Spółka szpitalna bez zasad zatrudnienia

Ministerstwo Zdrowia opracowuje finalną wersję projektu rozporządzenia w sprawie minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i położnych. Wkrótce ma on trafić do konsultacji wewnętrznych. Na nowe przepisy z niecierpliwością czeka środowisko pielęgniarskie. Mają one określić zasady, według których dyrektorzy lecznic będą obliczać, ile pielęgniarek na etatach muszą zatrudnić, aby zapewnić chorym odpowiednią opiekę.

Tylko publiczny ZOZ

Do wymogów z rozporządzenia dostosują się jednak tylko publiczne placówki. Co więcej, jeśli przekształcą się one w spółki prawa handlowego, do czego w razie narastających długów zmusza je ustawa o działalności leczniczej, nie będą musiały się stosować do ścisłych reguł obsad pielęgniarskich.

– Wprawdzie rozporządzenie zobowiąże do ustalenia sposobu obliczania norm tylko dyrektorów publicznych ZOZ, ale trzeba pamiętać, że każdy szpital, czy to publiczny, czy to prywatny, będzie musiał przestrzegać norm wynikających z innych przepisów – mówi Beata Cholewka, dyrektor Departamentu Pielęgniarek i Położnych w Ministerstwie Zdrowia. Podkreśla, że zarządzający szpitalem, podpisując kontrakt z NFZ, musi bowiem zachować normy zatrudnienia wynikające z rozporządzeń koszykowych ministra zdrowia. NFZ sprawdza stan obsad pielęgniarek i lekarzy.

Związki zawodowe uważają jednak, że to jest niedostateczna gwarancja dla przestrzegania praw pracowniczych i bezpieczeństwa pacjenta.

– Rozporządzenie regulujące normy powinno obowiązywać we wszystkich placówkach, które dostają pieniądze publiczne. Jeśli państwo rozdziela składkę zdrowotną narzuconą obywatelom, to powinno również zobowiązywać wszystkie placówki do przestrzegania jednolitych zasad – mówi Iwona Borchulska, przewodnicząca Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych.

Z samego projektu nie wynika wprost, ile pielęgniarek powinno być zatrudnionych w publicznych szpitalach. Nowe przepisy wskażą tylko sposób obliczania norm. Zgodnie z nimi chorzy, w zależności od tego, jak intensywnej opieki wymagają, są dzieleni na trzy kategorie. Tak np. zarządzający porodówką, planując obsadę, weźmie pod uwagę, że jednej kobiecie rodzącej naturalnie położna powinna poświęcić 53 minut na dobę, a jeśli poród jest cięższy – 90 minut. Samorząd pielęgniarski uważa jednak, że zasady pozwalające ustalać dyrektorowi szpitala obsadę pielęgniarską według czasu poświęconego pacjentowi są niejasne i dają pole do nadużyć.

– Na pielęgniarkę powinno przypadać nie więcej niż sześciu – ośmiu pacjentów na oddziale. A kategoryzowanie personelu według czasu odbije się na jakości usług pielęgniarskich i opiece nad pacjentami, u których może wystąpić więcej powikłań po opuszczeniu szpitala – ostrzega Zofia Małas, przewodnicząca świętokrzyskiej izby pielęgniarskiej.

Elastyczne normy

Ministerstwo Zdrowia uważa jednak, że dyrektorom szpitala trzeba zapewnić elastyczność w ustalaniu norm, bo w innych krajach, np. Wielkiej Brytanii, nie ma w ogóle takich wytycznych, a zarządzającym szpitalami się ufa.

Rośnie prawdopodobieństwo, że liczba szpitali z funkcjonującymi normami zatrudnienia będzie coraz mniejsza. Placówki zadłużają się coraz bardziej, dlatego zarówno dyrektorzy, jak i samorządy, czyli organy założycielskie, będą musiały się zmierzyć z koniecznością przekształcenia szpitali w spółki prawa handlowego. Pierwsze uchwały w tej sprawie podjęły już powiaty w Pajęcznie (łódzkie) czy Rawie Mazowieckiej.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki k.nowosielska@rp.pl

Opinia:

Katarzyna Przyborowska, radca prawny