Przyłącza do sieci: Prąd i gaz w korytarzu przesyłowym

Większe linie napowietrzne, kable czy rurociągi będą przebiegały specjalnie wytyczonymi trasami. Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy o korytarzach przesyłowych. To już drugie podejście do regulacji tych zagadnień. Prace nad poprzednią wersja zostały przerwane ze względu na koniec kadencji parlamentu.

Krótsze formalności

Prostsze ma być uzyskiwanie pozwoleń budowlanych czy decyzji środowiskowych. Ponadto specustawa miałaby dla tego rodzaju inwestycji o znaczeniu krajowym wyłączać stosowanie ustawy o planowaniu przestrzennym. Nie trzeba by więc uzyskiwać decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Jednym z elementów niezbędnych do usunięcia barier w procesie inwestycyjnym ma być zakaz wydawania pozwoleń budowlanych i zawieszenie toczących się postępowań w takich sprawach do czasu wydania ostatecznej decyzji w sprawie korytarza, ale nie dłużej niż na rok. Różnego rodzaju formalności konieczne do wydania decyzji także mają być skrócone.

Decyzje o ustanowieniu lokalnych korytarzy ma wydawać starosta, a tych o znaczeniu ponadlokalnym – wojewoda.

Tam, gdzie odszkodowania nie będą nawiązywać do lokalnych cen nieruchomości, wybuchną konflikty

Przygotowanie inwestycji pod linię energetyczną czy gazociąg może dziś trwać nawet dziesięć lat. A sama budowa raptem dwa miesiące.

Niekończące się spory

Dlaczego tak się dzieje? Gazociągi, linie energetyczne czy telekomunikacyjne przechodzą przez setki działek należących do prywatnych właścicieli, zakładów przemysłowych, samorządów czy Skarbu Państwa.

– W wielu wypadkach spory trafiają do sądów – mówi Wojciech Kozubiński z Polskiego Towarzystwa Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej. – Rozpatrywanie tych spraw trwa latami.

Również procedury administracyjne związane z wywłaszczaniem dużej liczby działek czy uzyskaniem prawa drogi, przygotowaniem odpowiednich planów, decyzji środowiskowych (takie inwestycje nie ominą obszarów „Natura 2000" czy parków krajobrazowych) są długotrwałe, bo trzeba je załatwiać dla każdej nieruchomości odrębnie.

– Zmiany w kodeksie cywilnym w zakresie służebności przesyłu, zarówno te już obowiązujące, jak i te, nad którymi prace trwają w parlamencie, niewiele w tej sprawie zmieniają – uważa Wojciech Kozubiński. – Nowa ustawa ma umożliwić prowadzenie szybkich postępowań na drodze administracyjnej z zastosowaniem jasnych i czytelnych kryteriów, w tym w zakresie kosztów ustanowienia służebności przesyłu.

Marne odszkodowania

Właściciele posesji objętych korytarzem mieliby prawo do odszkodowań wyliczanych na zasadach określonych w projekcie. – Sposób ustalania ich wysokości nie nawiązuje do cen rynkowych nieruchomości – mówi Wojciech Nurek, rzeczoznawca majątkowy z kancelarii Real-Experts. pl. – Powiela się błąd przerabiany masowo w wypadku odszkodowań za drogi. Kwoty mają być ustalane na podstawie arbitralnie przyjmowanych wskaźników markujących jedynie związek z rynkiem nieruchomości.

Ekspert twierdzi, że tam, gdzie odszkodowania nie będą nawiązywać do lokalnych cen nieruchomości, należy oczekiwać blokady korytarzy oraz lawiny wniosków i konfliktów, w które angażowane będą organy publiczne i sądy. By tego uniknąć, parametry powinny być określane na podstawie badań rynkowych na poziomie powiatowym lub regionalnym, a nie na podstawie ustawy.