Chory nauczyciel bez wcześniejszej emerytury

Ten problem dotyczy co najmniej kilku tysięcy nauczycieli, którzy do końca 2008 r. wypracowali uprawnienia do wcześniejszej emerytury bez względu na wiek, w myśl art. 88 Karty nauczyciela. Zgodnie z nim ci pedagodzy, którzy przed reformą przepisów emerytalnych mieli już co najmniej 30-letni staż (w tym 20 lat przy tablicy), zachowali prawo do przejścia na wcześniejszą emeryturę także po 1 stycznia 2009 r. Uzyskają to świadczenie jednak pod warunkiem, że zwolnią się na swój wniosek z pracy w szkole.

Orzeczenie lekarza

Jeśli jednak pedagog w trakcie roku szkolnego straci zdrowie i lekarz orzeknie o jego niezdolności do dalszej pracy, automatycznie straci nie tylko zatrudnienie w szkole, ale także prawo do wcześniejszej emerytury.

Tak wynika z wczorajszego wyroku Sądu Najwyższego (sygnatura akt: II UK 162/10)

, który zajął się sprawą podkarpackiego nauczyciela. Gdy lekarz uznał go za niezdolnego do pracy, od marca 1999 r. dostał wcześniejszą emeryturę z tytułu pracy w szczególnym charakterze (czyli na podstawie rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze).

Z pracy nauczyciel zrezygnował dopiero po dwóch latach. Wystąpił wtedy do ZUS o przyznanie świadczenia na podstawie art. 88 Karty nauczyciela. Choć spełniał wymagania dotyczące stażu pracy przy tablicy, ZUS odmówił mu wypłaty tego świadczenia. Zdaniem zakładu nie spełnił on innej przesłanki. Przepis wymaga, by do rozwiązania stosunku pracy nauczyciela przed przejściem na emeryturę doszło na jego wniosek. ZUS zwrócił uwagę, że nauczyciel został zwolniony ze względu na zły stan zdrowia.

Po kilku odwołaniach od niekorzystnych decyzji ZUS i ponad dziewięciu latach procesów sądowych sprawa nauczyciela trafiła do Sądu Najwyższego. Sędziowie musieli zdecydować, czy zwolnienie z pracy ze względu na zły stan zdrowia, w myśl art. 23 ust 1 pkt 3 Karty nauczyciela, można potraktować jako wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury przewidziany w art. 88 karty.

W wyroku, który zapadł wczoraj, sędziowie oddalili skargę kasacyjną pedagoga. Tym samym odmówili mu prawa do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 88 Karty nauczyciela.

Potrzebny wniosek

– Nie można się zgodzić, iż w tym wypadku doszło do rozwiązania stosunku pracy na

wniosek nauczyciela, z tego względu, że nastąpiło to wskutek orzeczenia lekarskiego – uzasadniał wyrok sędzia SN Józef Iwulski. – Nie może więc być także mowy o tym, że takie odejście z pracy spełnia warunki do uzyskania wcześniejszej emerytury na podstawie art. 88 Karty nauczyciela.

Wynika z tego, że nauczyciel, który podupadnie na zdrowiu w trakcie roku szkolnego, musi za wszelką cenę dotrwać do jego końca lub postarać się o rozwiązanie stosunku pracy ze szkołą za porozumieniem stron. Inaczej nie dostanie wcześniejszej emerytury.

Jolanta Gałczyńska, specjalista w biurze prezesa Związku Nauczycielstwa Polskiego

Trudno było się spodziewać innej decyzji sądu. Rozwiązanie stosunku pracy, którego dokonuje pracodawca w związku z orzeczeniem lekarza o niezdolności nauczyciela do dotychczasowej pracy, jest zdecydowanie inne niż to, o którym mówi ustawodawca w art. 88 Karty nauczyciela, czyli na wniosek zainteresowanego w związku z chęcią skorzystania z wcześniejszej emerytury. Tak więc niestety nauczyciel, który zakończy swoją karierę w szkole ze względu na zły stan zdrowia, nie ma prawa do skorzystania z tego przywileju. Choć zapewne byłoby to dla niego korzystniejsze świadczenie niż renta z tytułu niezdolności do pracy.

Przeczytaj także artykuły:

Czytaj także w serwisach:

» Prawo dla Ciebie » Świadczenia » Emerytury » Emerytury nauczycieli

» Świadczenia » Emerytury » Wcześniejsze emerytury

» Sfera budżetowa » Nauczyciele » Nauczyciele samorządowi