Niesłuszne skazanie: wina, jej brak lub brak dowodów schodzą czasem na dalszy plan

W 2015 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie przyznał dwóm mężczyznom odszkodowanie i zadośćuczynienie za czas spędzony w areszcie śledczym – a byli niewinni.

Aktualizacja: 15.12.2018 13:18 Publikacja: 15.12.2018 03:00

Niesłuszne skazanie: wina, jej brak lub brak dowodów schodzą czasem na dalszy plan

Foto: Fotolia

Czesław Kowalczyk otrzymał odszkodowanie za 12 lat więzienia w wyniku skazania go przez sąd za zabójstwo, którego nie popełnił. Zbigniew Góra odbył trzy lata pozbawienia wolności zasądzonych wyrokiem za cudzy czyn. Cała Polska zna historię Tomasza Komendy, który po niesłusznym skazaniu spędził w więzieniu 17 lat.

Czytaj także: Sprawa Tomasza Komendy: jakie odszkodowanie za niesłuszne skazanie i więzienie

Każda z tych historii porusza i prawdopodobnie wywołuje ciarki u większości z nas. Jednakże o szczegółach pozostawania w stanie podejrzenia, oskarżenia, a następnie skazania wszystkich wymienionych niewiele nam wiadomo. Ot, tyle, ile przeczytamy w gazecie.

Tymczasem historię pisarza Michaela Petersona, oskarżonego o zabójstwo żony Kathleen mamy możliwość poznać dokładnie. Za sprawą serialu dokumentalnego vel reality show „Schody", który wyreżyserował Jean-Xavier de Lestrade, przez 16 lat towarzyszymy bohaterowi od chwili wykonania przezeń telefonu alarmującego o wypadku żony przez pierwsze dni śledztwa, zabezpieczanie śladów, gromadzenie materiału dowodowego, przygotowania do procesu, kolejne rozprawy, eksperymenty procesowe, słuchanie świadków i biegłych, wyrok, pobyt w więzieniu, kolejny proces, starzenie się...

Michaela poznajemy jako zamożnego, nieco irytującego, niekiedy egzaltowanego i na pierwszy rzut oka nie dość przeżywającego śmierć żony człowieka wiodącego skomplikowane życie. Z jednej strony patchworkowa rodzina, wcześniejsze nieudane związki, szczęśliwe dzieci obojga i obrazek kochającej się rodziny stworzonej przez dwoje ludzi po przejściach. Z drugiej zaś biseksualizm Petersona, erotyczne związki z mężczyznami, pikantne maile, podwójne życie, niekiedy wybuchowy charakter i twórczość literacka celebrująca śmierć i dozgonną bliskość ofiary z jej zabójcą.

Z bohaterem rozstajemy się, gdy po kilkunastu latach zabiegania o rzetelny i sprawiedliwy proces jest ponad 70-letnim, płaczącym z byle powodu i pełnym wzruszeń skurczonym mężczyzną. Choć formalnie to Kathleen Peterson jest ofiarą, z końcem sprawy nie ma wątpliwości, że pokrzywdzonymi są także oskarżony i jego bliscy.

Serial, o którym mowa, nie jest w gruncie rzeczy zapisem historii konkretnego człowieka, lecz epopeją o wymiarze sprawiedliwości, w którym na dalszy plan schodzi wina, jej brak, lub brak na nią dowodów. Za sprawą losów Michaela Petersona możemy jednak z dokładnością dokumentalisty zbliżyć się do druzgocącego poczucia bezsilności odczuwanego przez konkretnego człowieka wobec procesowego spektaklu, który nieodwracalnie zmienia ludzkie życie, a którego aktorami są nieudolni policjanci, przebiegły prokurator, eksperci zaślepieni koniecznością udowodnienia słuszności własnych teorii oraz – dzięki Bogu –obrońca.

„Schody", to historia przerażającego proszenia o sprawiedliwość, która na koniec dnia okazuje się mniej istotna niż możliwość przebywania z rodziną, oddychania świeżym powietrzem i towarzystwo bliskich. Serial wbija w ziemię, rani umysł, drażni emocje, wywołuje strach i zmusza do myślenia. Trudno się po nim pozbierać, z pewnością nie da się zapomnieć. Dlaczego? Z dwóch powodów: po pierwsze, Petersonem, przy odrobinie pecha, może być każdy z nas, po drugie zaś kat występuje zazwyczaj w masce sprawiedliwości (Stanisław Jerzy Lec).

Autorka jest adwokatem, redaktorem naczelnym „Pokoju adwokackiego" (www.pokojadwokacki.pl)

Opinie Prawne
Maciej Gawroński: Za 30 mln zł rocznie Komisja będzie nakładać makijaż sztucznej inteligencji
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Opinie Prawne
Wojciech Bochenek: Sankcja kredytu darmowego to kolejny koszmar sektora bankowego?
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Sędziowie 13 grudnia, krótka refleksja
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Zero sukcesów Adama Bodnara"
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Opinie Prawne
Rok rządu Donalda Tuska. "Aktywni w pracy, zapominalscy w sprawach ZUS"