Zasiedzenie służebności: wystarczy udowodnić istnienie sieci przesyłowej

Wystarczy, że przedsiębiorstwo udowodni istnienie sieci przesyłowej na działce, by mogło uzyskać zasiedzenie służebności.

Publikacja: 12.02.2013 08:58

Podstawowym sposobem ustanowienia służebności przesyłu jest umowa zawarta między właścicielem nieruc

Podstawowym sposobem ustanowienia służebności przesyłu jest umowa zawarta między właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą.

Foto: Fotorzepa, MW Michał Walczak

Nie musi przedstawiać konkretnej nieruchomości władnącej, np. stacji zasilania (tzw. GPZ). Dotyczy to także starych posadowień, do których stosowane są przepisy o służebności gruntowej. To sedno wyroku Sądu Najwyższego (sygnatura akt V CSK 129/12).

W sporach o ustanowienie służebności przesyłu – czego może żądać zarówno właściciel nieruchomości, jak i instalacji – zakłady przesyłowe, gdy tylko mogą, występują o stwierdzenie zasiedzenia tej służebności.

– Nic dziwnego, gdyż zwalnia je to z obowiązku wypłacania wynagrodzenia właścicielowi gruntu – wskazuje prof. Bartosz Rakoczy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, zajmujący się tematyką służebności.

Jak było przed 2008 r.

Wymaga to wykazania posadowienia przez 30 lat, ale do zasiedzenia przed 1 października 1990 r. wystarczyło 20 lat (gdy zakład był w złej wierze).

Nowe przepisy o służebności przesyłu obowiązują od 3 sierpnia 2008 r. W wielu wypadkach, jeśli nie w większości, do zasiedzenia mogło dojść, zanim je wprowadzono. Pewne jest, że wcześniej mogło dojść do zasiedzenia, ale służebności gruntowej odpowiadającej treścią służebności przesyłu, i na podstawie przepisów dotyczących służebności gruntowej, ustanawianej na rzecz innej nieruchomości (władnącej).

Dużo prościej jest uzyskać zasiedzenie przesyłu niż drogi koniecznej

W wypadku jednak sporu o drogę konieczną (służebność gruntowa) jest to dość proste, bo zwykle to sąsiad domaga się jej ustalenia. Z instalacjami przesyłowymi, zwłaszcza liniami wysokiego napięcia, już tak nie jest. Linia, poczynając od elektrowni, przez stacje zasilania, mniejsze stacje trafo, trafia na konkretną działkę.

Tak było w sprawie, którą firma przesyłowa Vatenfall Distribution Poland, właściciel sieci elektroenergetycznych na Górnym Śląsku, wytoczyła Januszowi K. i jego kuzynom o stwierdzenie zasiedzenia służebności polegającej na znoszeniu przebiegu nad ich działką linii średniego napięcia. Choć nie ma tam nawet słupów, właściciele wystąpili o uregulowanie tej kwestii.

Przewody nad działką

Poza sporem jest, że linia przebiega tamtędy od 1963 r., tak więc zasiedzenie mogło nastąpić w latach 1983–1985.

Sąd Rejonowy w Mikołowie i Okręgowy w Katowicach oddaliły wniosek operatora sieci, wskazując, że nie przedstawił on nieruchomości władnącej (elektrowni, stacji trafo), a więc nie wykazał wypisami z księgi wieczystej jej posiadania zarówno w chwili posadowienia instalacji, jak i zasiedzenia.

Firma Vatenfall wskazywała położoną 20 km od działki K. stację GPZ, ale ma ona założoną księgę wieczystą dopiero w 2005 r., choć wynika z niej, że była ona we władaniu Skarbu Państwa od 1945 r. (jest on poprzednikiem prawnym spółki zarówno w zakresie instalacji, jak i służebności).

– To byłby obowiązek niemal niewykonalny i kosztowny, gdybyśmy z kolejnymi stacjami musieli przekopywać się przez dokumentację wieczystoksięgową sprzed 60–70 lat – argumentował przed SN pełnomocnik Rafał Szudarek.

Sąd Najwyższy podzielił ten pogląd. – W wypadku zasiedzeń sprzed 3 sierpnia 2008 r. kodeks mówi o odpowiednim stosowaniu przepisów o służebności gruntowej, co pozwala uwzględniać, że między nieruchomością władnącą, np. stacją zasilania, a odbiorcą jest wiele elementów pośrednich – powiedziała sędzia Anna Owczarek.

Dodała, że nie ma potrzeby ich wskazywania wypisami z księgi wieczystej. Wystarczy udowodnić istnienie sieci przesyłowej na działce.

Nie musi przedstawiać konkretnej nieruchomości władnącej, np. stacji zasilania (tzw. GPZ). Dotyczy to także starych posadowień, do których stosowane są przepisy o służebności gruntowej. To sedno wyroku Sądu Najwyższego (sygnatura akt V CSK 129/12).

W sporach o ustanowienie służebności przesyłu – czego może żądać zarówno właściciel nieruchomości, jak i instalacji – zakłady przesyłowe, gdy tylko mogą, występują o stwierdzenie zasiedzenia tej służebności.

Pozostało 86% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów