Zbierający się w przyszłym tygodniu po wakacyjnej przerwie Sejm ma wrócić do prac nad projektem ustawy tworzącej Krajową Administrację Skarbową. Opracowany przez Ministerstwo Finansów, a wniesiony przez grupę posłów Prawa i Sprawiedliwości projekt zakłada m.in. stworzenie jednolitego kierownictwa całości aparatu skarbowego i celnego. Poszerzone mają być także uprawnienia organów skarbowych o rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie niektórych przestępstw pospolitych, zwłaszcza popełnionych w związku z naruszeniem prawa podatkowego. Projekt zakłada też redukcję kadr całego aparatu skarbowego o około 10 proc., głównie poprzez odejścia pracowników na emeryturę.
Zanim jeszcze zgłoszony w czerwcu projekt trafił pod obrady plenarne Sejmu, wywołał wiele protestów, zwłaszcza samych celników. Służba Celna straciłaby bowiem swój odrębny charakter, a oni sami wiele dzisiejszych przywilejów przysługujących służbom mundurowym.
Krytyczne opinie o projekcie zgłosiło kilka instytucji państwowych. W ostatnich dniach do Sejmu wpłynęła też opinia z niezależnej firmy doradczej – Instytutu Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy (ISP). Chociaż w tej analizie wskazano kilka zalet, to jednak ostateczna konkluzja jest miażdżąca. „W tym kształcie ustawa ta nie powinna być uchwalona i wymaga dalszej debaty nad sposobami zwiększania efektywności funkcjonalnej organów skarbowych i celnych" – czytamy w analizie.
ISP chwali m.in. nowe uprawnienia skarbówki, powołanie krajowej Szkoły Skarbowości. Zauważa też nieprawidłowości i stwierdza, że „lista wad jest dłuższa". Za podstawową uznano trwającą przez co najmniej kilka lat niewydolność nowej struktury, spowodowaną przeorganizowaniem służb skarbowych. Za ważną przyczynę przewidywanego spadku efektywności uznano fakt, że struktura jest tworzona wbrew woli pracowników skarbowych i celnych. „Wdrażanie tych ustaw, które obiektywnie będzie musiało trwać ponad trzy lata, doprowadzi do spadku dochodów budżetowych" – przewiduje ISP.
Wcześniej negatywną opinię o projekcie przedstawił Sąd Najwyższy. Skrytykował m.in. utworzenie umundurowanej Służby Celno-Skarbowej. Prawnicy SN wskazali, że nie można tworzyć takiej formacji, jeśli nie nakreślono dla niej wyodrębnionych zadań oraz hierarchicznej struktury organizacyjnej. Podobne zastrzeżenia formułują celnicze związki zawodowe, zwracając uwagę na odrębność zadań i funkcji dzisiejszej Służby Celnej.
Sławomir Siwy, przewodniczący związku zawodowego Celnicy PL, zauważa, że polska Służba Celna jest dziś bardzo wysoko oceniana przez instytucje unijne, w tym Komisję Europejską i OLAF (Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych). Dzieje się tak m.in. z powodu sukcesów w walce z przemytem np. wyrobów tytoniowych.
– Popieramy propozycje zmierzające np. do integracji systemów informatycznych różnych służb skarbowych czy też wspólne nimi zarządzanie w walce z przestępstwami skarbowymi. Takie reformy można wprowadzać bez rewolucyjnych rozwiązań – zapewnia Sławomir Siwy.
—Paweł Rochowicz
etap legislacyjny: przed pierwszym czytaniem w Sejmie
Trzy dostępy do treści rp.pl w ramach jednej prenumeraty
