Wydzielenie części majątku przedsiębiorstwa bez VAT

[b]Tak orzekł NSA 2 grudnia 2010 r. (I FSK 2011/09).[/b]

We wniosku o interpretację przepisów podatkowych spółka wskazała, że w celu zapewnienia rozwoju konkurencyjnych rynków energii elektrycznej i gazu ziemnego oraz niedyskryminacyjnego dostępu do sieci elektroenergetycznej i gazowej przedsiębiorstwa energetyczne są zobowiązane do rozdzielenia działalności dystrybucyjnej od innych form działalności, takich jak wytwarzanie i obrót energią.

W związku z tym ma nastąpić podział spółki w trybie wydzielenia części majątku przedsiębiorstwa energetycznego do innej spółki na podstawie art. 529 § 1 pkt 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0878F97C9B855869DA1A3F9BAD45E3AB?id=133014]kodeksu spółek handlowych[/link]. Część majątku wnioskodawczyni (spółki dzielonej) zostanie przeniesiona na spółkę przejmującą. Pytała ona, czy takie przeniesienie będzie opodatkowane VAT.

Jej zdaniem nie, z uwagi na to, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT[/link] opodatkowaniu podlega wyłącznie odpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne przekazanie towarów należących do przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przedsiębiorstwem (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT), a w tej sprawie dochodzi do nieodpłatnego przekazania na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem. Organ podatkowy nie podzielił tego stanowiska.

Sprawa trafiła do WSA, który uchylił zaskarżoną interpretację. Organ wniósł skargę kasacyjną. NSA przyznał rację spółce. Podkreślił, że z literalnego brzmienia art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wynika, że nieodpłatne przekazanie towarów należących do majątku przedsiębiorstwa na cele związane z jego prowadzeniem nie podlega opodatkowaniu.

[i]Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Agnieszka Urbaniak, starsza konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Spór w tej sprawie sprowadzał się do określenia, czy podział przez wydzielenie, gdy obowiązek wydzielenia konkretnego rodzaju działalności nałożony został odrębnymi przepisami, można uznać za nieodpłatne przekazanie towarów związane z prowadzoną działalnością. Organy podatkowe zakwestionowały związek z prowadzoną działalnością, bo była to jedyna możliwość zastosowania przez nie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT w celu opodatkowania przekazania elementów majątku przez podatnika.

Od 23 marca 2009 r., po [b]wyroku NSA w składzie siedmiu sędziów (I FPS 6/08)[/b] w sprawie nieodpłatnych przekazań towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem (w stanie prawnym po 1 czerwca 2005 r.), organy podatkowe straciły możliwość opodatkowywania nieodpłatnych wydań, gdy występował ich związek z prowadzoną działalnością (zobacz artykuł [link=http://www.rp.pl/artykul/283684.html]"Sprzedaż premiowa to sposób na zwiększenie obrotów"[/link]).

W omawianej sprawie NSA potwierdził, że dostrzega w analizowanym wypadku związek między dokonaniem podziału przez wydzielenie z prowadzoną działalnością, w szczególności ze względu na to, że taki podział narzucony został przepisami prawa. To pozwoliło podatnikowi uznać przekazanie majątku za niepodlegające VAT i tym samym uniknąć uiszczenia podatku.

Podobne wątpliwości powstały wcześniej co do deputatów węglowych wydawanych przez kopalnie górnikom oraz obowiązkowych egzemplarzy bibliotecznych. Również w tych wypadkach negatywne stanowisko organów podatkowych zostało zweryfikowane przez orzecznictwo sądów administracyjnych.