAM. Nie ma więc też podstaw do stosowania art. 18 ust. 5 nakładającego na gminę obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego i gmina nie jest odpowiedzialna za dostarczenie WAM takich lokali.

Sąd I instancji żądania gminy nie uwzględnił. Orzekł eksmisję Małgorzaty H., ale przyznał jej prawo do lokalu socjalnego i nakazał wstrzymanie eksmisji do czasu złożenia jej przez gminę oferty zawarcia umowy najmu takiego lokalu. Zgodnie z wnioskiem WAM określił, że Małgorzata H. ma płacić odszkodowanie za używanie dotychczasowego mieszkania w kwocie 425,60 zł za każdy rozpoczęty miesiąc.

W ocenie sądu z zestawienia art. 45 ust. 3 ustawy z 1995 r. z art. 14 ust. 4 ustawy z 2001 r. wynika, że w pierwszym z tych przepisów uregulowano wypadki, w których przyznanie lokalu socjalnego jest obowiązkowe. Dlatego Małgorzacie H., która jest rencistką spełniającą warunki do otrzymania pomocy społecznej, nie można było odmówić prawa do niego. Sąd nie miał też wątpliwości, że do dostarczenia lokalu socjalnego obowiązana jest gmina. Przemawia za tym, jego zdaniem, wykładnia funkcjonalna i gramatyczna wskazanych przepisów.

Sąd II instancji, do którego wpłynęła apelacja gminy, uznał, że w tej sprawie występuje zagadnienie prawne, które powinien rozstrzygnąć Sąd Najwyższy. Sprowadza się ono do pytania, czy w sytuacji, o jaką chodzi, są prawne podstawy do przyznania lokalu socjalnego.