Dług umorzony – wpis pozostaje

[b]Sąd Najwyższy (sygn. III CZP 100/09)[/b] potwierdził, że dotyczy to także sytuacji, w których sąd zdecydował się umorzyć upadłemu przedsiębiorcy długi niespłacone w postępowaniu upadłościowym z powodu braku majątku, którego sprzedaż pozwoliłaby na ich spłatę .

Po zakończeniu postępowania upadłościowego wierzyciele, których długi nie zostały spłacone, mogą co do zasady egzekwować je przymusowo przez komornika sądowego.

[srodtytul]Dwa podejścia do upadłości[/srodtytul]

Może się jednak zdarzyć i tak, że upadłość jest następstwem wyjątkowych i niezależnych od upadłego okoliczności, a ten rzetelnie wykonywał obowiązki nałożone na niego w postępowaniu upadłościowym i nie ma podstaw do pozbawienia go prawa prowadzenia firmy własnej lub pełnienia odpowiedzialnych funkcji.

W takiej sytuacji sąd może, na podstawie art. 369 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=48FD6A48300C6BE432EF268D2C27985A?id=328912]prawa upadłościowego i naprawczego (p.u.n.)[/link], umorzyć całość lub część długów upadłego niespłaconych w wyniku postępowania upadłościowego. Umorzenie obejmuje długi umieszczone na liście wierzytelności i te, które mogłyby zostać na niej umieszczone. Dotyczy zaś tylko przedsiębiorców będących osobami fizycznymi i tylko upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego.

Tak właśnie zakończyło się w 2008 r. postępowanie upadłościowe Stanisława K., właściciela przedsiębiorstwa wielobranżowego, rozpoczęte w 2006 r. postanowieniem o ogłoszeniu jego upadłości. Rok wcześniej decyzja sądu upadłościowego była inna – oddalił pierwszy wniosek o ogłoszenie upadłości z braku majątku wystarczającego choćby na koszty postępowania upadłościowego.

[wyimek]Do rejestru dłużników niewypłacalnych sąd wpisuje z własnej inicjatywy[/wyimek]

W postanowieniu wydanym w marcu 2008 r. stwierdzającym zakończenie postępowania upadłościowego wszczętego w 2006 r. sąd orzekł na podstawie 369 ust. 1 p.u.n. o umorzeniu całości niespłaconych zobowiązań przedsiębiorcy. W związku z tym postępowaniem w czerwcu 2008 r. sąd rejestrowy dokonał z urzędu na podstawie art. 55 ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym wpisu Stanisława K. do rejestru dłużników niewypłacalnych.

[srodtytul]Dwa razy wśród niewypłacalnych[/srodtytul]

W listopadzie 2008 r. sąd rejestrowy otrzymał postanowienie z 2005 r. odmawiające ogłoszenia upadłości Stanisława K. ze wzmianką o jego prawomocności. Na tej podstawie referendarz sądowy wydał postanowienie o wpisie Stanisława K. do rejestru dłużników niewypłacalnych. W skardze na to postanowienie były przedsiębiorca argumentował, że nie ma podstaw do umieszczania go w rejestrze, bo – po pierwsze – został już wpisany w związku z postępowaniem upadłościowym wszczętym w 2006 r., a po drugie – w momencie dokonywania tego wpisu nie ciążyły i nie ciążą już na nim, w związku z orzeczeniem sądu o umorzeniu wydanym na podstawie art. 369 ust. 1 p.u.n., żadne zobowiązania, które mogłyby być podstawą wpisu.

[srodtytul]Mimo wszystko dłużnik [/srodtytul]

Sąd rejestrowy utrzymał jednak to orzeczenie w mocy. Argumentował, że ta sama osoba może być wpisana do rejestru kilkakrotnie, jeśli są spełnione przesłanki przewidziane w art. 55 ustawy o KRS i że również ogłoszenie upadłości i umorzenie w całości przez sąd upadłościowy zobowiązań niespłaconych w postępowaniu upadłościowym nie może być przesłanką do wykreślenia wpisu, bo te przesłanki określono w art. 59 i 60 ustawy o KRS.

Wskutek apelacji Stanisława K. sprawa trafiła do sądu II instancji. Nie miał on wątpliwości, że jeśli w stosunku do tej samej osoby w związku z tymi samymi długami raz wniosek został prawomocnie oddalony z powodu braku majątku wystarczającego na pokrycie kosztów postępowania, a następnie ogłoszono jej upadłość, to osoba ta musi być z urzędu dwukrotnie wpisana do rejestru dłużników niewypłacalnych. Nie był natomiast pewny, czy w drugim postępowaniu o wpis sąd powinien wziąć od uwagę, że na podstawie art. 396 p.u.n. upadły przestał być dłużnikiem. Stąd pytanie prawne do SN.

SN w uchwale podjętej w odpowiedzi na to pytanie stwierdził, że postanowienie wydane na podstawie tego przepisu nie stanowi przeszkody do wpisania takiego dłużnika do rejestru dłużników niewypłacalnych.

[ramka][b]Kto w rejestrze [/b]

Rejestr dłużników niewypłacalnych prowadzony jest w obrębie KRS. Figurują w nim m.in. przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi, jeśli ogłoszono ich upadłość lub jeśli sąd wniosku o ogłoszenie upadłości nie uwzględnił z braku majątku wystarczającego choćby na koszty postępowania upadłościowego, a także w razie umorzenia prowadzonej przeciwko indywidualnemu przedsiębiorcy egzekucji komorniczej lub administracyjnej z tego powodu, że nie uzyska się z niej sumy wyższej niż koszty egzekucyjne. To samo dotyczy wspólników upadłych i niewypłacalnych spółek cywilnych, jawnych, partnerskich itp.[/ramka]

Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki