Deweloperzy rzadko prowadzą rachunki powiernicze

Przepisy ustawy deweloperskiej, które miały chronić kupujących lokale lub domy jednorodzinne, wciąż budzą zastrzeżenia. Okazuje się, że pieniądze klientów nie zawsze są bezpieczne.

Co z tym rachunkiem

Chodzi o ustawę z 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domku jednorodzinnego obowiązującą od 29 kwietnia 2012 r. Wprowadziła obowiązkowe rachunki powiernicze, na które mają trafić pieniądze kupujących lokale. Bez takiego rachunku kupujący może stracić pieniądze, gdy deweloper wpadnie w kłopoty. Gdy zaś dojdzie do upadłości, nie będzie mógł skorzystać z możliwości, jakie daje ustawa deweloperska, a mianowicie dokończyć budowy.

Ustawa zawiera furtkę, którą pieniądze kupującego w wielu wypadkach mogą trafić na konto dewelopera, a nie na rachunek powierniczy. Chodzi o art. 37 ustawy. Przewiduje on, że deweloper nie musi zakładać rachunku powierniczego, gdy sprzedaż lokali rozpoczęła się przed dniem wejścia w życie ustawy. Przy czym rozpoczęcie sprzedaży wcale nie oznacza obowiązku posiadania pozwolenia na budowę oraz wbicia łopaty w ziemię. Wystarczyło zwykłe ogłoszenie w gazecie o planowanej budowie.

– W obawie przed nowymi przepisami wielu deweloperów skorzystało z tej możliwości – przyznaje Konrad Płochocki, dyrektor generalny Polskiego Związku Firm Deweloperskich.

Jego zdaniem z każdym rokiem jest jednak coraz lepiej.

– Z ubiegłorocznego rankingu banków przeprowadzonego przez PZFD wynika, że aż 90 proc. naszych członków nie posiadało jeszcze rachunków. Natomiast z tegorocznego, że już tylko 19 proc.

Notarialny czy nie

Inny problem dotyczy umów. Prawnicy nie są zgodni, czyumowa przedwstępna musi być notarialną umową deweloperską, czy wystarczy zwykła na piśmie, jeżeli mieszkanie jest już gotowe.

– Ustawa chroni tylko nabywców lokali będących w budowie, a tych, którzy planują kupić gotowy lokal, już nie – uważa adw. Rafał Dębowski.

Inaczej sądzi jednak notariusz Robert Dor, wiceprezes Fundacji na rzecz Bezpiecznego Obrotu Prawnego.

– Ustawa powinna być stosowana aż do chwili, gdy zostanie sprzedany ostatni lokal w budynku, nie ma przy tym znaczenia, czy jest on gotowy czy nie – twierdzi notariusz Dor.

Ustawodawca zapomniał także zapisać, że również sprzedaż miejsca postojowego w wielostanowiskowym garażu powinna być objęta umową deweloperską.

– Efekt jest taki, że w akcie notarialnym zapisy dotyczące miejsca postojowego odwołują się do kodeksu cywilnego, a nie do tej ustawy – tłumaczy Dor.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki, r.krupa@rp.pl

Zakres ochrony nabywcy

Ustawa deweloperska przewiduje następujące formy ochrony nabywców mieszkań (domów):

- umowa przedwstępna o nabycie lokalu jest zawierana w formie aktu notarialnego;

- ustawa definiuje umowę deweloperską oraz określa niezbędne jej elementy;

- roszczenie nabywcy z tytułu zawarcia umowy deweloperskiej musi być wpisane do księgi wieczystej działki, na której buduje przedsiębiorca;