Reklama
Rozwiń
Reklama

Surdykowski: Rozbitkowie z archipelagu Gutenberga

Sokrates też bał się nadchodzącej epoki pisma, którą reprezentował jego najlepszy uczeń – Platon.

Aktualizacja: 25.01.2021 21:18 Publikacja: 25.01.2021 19:22

Surdykowski: Rozbitkowie z archipelagu Gutenberga

Foto: Fotorzepa, Piotr Guzik

Mądrale upominają protestujących, że zamiast haseł mają krzykliwe memy, nie umieją napisać programu, a z polszczyzny literackiej znają tylko słowo na „w". Wszystko to prawda. Ale mądrale same dają dowód, że nieuleczalnie należą – tak jak ja – do pokolenia dziadersów. Tylko że oni jeszcze o tym nie wiedzą. Żal mi tego pokolenia, ale nic nam już nie pomoże prócz eutanazji. Nasz świat był światem liter i składanych z nich zdań. Ten świat narodził się więcej niż 20 wieków temu, ale był światem elit. W pełni opanował planetę wraz z wynalazkiem druku.

Pisaliśmy książki i memoriały, układaliśmy programy. Wierzyliśmy, że zmienimy nimi rzeczywistość, i niektórym nawet się udawało. Teraz to już nie ma znaczenia. Świat, który się rozpanoszył, jest światem obrazków ze smartfonowych ekranów. Jest to świat egalitarny: żadnych elit, wszyscy mają tyle samo racji! Równość bez braterstwa.

Jesteśmy tylko rozbitkami z archipelagu Gutenberga (tak nazwał odchodzącą epokę McLuhan), zatapianego przez wzbierający ocean audiowizualny. Nieudolnie bronimy się przed bezlitosnym pogrążeniem. Ale my – choć rozbitkowie – nie wołamy o ratunek, bo znamy siłę nieuchronności. Nim ostatecznie znikniemy i zostaną po nas tylko rozsypane czcionki nieukończonych dzieł, mamy coś jednak do powiedzenia następcom. Wiemy bowiem, skąd bierze się infantylizacja polityki, na którą wspólnie narzekamy. Kiedyś przecież nie tylko pisano, ale też wnikliwie czytano programy i manifesty. Potem przyszła telewizja i internet; nikt już nie ma czasu na zawracanie głowy tekstami dłuższymi niż stroniczka. Liczy się błysk, forsa do ręki, pierwsze wrażenie, przypieprzenie wrogowi, charyzma, zwykle dęta. Dopiero teraz nastała postpolityka; nie ma strategii, tylko marketing.

Ale może nie mamy racji; Sokrates też bał się nadchodzącej epoki pisma, którą reprezentował jego najlepszy uczeń – Platon. Ale bez Platona by nie przetrwał. Jak będzie dalej? Będzie tak, jak proroczo pisał Gałczyński:

„Nasz każdy wiersz zaorzą pługiem,

Reklama
Reklama

będą kartofle, potem wódka,

bo nasze życie – za długie,

a sztuka – za krótka".

Mądrale upominają protestujących, że zamiast haseł mają krzykliwe memy, nie umieją napisać programu, a z polszczyzny literackiej znają tylko słowo na „w". Wszystko to prawda. Ale mądrale same dają dowód, że nieuleczalnie należą – tak jak ja – do pokolenia dziadersów. Tylko że oni jeszcze o tym nie wiedzą. Żal mi tego pokolenia, ale nic nam już nie pomoże prócz eutanazji. Nasz świat był światem liter i składanych z nich zdań. Ten świat narodził się więcej niż 20 wieków temu, ale był światem elit. W pełni opanował planetę wraz z wynalazkiem druku.

Reklama
Opinie polityczno - społeczne
Barbara Socha: W obliczu kryzysu demograficznego potrzebujemy nowego kontraktu społecznego
Opinie polityczno - społeczne
Zuzanna Dąbrowska: Wszyscy się cieszą, że Włodzimierz Czarzasty jest nowym marszałkiem
felietony
Jan Zielonka: Zapomniana wojna z Covid-19
Opinie polityczno - społeczne
Marek A. Cichocki: Recepta na pewną katastrofę Europy
Materiał Promocyjny
Jak budować strategię cyberodporności
Opinie polityczno - społeczne
Joanna Napierała: Po co nam dziś IPN i polityka historyczna
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama