Zła data nie przekreśla odliczenia

Skutkowałoby to bowiem naruszeniem fundamentalnego elementu konstrukcyjnego systemu VAT, jakim jest jego neutralność dla podatników.

[b]Tak wynika z wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 15 lipca 2010 r. (C-368/09, w sprawie Pannon Gép Centrum Kft).[/b]

[srodtytul]Niezgodność dat[/srodtytul]

Węgierska spółka prowadziła działalność gospodarczą w zakresie robót budowlanych. Zawarła dwie umowy, w których zobowiązała się do wykonania określonych robót (związanych z przebudową mostu i z konstrukcją kanalizacji burzowej) na rzecz swoich kontrahentów. Wykonanie prac powierzyła podwykonawcy.

Wystawiła faktury zleceniodawcom, równocześnie otrzymała od swojego podwykonawcy faktury dokumentujące wykonanie analogicznego zakresu usług. Węgierski organ podatkowy zakwestionował jednak prawo spółki do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez podwykonawcę.

W trakcie kontroli okazało się bowiem, że daty wykonania usług figurujące na fakturach wystawionych przez spółkę były wcześniejsze niż daty widniejące na fakturach od podwykonawcy, z których spółka odliczyła podatek.

[srodtytul]Korekta dokumentów[/srodtytul]

W trakcie postępowania spółka i podwykonawca wskazali organowi podatkowemu, że to faktury wystawione przez podwykonawcę zawierają błędne daty wykonania robót. W celu wyeliminowania tej nieprawidłowości podwykonawca unieważnił błędne faktury, wystawiając noty korygujące, i zastąpił je nowymi fakturami, zawierającymi właściwe daty wykonania prac.

Mimo to węgierski organ podatkowy uznał, że spółka nie mogła posłużyć się fakturami pierwotnie wystawionymi przez podwykonawcę w celu odliczenia VAT, bo nie zawierały one prawidłowej daty wykonania przez niego robót.

Zdaniem organu również nowe faktury nie mogły być podstawą odliczenia, ponieważ nie zapewniono ciągłości ich numeracji, noty korygujące i faktury wystawione w tym samym dniu miały bowiem dwie odmienne numeracje.

[srodtytul]Wątpliwości węgierskiego sądu[/srodtytul]

Sprawa trafiła do sądu, który stwierdził, że zgodnie z węgierskimi przepisami podatnik może skorzystać z prawa do odliczenia wyłącznie na podstawie faktur wiarygodnych pod względem formalnym i merytorycznym. Jeżeli faktura obarczona jest jakimkolwiek błędem formalnym, prawo do odliczenia może być zakwestionowane.

W tej sprawie, z powodu błędów w dacie wykonania robót, organ podatkowy podważył prawo do odliczenia VAT wykazanego na fakturach, które, co do istoty, były jednak wiarygodne. Organ podatkowy nigdy nie zakwestionował bowiem tego, że transakcje handlowe zostały faktycznie wykonane.

Dlatego sąd węgierski zwrócił się do ETS z pytaniem prejudycjalnym, chcąc ustalić, czy węgierskie przepisy są w tym zakresie zgodne z dyrektywą VAT.

[srodtytul]Co orzekł Trybunał[/srodtytul]

Trybunał przypomniał, że prawo do odliczenia podatku jest integralną częścią systemu VAT i zasadniczo nie podlega ograniczeniu. Uznał, że w omawianej sprawie spełnione zostały przesłanki materialne warunkujące prawo do odliczenia (zawarte w art. 168 lit. a) dyrektywy 2006/112).

Nie ulega bowiem wątpliwości, że usługi wykonane przez podwykonawcę zostały wykorzystane na potrzeby opodatkowanych transakcji węgierskiej spółki. Równocześnie podatnik może jednak skorzystać z prawa do odliczenia pod warunkiem posiadania odpowiednio sporządzonej faktury (art. 178 lit. a) dyrektywy).

Dane, których umieszczenie na fakturze jest obowiązkowe, zostały wskazane w art. 226 dyrektywy, wśród nich została wymieniona data wykonania usług.

Trybunał przyznał, że faktura powinna obowiązkowo zawierać dokładną datę wykonania usług. Zaznaczył jednak równocześnie, że w chwili, w której organ podatkowy zakwestionował prawo do odliczenia podatku, był on już w posiadaniu skorygowanych faktur, na których widniały prawidłowe daty wykonania usług. Żaden przepis dyrektywy nie zakazuje natomiast korygowania błędnych faktur.

Na tej podstawie ETS uznał, że niezgodne z przepisami dyrektywy 2006/112 są takie uregulowania krajowe lub praktyka organów podatkowych, na podstawie których kwestionuje się prawo do odliczenia VAT z tego powodu, że pierwotna faktura, znajdująca się w posiadaniu podatnika w chwili odliczenia, zawierała błędną datę wykonania usług i że brak było ciągłości numeracji na następnie skorygowanej fakturze i nocie korygującej unieważniającej pierwotną fakturę. Jeśli zostały spełnione przesłanki materialne odliczenia i przed podjęciem decyzji przez dany organ podatnik dostarczył mu skorygowaną fakturę.

[ramka][b]Komentuje Aneta Gniewkiewicz, doradca podatkowy, starsza konsultantka w MDDP[/b]

Stanowisko Trybunału może okazać się przydatne w razie ewentualnych sporów z organami podatkowymi, gdyby kwestionowały one prawo podatników do odliczenia VAT naliczonego, powołując się na błędne dane na fakturach. Wydaje się jednak, że w praktyce polskie organy podatkowe nie powinny już stosować aż tak rygorystycznego podejścia, jako to zaprezentowane przez węgierskiego fiskusa.