Pola dla cudzoziemców

Czy transakcje sprzedaży i dzierżawy państwowych nieruchomości rolnych w przetargach okażą się nieważne?

Publikacja: 06.05.2015 16:31

Andrzej Lulka, radca prawny i partner kancelarii Andrzej Lulka i Wspólnicy Kancelaria Prawna

Andrzej Lulka, radca prawny i partner kancelarii Andrzej Lulka i Wspólnicy Kancelaria Prawna

Foto: Fotorzepa, Krzysztof Skłodowski Krzysztof Skłodowski

Andrzej Lulka, radca prawny i partner w kancelarii Andrzej Lulka i Wspólnicy Kancelaria Prawna sp.k.:

- Trudno zrozumieć utrzymywaną przez nasze państwo dyskryminację cudzoziemców - obywateli Unii Europejskiej - w zakresie dostępu do przetargów dotyczących sprzedaży lub dzierżawy nieruchomości rolnych, organizowanych przez Agencję Nieruchomości Rolnych.

Mimo że polskie prawo nie ogranicza wprost uczestnictwa obywateli innych państw członkowskich UE w takich przetargach, możliwość ta istnieje tylko teoretycznie. Barierą okazuje się wymóg posiadania statusu tzw. rolnika indywidualnego.

Zgodnie z Ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego, uzyskanie takiego statusu uzależnione jest m.in. od wykazania 5-letniego okresu zamieszkania w gminie, w której rolnik prowadzi gospodarstwo rolne. Pozornie, pojęcie „zamieszkania" należałoby rozumieć tak, jak na gruncie prawa cywilnego, jako miejscowość, gdzie dana osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Inny przepis tej ustawy stanowi jednak, że za dowód wykazujący powyższy okres zamieszkania uznawany jest jedynie dokument potwierdzający stały meldunek na terenie danej gminy od 5 lat.

Dla cudzoziemców, będących obywatelami Unii Europejskiej, droga do uzyskania meldunku stałego na terenie gminy, w której mieszkają i prowadzą gospodarstwo rolne, jest dłuższa i trudniejsza, niż dla obywateli polskich. Mogą oni uzyskać meldunek stały dopiero, gdy legitymują się ważnym dokumentem potwierdzającym tzw. prawo stałego pobytu. A dokument taki, zgodnie z Ustawą o cudzoziemcach, mogą uzyskać dopiero po upływie pięciu lat nieprzerwanego zamieszkania w Polsce.

Biorąc pod uwagę powyższe, okres, po którym możliwe jest branie udziału w przetargach, został w przypadku cudzoziemców będących obywatelami Unii Europejskiej, de facto wydłużony do 10 lat. Notabene - wymóg nawet pięcioletniego stałego meldunku w danej gminie godzi też w ludzi młodych, będących obywatelami naszego kraju.

Istnieje ryzyko, iż cudzoziemcy, zaczną występować do sądów, w celu stwierdzenia nieważności umów sprzedaży lub dzierżawy nieruchomości rolnych zawartych po przeprowadzeniu przetargów, w których nie mogli uczestniczyć. Osoby takie mogłyby powoływać się na przepisy Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, dotyczące swobody przepływu osób oraz zakazu dyskryminacji, które są przepisami o bezpośredniej skuteczności w Polsce. Oznacza to, że każdy ma prawo powoływania się przed sądem krajowym bezpośrednio na wynikające z nich uprawnienia.

Przeprowadzone przez Agencję Nieruchomości Rolnych przetargi dotyczące sprzedaży oraz dzierżawy nieruchomości rolnych mogą zostać uznane za nieważne z powodu ich niezgodności z prawem wspólnotowym. Oznaczałoby to konieczność wypłaty przez państwo polskie wysokich odszkodowań, zarówno dla cudzoziemców niedopuszczonych do przetargów z powodu braku stałego meldunku, jak i osób, których umowy okażą się nieważne. Zamieszanie w stosunkach własnościowych z tego powodu może okazać się ogromne.

Jeżeli będziemy kontynuować praktykę dyskryminującą obywateli innych państw Unii Europejskiej, narazimy się i na sankcje na poziomie Unii Europejskiej i na powyższe odszkodowania, za które zapłacą wszyscy podatnicy. Państwo polskie i Agencja Nieruchomości Rolnych powinny - aby tego uniknąć - niezwłocznie umożliwić cudzoziemcom będącym obywatelami Unii Europejskiej uczestnictwo w przetargach na takich samych zasadach, jak obywatelom polskim.

Niezależnie od tego, jeżeli chodzi nie o dzierżawę, ale o nabycie nieruchomości, w razie wygrania przetargu, tacy cudzoziemcy - do maja przyszłego roku - będą nadal zobowiązani uzyskać zezwolenie Ministra Spraw Wewnętrznych, aby nabyć nieruchomość. To jednak zupełnie inna sprawa niż dyskryminujące utrudnianie dostępu do przetargów takim cudzoziemcom.

Andrzej Lulka, radca prawny i partner w kancelarii Andrzej Lulka i Wspólnicy Kancelaria Prawna sp.k.:

- Trudno zrozumieć utrzymywaną przez nasze państwo dyskryminację cudzoziemców - obywateli Unii Europejskiej - w zakresie dostępu do przetargów dotyczących sprzedaży lub dzierżawy nieruchomości rolnych, organizowanych przez Agencję Nieruchomości Rolnych.

Pozostało jeszcze 91% artykułu
Nieruchomości
Mieszkanie nad morzem droższe niż w Warszawie. Chętnych przybywa
Materiał Promocyjny
Bank Pekao S.A. uruchomił nową usługę doradztwa inwestycyjnego
Nieruchomości
Banki ziemi deweloperów. Na jak długo wystarczą zapasy gruntów?
Nieruchomości
Grudziądz. Był browar, będzie park handlowy
Nieruchomości
Odpowiedzialność dewelopera za wady nieruchomości wspólnej
Materiał Promocyjny
Cyberprzestępczy biznes coraz bardziej profesjonalny. Jak ochronić firmę
Nieruchomości
Kurczy się oferta mieszkań na wynajem. Najtańsze lokale szybko znikają
Materiał Promocyjny
Pogodny dzień. Wiatr we włosach. Dookoła woda po horyzont