Za pobyt w szpitalu niekiedy trzeba dopłacić

Zdarza się, że trzeba się poddać nieplanowanemu leczeniu w innym państwie Unii Europejskiej niż to, w którym jest się ubezpieczonym. Chodzi o opiekę, która stała się niezbędna wskutek zmiany stanu zdrowia podczas tymczasowego pobytu w tym państwie członkowskim. W takim wypadku stosuje się przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Obowiązuje zasada, że osoby, które korzystają ze świadczeń w innym państwie członkowskim, robią to na takich samych warunkach jak osoby w nim ubezpieczone. Oznacza to, że jeżeli ktoś korzysta ze świadczeń w państwie, którego ubezpieczeni partycypują w kosztach leczenia, to także on będzie musiał z własnej kieszeni częściowo zapłacić za udzieloną mu opiekę.

Zasadę tę, jako nienaruszającą traktatu wspólnotowego i reguły swobody świadczenia usług, potwierdził Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 15 czerwca 2010 r. w sprawie C-211/08 Komisja/Hiszpania. Dotyczył on osoby ubezpieczonej w Hiszpanii, która podczas pobytu we Francji przebywała w szpitalu (miała formularz E111).

Leczenie miało charakter nieplanowany. Francuska instytucja ubezpieczeniowa wystawiła rachunek za pomoc medyczną. Hiszpański ubezpieczyciel pokrył tylko jego część. Zainteresowany musiał z własnej kieszeni zapłacić pozostałą kwotę, tę, którą zgodnie z francuskimi przepisami pokrywał pacjent. 

Co to oznacza dla tych, którzy przemieszczają się po UE i są zmuszeni pójść do lekarza za granicą? Osoba korzystająca ze świadczeń może uzyskać zwrot poniesionych kosztów, ale według stawek wskazanych przez państwo, w którym zostały one udzielone. Nie zawsze będą to więc stawki najkorzystniejsze dla leczonego. A leczenie nie zawsze odbędzie się według takich zasad, jak w jego kraju.

Rozstrzygniecie TS zapadło na tle rozporządzenia nr 1408/71. Od 1 maja 2010 r. obowiązuje nowe rozporządzenie regulujące zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, nr 883/2004. Wyrok zachowuje jednak aktualność pod ich rządami.

[ramka][b]Stanowisko Departamentu Współpracy Międzynarodowej centrali Narodowego Funduszu Zdrowia dotyczące wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-211/08 Komisja Wspólnot Europejskich v. Hiszpania[/b]

(…) Analogiczne (jak w rozporządzeniu nr 1408/71 – przyp. red.) rozwiązania zostały przewidziane w art. 19 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, zgodnie z którym ubezpieczony i członkowie jego rodziny przebywający w innym państwie członkowskim niż państwo właściwe są uprawnieni do świadczeń rzeczowych, które z powodów medycznych stają się niezbędne w czasie ich pobytu, z uwzględnieniem charakteru tych świadczeń oraz przewidywanego czasu pobytu.

Świadczenia te udzielane są w imieniu instytucji właściwej przez instytucję miejsca pobytu, zgodnie z przepisami stosowanego przez nią ustawodawstwa tak, jakby zainteresowane osoby były ubezpieczone na mocy wspomnianego ustawodawstwa.

Równocześnie w myśl art. 25 B) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 w sprawie wykonywania rozporządzenia nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego zwrot poniesionych kosztów świadczeń rzeczowych następuje na podstawiestawek wskazanych przez państwo, w którym udzielono świadczenia.

Wyrok w sprawie C-211/08 nie wprowadza zmian do obowiązujących dotychczas zasad rozliczania świadczeń rzeczowych udzielonych osobom ubezpieczonym i uprawnionym na mocy przepisów poszczególnych państw członkowskich.