Wywłaszczenie nieruchomości: Wizja lokalna nie wystarczy

Bez ustalenia, jaki był cel wywłaszczenia nieruchomości w ramach budowy osiedla, nie można stwierdzić, czy został osiągnięty. Ma to duże znaczenie w sprawach o zwrot wywłaszczonych nieruchomości

Publikacja: 01.03.2012 07:40

Wywłaszczenie nieruchomości: Wizja lokalna nie wystarczy

Foto: Fotorzepa, Radek Pasterski RP Radek Pasterski

Budowa osiedla mieszkaniowego jest pojęciem bardzo szerokim, w którym mogą się mieścić różne zamierzenia – stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygnatura akt: I SA/Wa 2388/11), uwzględniając skargi m.st. Warszawy i Spółdzielni Mieszkaniowej Na Skraju.

SM Na Skraju uzyskała w 1973 r. decyzję o lokalizacji osiedla mieszkaniowego Ursynów Południowy. W skład tego terenu weszła m.in. działka wywłaszczona w 1978 r. na rzecz Skarbu Państwa pod budowę osiedla mieszkaniowego. W 2006 r. byłe właścicielki złożyły (podtrzymany przez spadkobiercę) wniosek o zwrot nieruchomości załatwiony pozytywnie w 2009 r. decyzjami wyznaczonego  do rozpatrzenia tej sprawy starosty grodziskiego i wojewody mazowieckiego. Podczas wizji lokalnej i oględzin rzeczoznawcy ustalono, że nie osiągnięto celu wywłaszczenia. Działka, nad którą przebiega linia wysokiego napięcia, jest niezabudowana, niezagospodarowana, porośnięta trawą, z kilkoma drzewkami owocowymi pozostałymi po dawnym sadzie. Nie urządzono tam zieleni osiedlowej, nie wybudowano parkingu. Dopiero na pozostałej części działki znajduje się boisko do koszykówki, chodnik i cztery spółdzielcze budynki.

Rozpoznając po raz pierwszy sprawę w 2010 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargi m.st. Warszawy i SM Na Skraju. Podzielił stanowisko, że nieruchomość nie została zagospodarowana zgodnie z celem wywłaszczenia. Również istnienie linii wysokiego napięcia nie stanowi przesłanki uzasadniającej odmowę zwrotu.

Na nieruchomości wywłaszczonej pod budowę osiedla mogła być zieleń

Wyrok został jednak uchylony przez Naczelny Sąd Administracyjny, a sprawa przekazana do ponownego rozpoznania przez WSA. Sąd ten powtórnie stanął przed pytaniem, jak interpretować przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami (art. 136 ust. 3 i art. 137), określające przesłanki zwrotu wywłaszczonych nieruchomości.

– Decyzja z 1978 r.  określała cel wywłaszczenia  bardzo ogólnie:  jako budowę osiedla mieszkaniowego. Nigdzie nie ustalono celu szczegółowego na tę datę – argumentował podczas wczorajszej rozprawy w WSA radca prawny Jacek Wierzbicki reprezentujący SM Na Skraju. – Z planu realizacyjnego z 1982 r. wynika, że teren został przeznaczony pod zieleń, a więc spółdzielnia wykorzystuje go zgodnie z celem wywłaszczenia.

Uchylając decyzje starosty i wojewody, WSA stwierdził, że aktualny stan nieruchomości nie ma znaczenia dla ustalenia przesłanek  zwrotu wywłaszczonej nieruchomości.

– Jeżeli wpływa wniosek o zwrot nieruchomości, należy ustalić, jaki był cel wywłaszczenia w dacie wydania decyzji wywłaszczeniowej, i czy został osiągnięty w terminach określonych w art. 137 ustawy o gospodarce nieruchomościami – powiedziała sędzia Emilia Lewandowska. – W ramach budowy osiedla mieszkaniowego mogą być bowiem urzeczywistniane różne zamierzenia, również zieleń. Niewykluczone więc, że na wywłaszczonej działce miała być właśnie zieleń. Taki sposób zagospodarowania sugeruje  linia  wysokiego napięcia.

Sprawa nie została jednak dostatecznie wyjaśniona, wobec czego wniosek o zwrot nieruchomości musi być rozpatrzony ponownie.

Wyrok jest nieprawomocny.


Budowa osiedla mieszkaniowego jest pojęciem bardzo szerokim, w którym mogą się mieścić różne zamierzenia – stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygnatura akt: I SA/Wa 2388/11), uwzględniając skargi m.st. Warszawy i Spółdzielni Mieszkaniowej Na Skraju.

SM Na Skraju uzyskała w 1973 r. decyzję o lokalizacji osiedla mieszkaniowego Ursynów Południowy. W skład tego terenu weszła m.in. działka wywłaszczona w 1978 r. na rzecz Skarbu Państwa pod budowę osiedla mieszkaniowego. W 2006 r. byłe właścicielki złożyły (podtrzymany przez spadkobiercę) wniosek o zwrot nieruchomości załatwiony pozytywnie w 2009 r. decyzjami wyznaczonego  do rozpatrzenia tej sprawy starosty grodziskiego i wojewody mazowieckiego. Podczas wizji lokalnej i oględzin rzeczoznawcy ustalono, że nie osiągnięto celu wywłaszczenia. Działka, nad którą przebiega linia wysokiego napięcia, jest niezabudowana, niezagospodarowana, porośnięta trawą, z kilkoma drzewkami owocowymi pozostałymi po dawnym sadzie. Nie urządzono tam zieleni osiedlowej, nie wybudowano parkingu. Dopiero na pozostałej części działki znajduje się boisko do koszykówki, chodnik i cztery spółdzielcze budynki.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Prawo drogowe
Ważny wyrok ws. płatnego parkowania. Sąd: nie można nakładać kar za spóźnienie
Oświata i nauczyciele
Nauczyciele nie ruszyli masowo po pieniądze za nadgodziny. Dlaczego?
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem