Więcej czasu na zawiadomienie urzędu skarbowego o odziedziczonym majątku

Krótki, miesięczny termin powodował, że wiele osób miało problemy z jego dotrzymaniem. Tymczasem niezłożenie zawiadomienia na czas często oznaczało konieczność odprowadzenia znacznych kwot do urzędu skarbowego. Dlatego [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=289816]ustawa z 10 października 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn (DzU nr 203, poz. 1267) [/link]jest bardzo istotna.

[srodtytul]Najbliższa rodzina bez podatku[/srodtytul]

Ustawa od spadków i darowizn przewiduje zwolnienie dla najbliższej rodziny. Nie ma wtedy znaczenia wysokość darowizny lub spadku. Zwolnienie to ma zastosowanie do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych (dzieci, wnuków), wstępnych (rodziców, dziadków), pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. Podatku nie trzeba płacić, jeśli spełnione są dwa warunki.

Po pierwsze nabywcy zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Od 1 stycznia mają na to sześć miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego (wcześniej był to tylko miesiąc). W sytuacji nabycia w drodze dziedziczenia półroczny termin liczony jest od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.

Drugi warunek nie uległ zmianie. Nakazuje on odpowiednie udokumentowanie darowizny. Gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, ich otrzymanie musi być udokumentowane dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym. Warunku tego nie muszą jedynie spełniać darowizny o niskiej wartości. Chodzi o sytuację, gdy wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie pięciu lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych nie przekracza 9637 zł.

[srodtytul]Gdy nabywca nie wiedział[/srodtytul]

W praktyce mogą wystąpić sytuacje, kiedy to nabywca dowiaduje się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie wskazanych terminów. Na szczęście nie oznacza to konieczności zapłaty podatku. Zwolnienie stosuje się bowiem, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu (do końca 2008 r. obowiązywał termin miesięczny). To jednak nie wystarczy. Trzeba jeszcze uprawdopodobnić fakt późniejszego powzięcia wiadomości o nabyciu majątku.

[srodtytul]Spóźnieni nie skorzystają na nowelizacji[/srodtytul]

Zmiana ustawy o podatku od spadków i darowizn weszła w życie 1 stycznia 2009 r. Z przepisów przejściowych wynika, że nowe terminy stosuje się w przypadkach, w których obowiązek podatkowy powstał po 31 grudnia 2008 r. Nie skorzystają z nich więc osoby, które w 2008 r. spóźniły się ze zgłoszeniem nabycia spadku.

[srodtytul]Obowiązek podatkowy[/srodtytul]

Aby zawiadomić urząd w terminie, trzeba wiedzieć, kiedy powstaje obowiązek podatkowy. Jest to uregulowane w art. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, np. przy nabyciu w drodze darowizny decyduje chwila złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – dzień spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.