Ślady zaskakujących obrzędów sprzed 4000 lat w Abydos w Egipcie

Ślady zaskakujących obrzędów sprzed niemal 4000 lat odkryli w Egipcie kanadyjscy badacze

Publikacja: 15.03.2012 23:38

Ślady zaskakujących obrzędów sprzed 4000 lat w Abydos w Egipcie

Foto: ROL

W Abydos w górnym Egipcie, na lewym brzegu Nilu (obecnie Al[pauza]Araba al.-Madfuna) naukowcy z Wydziału Bliskiego i Środkowego Wschodu Uniwersytetu w Toronto odkryli budowle związane z kultem bogów: Ozyrysa i Upuauta. Zespołem kierowała prof. Mary-Ann Pouls Wegner.

Abydos było jednym z głównych ośrodków kultu w starożytnym Egipcie. Kanadyjczycy przez ostatnie dwa lata prowadzili tam wykopaliska.

Odsłonili budowlę, którą opisali jako prywatną kaplicę poświęconą najwyższemu bóstwu Ozyrysowi. Wewnątrz kamiennej budowli znaleźli przedmiot, który nie byłby niczym dziwnym w tym miejscu, gdyby był wykonany z kamienia, marmuru, alabastru, granitu, piaskowca, ponieważ z takich surowców wykonywano wizerunki władców. Wykonywano je również z wypalonej gliny, malowano jaskrawymi farbami. Tymczasem jest to drewniana figurka królowej Hatszepsut (panowała w latach 1503 – 1482 p. n. e.). Na razie nie określono jeszcze, z jakiego gatunku drewna została wyrzeźbiona.

Nietypowa figurka

Jeszcze jedna cecha tej figurki zdziwiła archeologów. W starożytnym Egipcie kobiety zasiadające na tronie przedstawiane były według tradycyjnego kanonu, w postaci męskiej – jednak ta figurka nie odpowiada temu kanonowi, zarówno broda jak i cała postać są delikatne, kobiece.

– Na podstawie tego, czego dowiedzieliśmy się w czasie dwuletnich wykopalisk, mogę powiedzieć, że figurka ta była wykorzystana podczas ceremonialnej procesji, podczas której inne drewniane figurki przedstawiające królewskich przodków (tak zwane duchy królów) oraz różne bóstwa były prowadzone do świętej barki odpływającej w zaświaty, figurki prowadzili kapłani Ozyrysa. Procesja taka odbywała się podczas święta celebrującego pośmiertne życie boga Ozyrysa – mówi prof. Mary-Ann Pouls Wegner.

Wszyscy starożytni Egipcjanie, niezależnie od statusu społecznego, na miarę swoich możliwości, wznosili kaplice i kapliczki, ustawiali posągi i posążki wzdłuż drogi procesyjnej. W ten sposób, zgodnie z wierzeniami, zapewniali sobie wieczne uczestnictwo w życiu pozagrobowym, którym opiekował się Ozyrys. Ale te kapliczki i posążki nie mogły stać zbyt blisko procesyjnej trasy pod groźbą śmierci ich fundatorów.

Dziwna kaplica

Kaplica odkopana przez kanadyjskich archeologów znajdowała się właśnie w takim miejscu, na granicy procesyjnej drogi. Jej fundatorem musiał być ktoś z elity społeczeństwa. Kaplicę wzniesiono między 1990 a 1650 rokiem p. n. e., dane archeologiczne świadczą, że była ona używana przez co najmniej 800 lat.

Zespół prof. Mary-Ann Pouls Wegner odkopał w Abydos jeszcze jedną, większą budowlę. Wzniesiono ją w czasie panowania Ramessydów, w latach 1320 – 1085. Archeolodzy są przekonani, że początkowo pełniła funkcję królewskiej kaplicy lub świątyni. Z czasem jej przeznaczenie uległo zmianie, zaczęto w niej składać zmumifikowane zwierzęta. Wśród dużej ilości odkopanych kości badacze wyróżnili szczątki 83 psów, dorosłych i szczeniąt, dwóch kotów i trzech owiec lub kóz (kości tych gatunków, bez analizy DNA, są nie do odróżnienia). Zwierzęta te były składane w ofierze.

Zagojone rany

Szkielety wielu zwierząt noszą ślady zagojonych zranień, co dowodzi, że były one leczone przed złożeniem ich w ofierze Upuautowi (imię to oznacza "ten, który otwiera drogi"), wojowniczemu bogowi-szakalowi, przewodnikowi zmarłych. Do Abydos przybywały rzesze pielgrzymów na doroczne misteria ozyriańskie, w czasie których oddawano cześć także Upuautowi.

– Nasze wykopaliska poszerzają wiedzę o rytuałach w starożytnym Egipcie. Budowle sakralne, mimo że wznoszone z myślą o konkretnej postaci i wydarzeniu, początkowo przeznaczone do użytku kogoś z elity społecznej, z czasem się demokratyzowały, były przejmowane przez szerokie warstwy społeczeństwa, zmieniały patrona – wyjaśnia prof. Pouls Wegner.

W Egipcie Abydos zajmowało miejsce szczególne, według legendy tam znajdował się grób Ozyrysa zabitego przez Seta. Małżonka Ozyrysa, Izyda, zebrała szczątki i wskrzesiła go właśnie w Abydos, gdzie po tym wydarzeniu spłodził z nią wielkiego boga Horusa. W miejscu tym faraonowie, ludzie związani z władzą, bogaci i biedni wznosili przez stulecia kaplice, dlatego powstał olbrzymi zespół sakralny, który wciąż jeszcze kryje wiele tajemnic.

W Abydos w górnym Egipcie, na lewym brzegu Nilu (obecnie Al[pauza]Araba al.-Madfuna) naukowcy z Wydziału Bliskiego i Środkowego Wschodu Uniwersytetu w Toronto odkryli budowle związane z kultem bogów: Ozyrysa i Upuauta. Zespołem kierowała prof. Mary-Ann Pouls Wegner.

Abydos było jednym z głównych ośrodków kultu w starożytnym Egipcie. Kanadyjczycy przez ostatnie dwa lata prowadzili tam wykopaliska.

Pozostało 90% artykułu
Nauka
Najkrótszy dzień i najdłuższa noc w 2024 roku. Kiedy wypada przesilenie zimowe?
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Nauka
Pełnia Księżyca w grudniu. Zimny Księżyc będzie wyjątkowy, bo trwa wielkie przesilenie księżycowe
Nauka
W organizmach delfinów znaleziono uzależniający fentanyl
Nauka
Orki kontra „największa ryba świata”. Naukowcy ujawniają zabójczą taktykę polowania
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Nauka
Radar NASA wychwycił „opuszczone miasto” na Grenlandii. Jego istnienie zagraża środowisku