Błędy formalne trzeba wytknąć na czas

Sąd II instancji nie może z własnej inicjatywy rozważać uchybień proceduralnych popełnionych w I instancji, jeżeli nie wskazano ich w apelacji lub w postępowaniu apelacyjnym

Aktualizacja: 10.08.2009 07:55 Publikacja: 10.08.2009 06:30

Błędy formalne trzeba wytknąć na czas

Foto: Fotorzepa, BS Bartek Sadowski

[b]Potwierdził to Sąd Najwyższy (sygn. IV CSK 409/08)[/b] w sprawie między Jadwigą R. oraz małżeństwem W.

Chodziło o weksel in blanco wystawiony na rzecz Jadwigi R. przez Jacka W. i poręczony przez jego żonę Aldonę. Miał on zabezpieczać zapłatę za towar dostarczony przez Jadwigę R.

Posiadaczka weksla wypełniła go na 50 tys. zł i wystąpiła do sądu przeciwko małżonkom W. o zasądzenie tej kwoty wraz ze stosownymi odsetkami. Sąd I instancji nakazem zapłaty uwzględnił to żądanie. Wskutek zarzutów wniesionych przez państwa W. uchylił nakaz w całości, umorzył postępowanie co do 50 tys. zł i oddalił pozostałe roszczenia Jadwigi R.

Sąd zgodził się z małżonkami W., że przed jej wystąpieniem doszło do umorzenia wzajemnych należności wskutek potrącenia należności za towar z długiem Jadwigi R. wobec małżonków W. z racji pożyczki, której jej udzielili. W ten sposób dług małżonków W., którego spłatę miał zabezpieczać weksel, przestał istnieć i dlatego wypełnienie weksla in blanco nastąpiło bez podstawy prawnej.

Sąd II instancji zmienił ten wyrok. W jego ocenie sąd I instancji, dopuszczając dowód na to, że należność Jadwigi R. zabezpieczona wekslem nie istnieje, złamał wynikający z art. 495 § 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=7403BA2EF0B680BCA7DDDBDA4334D0A4?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link] zakaz przeprowadzania spóźnionych dowodów. W myśl tego przepisu okoliczności faktyczne, twierdzenia oraz dowody na ich poparcie niepodane przez pozwanego w zarzutach zapłaty sąd może rozważyć tylko w razie wykazania przez pozwanego, że nie mógł skorzystać z nich wcześniej albo że potrzeba ich powołania wynikła później.

Tymczasem – argumentował sąd II instancji – małżonkowie W. w zarzutach od nakazu zapłaty zanegowali jedynie istnienie długu, który weksel miał zabezpieczać. Nie wskazali w nich natomiast żadnych dowodów dla wykazania prawdziwości swojego twierdzenia. Tym samym nie podważyli istnienia wierzytelności wekslowej.

Sąd Najwyższy uchylił niekorzystny dla małżonków W. wyrok II instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. Zgodził się z zarzutem ich skargi kasacyjnej, że sąd II instancji, wbrew zakazowi płynącemu z art. 162 kodeksu postępowania cywilnego, przekroczył granice apelacji. Zastosował bowiem art. 495 § 3 k.p.c., odrzucając spóźnione dowody, mimo że w apelacji Jadwiga R. naruszenia tego przepisu nie zarzucała. Nie zwróciła też uwagi sądowi I instancji na naruszenie tego przepisu, choć miała taką możliwość.

[b]W myśl zaś art. 162 k.p.c. strona, która takiego zastrzeżenia nie zgłosiła, nie może zarzucać uchybienia danemu przepisowi w apelacji, chyba że niezgłoszenie zastrzeżenia nastąpiło bez jej winy albo sąd powinien dane uchybienie wziąć pod rozwagę z urzędu, czyli z własnej inicjatywy.[/b] Sądu I instancji jednak taki obowiązek, gdy chodzi o naruszenia art. 495 § 3 k.p.c., nie obciąża.

W konkluzji Sąd Najwyższy stwierdził, że [b]sąd II instancji nie może wziąć z urzędu pod rozwagę stwierdzonych samodzielnie uchybień prawu procesowemu, popełnionych w I instancji – choćby nawet miały one wpływ na wynik sprawy – jeżeli nie wytknięto ich w apelacji lub w toku postępowania apelacyjnego. Wyjątkiem jest nieważność postępowania[/b].

SN odwołał się tu do swojej [b]uchwały z 31 stycznia 2008 r. (sygn. III CZP 49/07)[/b] podjętej w składzie siedmiu sędziów, mającej moc zasady prawnej (czytaj artykuł [link=http://www.rp.pl/artykul/88817.html]"Sąd II instancji nie naprawi błędów proceduralnych"[/link]).

[b]Potwierdził to Sąd Najwyższy (sygn. IV CSK 409/08)[/b] w sprawie między Jadwigą R. oraz małżeństwem W.

Chodziło o weksel in blanco wystawiony na rzecz Jadwigi R. przez Jacka W. i poręczony przez jego żonę Aldonę. Miał on zabezpieczać zapłatę za towar dostarczony przez Jadwigę R.

Pozostało 92% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów