Długo oczekiwanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1518), wejdzie w życie 21 września br. Zastąpi trzy inne, obowiązujące do tej pory tj. w sprawie warunków technicznych, jakie powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie, w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie oraz w sprawie przepisów techniczo-budowlanych dotyczących autostrad płatnych. Te wygasną 20 września br.
- To zwięzły zbiór najważniejszych warunków i celów, których osiągnięcie jest obligatoryjne. Ustawodawca wskazuje wręcz „bezwzględnie niezbędne”, aby obiekt budowlany mógł zostać oddany do użytkowania i pełnić swoje funkcje – ocenia prawniczka, Joanna Maj, przedstawicielka administracji samorządowej. Jak mówi, wymagania określone w rozporządzeniu będą uzupełnianie wiedzą i doświadczeniem osób pełniących samodzielne funkcje w budownictwie.
Czytaj więcej
Jeszcze przez trzy lata (do końca 2023 roku) możliwa jest realizacja inwestycji drogowych przy wykorzystaniu uproszczonej i przyspieszonej procedury. Samo położenie inwestycji przy drodze wewnętrznej nie zawsze zapewnia jej odpowiedni dostęp do tej publicznej.
Niepokój wśród projektantów
Regulacja nie zawiera szczegółów technologicznych i materiałowych, jak miało to miejsce do tej pory. Gwarantuje spełnienie, co najmniej podstawowych zaleceń dotyczących obiektów budowlanych. W ocenie kierownika budów i inspektora nadzoru budowlanego, Przemysława Soboty, rozporządzenie stara się iść z duchem czasu i postępu techniczno-technologicznego, uwzględniając nowoczesne rozwiązania w branży projektowania dróg publicznych. Jego zdaniem jednak, opisanie jedynie ogólnych wymagań technicznych oraz funkcji dróg powoduje podniesienie odpowiedzialności i dobrowolności w działaniu projektanta.
- Po wstępnej rozmowie z projektantami specjalności drogowej, uważamy, że zbyt ogólne zapisy dają zbyt duże pole do interpretacji przez urzędy bądź zarządców dróg. Wizja projektanta może znacznie różnić się od wizji zamawiającego - relacjonuje Sobota.
W ocenie Joanny Maj, to wydaje się być obecnie stałym trendem legislacji przepisów budowlanych. Jednym z kluczowych obowiązków nałożonych na projektanta, będzie np. ten dotyczący oceny kwestii widoczności, jaka powinna zostać zapewniona kierującym pojazdami lub pieszym.
Czytaj więcej
W toku realizacji inwestycji budowlanej może dość do zmiany inwestora choćby w wyniku zawarcia umowy sprzedaży obejmującej nieruchomość wraz z powstającym obiektem budowlanym.
- Ustawodawca w rozdziale 6 rozp. nie wskazał bowiem konkretnych wartości, np. odległości widoczności na zatrzymanie – wskazuje prawniczka.
Zdaniem autorów projektu, dzięki temu rozwiązaniu projektant będzie musiał podjąć decyzję czy warunki widoczności, które zostały zawarte w projekcie są wystarczające do zapewnienia niezbędnego poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Lub czy muszą zostać zastosowane dodatkowe rozwiązania, np. w zakresie organizacji ruchu. Tym samym rola projektanta drogi niesie za sobą sporą odpowiedzialność w zakresie bezpieczeństwa na drodze.
Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc
Wzory i standardy budowlane
Wymagania określone w rozporządzeniu zostaną uszczegółowione we wzorcach i standardach (WiS). Wskazane zostaną tam też metody, parametry, opisy procedur, technik i podejścia metodycznego oraz zaproponowane typowe/powtarzalne rozwiązania projektowe, czy instrukcje postępowania. Tym samym WiS będą zawierać rekomendowane, lecz niewykluczające innych, metody i parametry pozwalające na spełnienie wymagań zawartych w nowych przepisach techniczno-budowlanych.
Opinia dla "Rzeczpospolitej"
Szymon Potoczny, projektant
Cieszy likwidacja rozróżnienia zjazdów indywidualnych oraz publicznych i wprowadzenia jednego rodzaju zjazdu. Dodatkowo zastępuje się ronda wielopasowe i wprowadza się ronda turbinowe, które do tej pory były wykonywane, natomiast nie były objęte żadnymi przepisami. Dużo też poświęcono miejsca sprawie widoczności na drodze, która do tej pory była marginalizowana. Uwzględniono również wymagania dla pojazdów transportu osobistego i hulajnóg elektrycznych, które to są czymś nowym w przepisach drogowych. Czy ustawa skomplikuje pracę projektantom czy ją ułatwi to pokaże to czas. Dużo zależy od tego jak zostaną sporządzone WiS, na których projektanci będą się w znacznym stopniu opierać oraz praktyczne podejście urzędów do interpretacji przepisów.
Najważniejsze zmiany wprowadzone 20 lipca 2022 r
1. przepisy rozporządzenia nie mają zastosowania (tak jak dotychczas) do wykonywania robót budowlanych polegających na remoncie drogi, czy montażu na niej urządzeń, czy też do sporządzania projektów organizacji ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym – istotną zmianą jest natomiast rozszerzenie zakresu stosowania przepisów rozporządzenia do budowy lub przebudowy obiektów inżynierskich w ramach dróg wewnętrznych
2. uchwalone przepisy wprowadzają także odstąpienie od długotrwałej i wymagającej wielu dokumentów, procedury uzyskiwania zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych w trybie art. 9 Prawa budowlanego (z pewnym zastrzeżeniem – nie będą miały zastosowania do warunków określonych w dziale III rozdziale 10 dotyczącym bezpieczeństwa pożarowego i przygotowania do prowadzenia działań ratowniczych)
3. w odróżnieniu do dotychczasowych wymagań w rozporządzeniu zaproponowano jednoznaczny sposób określania przekrojów dróg, co ma przyczynić się do poprawy czytelności przepisów oraz do ograniczenia swobody w stosowaniu przekrojów niekorzystnych z punktu widzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.
4. jako istotne element bezpieczeństwa na drogach publicznych uznano projektowanie tzw. strefy bez przeszkód, która powinna pozwolić na złagodzenie negatywnych konsekwencji niekontrolowanego zjechania pojazdu z jezdni.
5. uwzględniono również wymagania dla zdobywającej coraz większą popularność wśród uczestników ruchu drogowego, infrastruktury przeznaczonej do ruchu hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego (przykładowo w przepisach rozporządzenia nie określa się szerokości chodnika, jako całego obiektu, lecz jedynie szerokość pasa ruchu dla pieszych na drodze dla pieszych, w którym nie będą mogły znajdować się żadne przeszkody. Z kolei drogi dla rowerów projektuje się przyjmując konkretne prędkości do projektowania, zależne od rodzaju trasy. Rozporządzenie wprowadza także nowe przejścia sugerowane, chodniki poprzeczne oraz pasy neutralne - pod wspólnym określeniem, jako „urządzenia alternatywne”, ułatwiające przekraczanie jezdni w miejscach, gdzie nie wyznaczono przejść dla pieszych i w których pozwalają na to przepisy o ruchu drogowym).
6. uregulowano również kwestię stosowania systemu fakturowych oznaczeń nawierzchni, wspomagającego osoby z niepełnosprawnościami wzroku w poruszaniu się po drogach, które dotychczas nie były objęte PTB
7. zrezygnowano z możliwości projektowania tzw. pasów postojowych, które najczęściej wyznaczało się w organizacji ruchu bez wykonywania robót budowlanych (w pasach drogowych dróg publicznych będzie można zatem projektować wyłącznie zatoki postojowe, parkingi, a na drogach klasy A i S również miejsca obsługi podróżnych)
8.zlikwidowany został również budzący kontrowersje w praktyce podział na zjazdy publiczne i indywidualne
9. zrezygnowano z projektowania i budowy rond wielopasowych, a w zamian proponuje się budowę tzw. rond turbinowych, z więcej niż jednym pasem ruchu i możliwością wyboru kierunku jazdy, na co najmniej jednym wlocie oraz kontynuacją tych pasów na odcinku jezdni wokół wyspy.
Rozporządzenie wchodzi w życie 21 września 2022 r. tj. dzień następujący po dniu, w którym dotychczasowe prawo techniczno-budowlane tracą moc. W ten sposób zachowana będzie ciągłość obowiązywania PTB w systemie prawa. Ponadto w przepisach przejściowych zawarto regulację wskazującą, że do wybranych inwestycji drogowych, zastosowanie będą miały przepisy obowiązujące przed dniem wejścia w życie rozporządzenia. W przepisach przejściowych zawarto również regulację dotyczącą obiektów inżynierskich w ramach dróg wewnętrznych, dla których nie będą miały zastosowania przepisy projektowanego rozporządzenia, co wynika z faktu, iż obowiązujące przepisy techniczno-budowlane nie dotyczą tego rodzaju obiektów.
