Warsaw Summer Jazz Days. Meshell Ndegeocello wolna jak ptak i John Scofield

Festiwal rozpocznie się w czwartek 3 lipca, tradycyjnie odbędzie się w Klubie Stodoła, a jej znakiem charakterystycznym nie będzie udział pianistów grających na preparowanych fortepianach i elektronicznych klawiaturach. To m.in. brazylijski wirtuoz Amaro Freitas zdobywający coraz większe uznanie u krytyków i publiczności, gość zespołu Scofielda John Medeski grający na organach Hammonda i syntezatorach, mistrz elektronicznych brzmień, lider grupy Yellowjackets Russell Ferrante, oraz polskie pianistki: znana z zespołu Pink Freud Joanna Duda i reprezentantka tzw. muzyki nowej Barbara Drazkov.

Program festiwalu jest tak atrakcyjny i zróżnicowany, że trudno wybrać jeden, najlepszy dzień, każdy miłośnik jazzu i muzyki improwizowanej znajdzie coś dla siebie, to, co już zna i lubi, albo odkryje właśnie na WSJD.

Meshell Ndegeocello to pseudonim

– Od kilku lat starałem się o występ Meshell Ndegeocello, ale podobno miała złe wspomnienia z Warszawy sprzed około 20 lat, choć z pewnością niezwiązane z występem na naszym festiwalu. Rozmowy więc się przedłużały – powiedział „Rzeczpospolitej” Mariusz Adamiak, szef i założyciel Warsaw Summer Jazz Days. – W końcu menedżer potwierdził jej udział, choć nie wiem, z jakim programem wystąpi. Jej ostatnie dwa albumy dla Blue Note Records są znakomite, jej popularność rośnie, więc to najlepszy moment, żeby ją pokazać na festiwalu.

Naprawdę nazywa się Michelle Lynn Johnson, przyjęła pseudonim artystyczny Meshell Ndegeocello, co oznacza w języku swahili „wolna jak ptak”. Basistka, wokalistka, kompozytorka i autorka tekstów od początku kariery współpracowała z jazzmanami. Z Herbiem Hancockiem nagrała utwór „Nocturnal Sunshine” na słynną kompilację jazzu, r&b, rapu i hip-hopu „Stolen Moments: Red Hot + Cool” (Album Roku 1974 magazynu „Time”). Najnowsze, nagrane z jazzmanami płyty dla Blue Note’u: „The Omnicord Real Book” i „No More Water”, zdobyły nagrody Grammy 2024 i 2025 w kategorii Best Alternative Jazz Album.

Trudno o lepszą, koncertową rekomendację dla Meshell Ndegeocello, która w intrygującym stylu łączy r’n’b, jazz, funk i rap. Występ jej kwintetu z pewnością będzie wydarzeniem WSJD.

Barbara Drazkov preparuje fortepian

– Czarnym koniem festiwalu może się okazać brazylijski pianista Amaro Freitas, który ma naszej stronie ma najwięcej wejść – dodaje Mariusz Adamiak. – Fani chcą się dowiedzieć, kto to jest. Zdecydowałem się go zaprosić, bo sprawdziłem, jak gra, i moim zdaniem to będzie ciekawy występ. On wykorzystuje preparowane dźwięki fortepianu, choć w tej dziedzinie prym wiedzie inny nasz gość, Barbara Drazkov, która gra tylko preparowane akordy na własnym fortepianie. Ingeruje w brzmienie w tak dużym stopniu, że żaden dostawca klasycznego fortepianu nie udostępniłby jej instrumentu.

Warto dodać, że Barbara Drazkov słynie z niekonwencjonalnych koncertów. Zorganizowała kilka cykli performatywnych, np. rowerową trasę „Green Pianist”, koncert w ciemnościach „Invisible Pianist” i manifest przeciwko dźwiękowemu zanieczyszczaniu miejsc publicznych „Present from the Artist”. Występuje także z całkowicie improwizowanym programem, czego będziemy zapewne świadkami w Stodole. Współpracuje z jazzmanami, np. z Dominikiem Strycharskim nagrała album „Plantae Carnivorae ”poświęcony roślinom mięso- i owadożernym, a także „Symfonię fabryki Ursus”.

„KEEN” to tytuł nowego albumu Joanny Dudy, która łączy fortepian, syntezatory i sample w organiczne, pulsujące struktury, przekraczając granice między jazzem, elektroniką i improwizacją.

– To będzie koncert dla tych, którzy szukają muzyki wykraczającej poza schematy, intelektualnie angażującej, ale jednocześnie pełnej intuicyjnej swobody zwierza się Joanna Duda. – Mój solowy album „KEEN” to wielowarstwowe tekstury, ale od tamtej płyty moja muzyka przeszła kolejną ewolucję. Na WSJD, poza znanym już materiałem, usłyszycie nowe kompozycje pierwszy raz na żywo.

Festiwal zdominują liderzy o długim stażu

– Zawsze zapraszam młode polskie zespoły, pierwszego dnia wystąpi Dr Zolo, a trzeciego dnia festiwalu zagra Głupi Komputer. Tak się złożyło, że będą to tria z saksofonem i instrumentami elektronicznymi – mówi Mariusz Adamiak.

Festiwal zdominują jednak zespoły i liderzy o długim stażu, jak jeden z najwybitniejszych basistów w historii jazzu Stanley Clarke, który zaczynał karierę w zespole Chicka Corei Return To Forever, a w Polsce jest częstym gościem. Gitarzysta John Scofield, znany jest starszym jazzfanom z pierwszego koncertu Milesa Davisa w Sali Kongresowej w 1983 r., a także z wielu znakomitych autorskich albumów. Wystąpią przedstawiciele młodszego pokolenia, na przykład pochodzący z Nowego Orleanu trębacz Nicholas Payton grający jazz nowatorski, a nie tradycyjny, jak mogłoby się niektórym skojarzyć miasto jego urodzenia. Gościem specjalnym Long Days Quartet Johna Scofielda będzie pianista John Medeski znany nam dobrze z awangardowego tria Medeski Martin & Wood, a także z albumów Johna Zorna.

Wokalista Kurt Elling z nowym programem

– Premierowy program przedstawi najlepszy obecnie wokalista, który często występował na Warsaw Summer Jazz Days, Kurt Elling. Napisał teksty do kompozycji liderów grupy Weather Report Joe Zawinula i Wayne’a Shortera, a zaśpiewa je z akompaniamentem zespołu, który bardzo lubię – Yellowjackets – dodaje szef festiwalu. – Warto zwrócić uwagę na awangardowe trio WRENS i kultowy w kręgach wymagających słuchaczy zespół The Messtheticks gitarzysty Anthony’ego Piroga, z którym zagra jeden z najciekawszych saksofonistów James Brandon Lewis.

Jak co roku odbędą się też koncerty niebiletowane. 24 czerwca w klubie Prom Kultury wystąpi trio pianisty Mateusza Kaszuby, a 2 lipca kwartet saksofonisty Kacpra Krupy.