Różnice kursowe od kwoty VAT

Tak orzekł WSA we Wrocławiu 14 października 2011 (I SA/Wr 1229-1230/11).

Spółka dokonuje zakupów od polskich i zagranicznych kontrahentów. Na części wystawianych przez nich faktur wskazana jest m.in. kwota naliczonego VAT w walucie polskiej, przy czym zapłata za faktury następuje w euro. W momencie zapłaty powstają różnice kursowe, bo kwota poniesionego kosztu z dnia otrzymania faktury jest różna od kwoty faktycznie zapłaconej.

Spółka zadała organowi pytanie: czy różnice kursowe od tej części środków własnych w walucie obcej, która odpowiada wartości VAT płaconego na rzecz kontrahenta, mają wpływ na wysokość jej przychodów i kosztów podatkowych?

Zdaniem spółki nie, bo kwota VAT jest zawsze wyrażana w złotych i jako wartość stała nie podlega zmianom kursów walut.

Organ nie zgodził się ze spółką i wywiódł, że różnice kursowe od własnych środków pieniężnych powstają niezależnie od różnic kursowych transakcyjnych. Jeśli spółka posiada na rachunku środki pieniężne w walucie obcej, które na dzień wpływu wyceniła według kursu z tego dnia i środkami tymi spłaca swoje zobowiązania, to powinna je w dniu ich wypływu ponownie wycenić według kursu faktycznie zastosowanego z dnia zapłaty.

Różnice kursowe transakcyjne w przypadku kosztów uzyskania przychodów powstają przez porównanie wartości kosztu z dnia jego poniesienia z wartością tego kosztu z dnia uregulowania.

Sąd, podzielając w całości stanowisko organu, wskazał, że zapłata za zobowiązanie może spowodować powstanie różnic kursowych, o których mowa w art. 15a ust. 2 pkt 3 i art. 15a ust. 3 pkt 3 ustawy o CIT. Nie można wyłączyć z przychodów i kosztów podatkowych różnic kursowych od środków własnych, które powstają w związku z regulowaniem wydatków niebędących kosztami uzyskania przychodu (w tym wypadku kwoty VAT).

— Aneta Winiarska współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Marcin Mroczek, starszy menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Poznaniu)

Istotą problemu rozstrzyganego przez WSA jest traktowanie dla celów CIT różnic kursowych dotyczących części rozrachunku odpowiadającej VAT, w przypadku gdy faktura jest wystawiona w walucie obcej i zapłata za nią następuje w tej walucie a jednocześnie, zgodnie z odpowiednimi przepisami o VAT, kwota podatku na fakturze jest wykazana także w złotych.

Od czasu nowelizacji prawa dewizowego (w styczniu 2009), dzięki której stały się możliwe płatności w walutach obcych pomiędzy rezydentami, kwestia traktowania różnic kursowych od kwoty rozrachunku odpowiadającej podatkowi VAT budzi wątpliwości podatników, szczególnie tych stosujących tzw. podatkową metodę kalkulacji różnic kursowych.

Można jednak uznać, że w ostatnich latach wykształciła się jednolita linia interpretacyjna dotycząca różnic kursowych rozliczanych metodą podatkową, zgodnie z którą efektywne podatkowo różnice kursowe powstają wyłącznie w sytuacjach wskazanych w art. 15a ustawy o CIT.

Komentowany wyrok porusza aspekt podziału i traktowania na gruncie CIT różnic kursowych: transakcyjnych oraz od własnych środków, w części dotyczącej VAT. W przypadku zakupu (a takiej sytuacji dotyczy komentowane orzeczenie) transakcyjne różnice kursowe powstaną, jeżeli wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski będzie wyższa/niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia.

Z kolei różnice kursowe na środkach własnych powstaną, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu będzie niższa/wyższa od ich wartości w dniu zapłaty lub innej formy wypływu, obliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.

W ramach jednej transakcji zakupu od kontrahenta zarejestrowanego na VAT w Polsce i rozliczanej w walucie obcej powstają, zgodnie z art. 15a ustawy o CIT, dwa rodzaje różnic kursowych: transakcyjne oraz od własnych środków.Sąd uznał, że oba typy różnic kursowych należy dla celów CIT rozpatrywać odrębnie i w konsekwencji różnice kursowe od własnych środków w przypadku zapłaty zobowiązania – także w części dotyczącej VAT – mają wpływ na rozliczenia podatkowe.

Takie rozstrzygnięcie zasługuje na aprobatę. Sąd uznał, że oba typy różnic kursowych należy dla celów CIT rozpatrywać odrębnie i w konsekwencji różnice kursowe od własnych środków w przypadku zapłaty zobowiązania – także w części dotyczącej VAT – mają wpływ na rozliczenia podatkowe.

Takie rozstrzygnięcie zasługuje na aprobatę. Analogiczne stanowisko dotyczące różnic kursowych od własnych środków zajęła Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacjach z 5 października 2011 (LPB3/423-618/09/11-S/DS) i z 19 marca 2010 (ILPB3/423-11/10-3/DS).