Hasło II Kongresu Polskiej Rachunkowości to „Rachunkowość – wizja przyszłości". Kongres odbył się w dniach 5–6 czerwca 2017 r. w Teatrze Polskim w Warszawie. Pierwszy kongres odbył się 10 lat temu, czyli w 100-lecie działalności organizacji księgowych na ziemiach polskich. Tegoroczne wydarzenie zorganizowano dla uczczenia 110-lecia tej działalności.
Druga spośród czterech sesji, które odbyły się podczas dwóch dni kongresu, była poświęcona tematowi „Rachunkowość – profesja, prawo, nauka". Jej moderatorem była dr Teresa Cebrowska, a uczestniczyli w niej: Joanna Dadacz – dyrektor Departamentu Rachunkowości i Rewizji Finansowej Ministerstwa Finansów, przewodnicząca Komitetu Standardów Rachunkowości, biegły rewident, dr Zdzisław Fedak, dr hab. Stanisław Hońko, dr hab. Radosław Ignatowski oraz prof. Ewa Walińska. Dyskusja dotyczyła m.in. konieczności dostosowania ustawy o rachunkowości do zmieniających się – lokalnie i globalnie - warunków gospodarczych. W dużym skrócie, rozmówcy odnosili się m.in. do tego, czy przepisy ustawy powinny iść w kierunku zapisów z MSR/MSSF, zastanawiali się nad tym, czy nie należałoby przenieść do aktu niższej rangi – rozporządzenia – przepisów dotyczących prowadzenia ksiąg rachunkowych i inwentaryzacji, pozostawiając w ustawie w zasadzie tylko regulacje dotyczące sprawozdawczości finansowej.
Podczas tej dyskusji zabrakło deklaracji ze strony przedstawicieli legislatora w zakresie konkretnych zmian przepisów ustawy o rachunkowości, jakich wymaga właśnie zmieniająca się rzeczywistość gospodarcza. W ustawie jest np. zapis pozwalający na aktualizację wartości środków trwałych na podstawie odrębnych przepisów. Czy może to być tylko stosowne rozporządzenie? Ostatnia taka aktualizacja miała miejsce w 1995 r. i od tego czasu nie wydano takiego rozporządzenia. Chcąc urealnić wartość posiadanego majątku (gdy wartość rynkowa jest dużo wyższa niż wartość księgowa) firmy próbują przeszacować jego wartość na podstawie innych "odrębnych przepisów", czyli Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Poza tym zmienia się całkowicie koncepcja leasingu. Zgodnie z nowym MSSF 16 leasingobiorcy, którzy dotychczas traktowali leasing operacyjny pozabilansowo, zgodnie z nowym standardem będą go ujmować po stronie aktywów i zobowiązań. Czy ustawa o rachunkowości będzie dostosowywana do tych nowych warunków?
