Andrzej Bałaban o Krajowym Zasobie Nieruchomości

11 września 2011 roku weszła w życie ustawa z 20 lipca 2017 roku o Krajowym Zasobie Nieruchomości, która realizować ma art. 75 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, traktujący o polityce zaspokajania potrzeb mieszkaniowych obywateli poprzez wprowadzanie nowych instrumentów zwiększania dostępności mieszkań i finansowania budownictwa mieszkaniowego.

Nowa ustawa zmieniła kilkanaście innych ustaw, w tym w szczególności ustawę z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, dodając do art. 2 tej ustawy ustęp 1a, z którego wynika, że „Ustanowienie odrębnej własności samodzielnego lokalu mieszkalnego następuje zgodnie z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo treścią decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz zgodnie z pozwoleniem na budowę albo skutecznie dokonanym zgłoszeniem, i zgodnie z pozwoleniem na użytkowanie...". Zmiana ta nie została należycie uzasadniona i skonsultowana w trakcie prac ustawodawczych. W obszernym uzasadnieniu projektu ustawy poświęcono zmianie ustawy o własności lokali zaledwie jedno zdanie, a mianowicie zmiana ta ma służyć ochronie najemcy, który zawarł umowę najmu z opcją. Wbrew jednak, jak można sądzić, zamierzeniom ustawodawcy zmiana ta wywołała niebywały chaos w obrocie dotychczasowymi zasobami mieszkaniowymi, między innymi spółdzielni mieszkaniowych, gmin, Skarbu Państwa itd., będących właścicielami lub współwłaścicielami budynków wybudowanych kilka lub kilkadziesiąt lat temu, w tym nawet w okresie przedwojennym. W budynkach tych na przestrzeni lat wyodrębniane były lokale, powstały już wspólnoty mieszkaniowe. Właściciele takich budynków, chcąc zbyć pozostałe do zbycia lokale, nie są obecnie w stanie spełnić wymagań zmienionej ustawy w zakresie uzyskania dokumentów potrzebnych do wyodrębnienia kolejnych lokali i ich sprzedaży lub przeniesienia własności w formie aktu notarialnego. Dokumentów takich nie ma już nawet w archiwach. Na adresata normy prawnej nałożony został zatem obowiązek niemożliwy do wypełnienia.