[srodtytul][i]Radosław Pluciński, radca prawny Kancelaria Chałas i Wspólnicy[/i][/srodtytul]
– Podział nieruchomości nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki nie mają dostępu do drogi publicznej – tak mówi art. 93 ust. 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AF353AA1D836C60494C05CFB5DF170FA?id=175872]o gospodarce nieruchomościami[/link]. Za dostęp do drogi publicznej można też uznać wydzielenie drogi wewnętrznej wraz z ustanowieniem na niej odpowiednich służebności dla wydzielonych działek albo ustanowienie dla tych działek innych służebności drogowych (jeżeli nie ma możliwości wydzielenia drogi wewnętrznej z nieruchomości objętej podziałem).
Ustanowienie służebności drogi koniecznej może nastąpić na podstawie umowy zawartej przez właścicieli graniczących ze sobą nieruchomości lub orzeczenia sądu. W rozpatrywanym przypadku jest możliwość ustanowienia służebności w drodze umowy zawartej między właścicielem nieruchomości pozbawionej dostępu do drogi publicznej i właścicielem działki, przez którą droga ta ma przebiegać. Aby czynność prawna była ważna, konieczne jest zawarcie przez strony umowy – sporządzonej przez notariusza w formie aktu notarialnego. Może być ona zawarta z zastrzeżeniem warunku lub terminu.
Ustanowienie służebności podlega ujawnieniu w księdze wieczystej prowadzonej zarówno dla nieruchomości pozbawionej dostępu do drogi publicznej, jak i tej, przez którą droga ta ma przebiegać. Wpis do księgi ma w tym wypadku jedynie charakter deklaratoryjny, tzn. jego dokonanie nie jest konieczne, by ustanowić służebność. Aby został spełniony warunek dostępu działki do drogi publicznej, konieczne jest więc sporządzenie przez notariusza umowy w formie aktu notarialnego i przedłożenie jej właściwemu w sprawie organowi administracji wraz z wnioskiem o podział nieruchomości.