Gdzie trzeba dziś pracować, by dostać deputat węglowy? To nawet ponad 10 tys. zł rocznie

Deputat węglowy kojarzony jest z PRL-em. Ma on jednak zdecydowanie dłuższą tradycję. W niektórych kopalniach prawo do określonej ilości bezpłatnego węgla było przyznawane na przełomie XIX i XX w. Deputaty węglowe otrzymywali też górnicy w dwudziestoleciu międzywojennym. Co więcej, w tym okresie dodatek do wynagrodzenia w formie węgla został rozszerzony również na kolejarzy.

Dziś deputaty węglowe czasem porównuje się do innych benefitów pracowniczych wskazując, że na podobnej zasadzie dodatki do wynagrodzenia przyznawane się również w innych branżach (np. prawo do bezpłatnych lotów dla pracowników linii lotniczych, vouchery na wycieczki dla pracowników biur turystycznych, czy deputat opałowy dla pracowników Lasów Państwowych).

Obecnie deputaty węglowe przyznawane są najczęściej na podstawie układów zbiorowych pracy obowiązujących w poszczególnych zakładach pracy, negocjowanych ze związkami zawodowymi działającymi na ich terenie.

Deputaty węglowe. Ile wynoszą? Na jakich zasadach są przyznawane?

Wysokość deputatów węglowych czy sposób ich realizacji uzależnione są od treści układów zbiorowych pracy. Pracownicy kopalni mogą je otrzymywać w całości w naturze, częściowo w naturze, a częściowo w formie ekwiwalentu pieniężnego lub w całości jako ekwiwalent.

Czytaj więcej

Praca, Emerytury i renty

Gónicze ekwiwalenty węglowe dla emerytów i rencistów. Kto ma do nich prawo? Jakie to kwoty?

Część byłych pracowników kopalń oraz byłych pracowników przedsiębiorstw górniczych ma prawo do ek...

Wysokość deputatów może być również zróżnicowana. Punktem odniesienia zazwyczaj jest obowiązująca w danym okresie cena tony węgla. W kopalniach deputat węglowy to zazwyczaj osiem ton w skali roku (lub ekwiwalent pieniężny tych ośmiu ton).

Jakie deputaty otrzymują pracownicy kopalni węgla kamiennego? Przykłady PGG i JSW

Polska Grupa Górnicza (PGG) to największa polska spółka węglowa. W jej skład wchodzi siedem kopalń. Spółka zatrudnia ok. 37 tys. osób. Jak informował jakiś czas temu portal nettg.pl, w 2024 r. pracownicy PGG mają prawo do deputatu węglowego w postaci ekwiwalentu pieniężnego o wartości 1470 zł za tonę (ta sama kwota co w roku 2023). Łączna kwota ekwiwalentu za 8 ton węgla przysługująca na ten rok to 11760 zł brutto. Wypłata ekwiwalentu odbywa się w trzech wariantach: miesięcznie (1/12 przysługującej kwoty), jednorazowo (wypłata 30 listopada) oraz w dwóch ratach (wypłata 30 czerwca i 30 listopada).

Pracownicy PGG mogą zdecydować, czy chcą otrzymać ekwiwalent pieniężny za deputat węglowy, czy wolą dostać węgiel. Do wyboru jest też opcja mieszana.

Innym przykładem może być Jastrzębska Spółka Węglowa (JSW), producent węgla koksowego wykorzystywanego w przemyśle. Pracownicy JSW w 2024 r. mają prawo do deputatu o wartości 11505,81 zł brutto. Jeden ze związków zawodowych działających na terenie JSW przypomniał wiosną tego roku na swoim profilu na FB (JSW Związki), że „Deputat węglowy w Jastrzębskiej Spółce Węglowej wyliczany jest według Porozumienia z 27 grudnia 2017 roku między Reprezentatywnymi Organizacjami Związkowymi a Zarządem. Postanowiono wtedy przywrócić realizacje deputatu zawieszoną dwa lata wcześniej” – czytamy w poście.

Czytaj więcej

Węgiel

Zmiany w cenach węgla? Stawki w PGG, PKW i Bogdance. Ile trzeba zapłacić?

Sezon grzewczy właśnie ruszył i wiele osób zastanawia się, jak obecnie kształtują się ceny węgla...

Związkowcy przypomnieli też, ze w porozumieniu z 2017 r. postanowiono „1. Deputat węglowy wypłacać jedynie w ekwiwalencie pieniężnym w wymiarze 8 ton. 2. Ekwiwalent ten wypłaca się w dwóch formach: 12 rat przy każdej wypłacie lub jednorazowo w kwietniu. 3. Cena węgla dla deputatu jest ustalana w oparciu o Obwieszczenie Ministra Gospodarki w sprawie ceny zbytu 1 Mg (1 tona) węgla kamiennego w asortymencie orzech II, wydanego na podstawie art. 12 ust. 9 ustawy z dnia 7 września 2007 roku o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. Cena ta dla JSW jest podniesiona o wskaźnik 1,2302”.