Ambitna polska reforma emerytalna sprzed dziesięciu lat oparta była na założeniu, że państwo efektywnie zarządzać pieniędzmi nie potrafi. Zarządzać pieniędzmi – znaczy je pomnażać, a państwo specjalizuje się raczej w wydawaniu.
A pomysł z powrotem do zarządzania pieniędzmi przez państwo miał jedno, niedopowiedziane, ale oczywiste uzasadnienie – deficyt mamy teraz, a deficyt za 20 lat nie jest jeszcze naszym problemem.
Założenia do ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, które trafiły właśnie do konsultacji, są, na tle pomysłów Rostowskiego i Fedak, wyjątkowo miłym prezentem. Rząd proponuje kolejne obniżki prowizji funduszy (przyznam, z chęcią zapłacę mniej za pomnażanie moich pieniędzy), stopniowy zakaz akwizycji (oprócz akwizytorów i ich pracodawców chyba mało kto przepada za taką formą kontaktów międzyludzkich) oraz stworzenie subfunduszy inwestujących mniej lub bardziej ryzykownie, co też jest rozsądnym pomysłem.
Jednym z argumentów, które zabijają wszelki ruch do przodu, jest: „robimy tak, bo inni też tak robią”. Przykład założeń do ustawy daje nadzieję na odbicie się od peletonu powielaczy rozwiązań. W przypadku systemu emerytalnego byłby to zresztą krok dla emerytów zgubny. Węgrzy w ogóle swoją reformę chcą pogrzebać – premier Viktor Orban już zapowiedział, że pieniędzmi emerytów „tymczasowo” zarządzać będzie państwo. By linia podziału była wyraźna, Orban porównał fundusze emerytalne do hazardzistów. I poniekąd ma rację. Bo sami inwestorzy giełdowi lubią o sobie mówić per „gracze”.
Tyle że taka jest logika inwestowania. Można zarobić niewiele, mając pewność zarobku i naprawdę ponosząc dużo większe ryzyko.
