Czarne chmury nad e-bookami i e-prasą

Zgodnie z postulatami wydawców prasy i książek Bruksela może zrównać ?stawki VAT na wydania papierowe i elektroniczne. Możliwe jednak, że zrówna je... w górę.

Publikacja: 10.06.2014 03:11

Czarne chmury nad e-bookami i e-prasą

Foto: Fotorzepa, Waldemar Kompała

Taki pomysł pojawił się w raporcie nt. opodatkowania cyfrowej gospodarki przygotowanym dla Komisji Europejskiej przez ekspertów grupy  wysokiego szczebla ds. opodatkowania gospodarki cyfrowej. W dokumencie specjaliści podkreślili, że zgodnie z opublikowanym przez KE komunikatem w sprawie przyszłego systemu podatku VAT (z grudnia 2011 r.) podobne produkty i usługi powinny być objęte taką samą stawką podatku.

Odnosi się to także do przenikających się środowisk cyfrowego i produktów materialnych, co jest skutkiem rozwoju technologii. Grupa ekspertów wysokiego szczebla podkreśla, że zgadza się z tym zapisem, ale – m.in. po to, by nie komplikować dalej systemu podatkowego – uważa, że w tym przypadku „podobne produkty" powinny zostać opodatkowane raczej stawką podstawową niż preferencyjną.

Wydawcy apelują ?o obniżone stawki

To zbulwersowało wydawców, którzy w przyszłym tygodniu ruszają do dyrekcji generalnej ds. podatków i unii celnej walczyć z tym pomysłem.

– Istniejące dzisiaj obniżone stawki VAT dla prasy są kluczowe z uwagi na to, jaką rolę odgrywa prasa w kształtowaniu demokracji. Ustawodawcy europejscy od dawna dostrzegają tę rolę i fakt, że w związku z jej pełnieniem prasa powinna mieć możliwość korzystania z niższych stawek VAT – apelują wydawcy zrzeszeni w Europejskim Stowarzyszeniu Wydawców Gazet (ENPA) i Magazynów (EMMA) w liście rozesłanym do José Manuela Barroso, przewodniczącego KE, Algirdasa Šemeta, komisarza ds. podatków, oraz Neelie Kroes, wiceprzewodniczącej KE i komisarz ds. agendy cyfrowej. Jak dodają, wprowadzenie tego pomysłu w życie przyniosłoby katastrofalne skutki dla wydawnictw, bo spowodowałoby zarówno upadki grup wydawniczych, jak i zagrożenie dla pluralizmu na rynku mediów. – Jednak zrównanie tych stawek w dół mogłoby ułatwić obywatelom UE dostęp do takiej formy prasy, jaką wybiorą, oraz pomóc wzrastać rynkowi cyfrowej prasy – argumentują.

Polscy wydawcy wraz z innymi od dawna walczą z unijną biurokracją w sprawie e-wydań i e-booków. Apelowali na rozmaitych szczeblach Unii Europejskiej o zrównanie VAT na ich papierowe i cyfrowe wydania, bo istniejące rozbieżności wynikające z zawiłości unijnych przepisów są, ich zdaniem, nielogiczne. Na papierowe książki obowiązuje w Polsce preferencyjna 5-proc. stawka VAT, podczas gdy na cyfrowe stawka 23-proc. Jeśli gazeta jest wydana na papierze, VAT wynosi 8 proc., ale jej elektroniczna wersja objęta jest 23-proc. stawką. To dlatego, że unijne prawo klasyfikuje papierowe wydania jako produkty, a elektroniczne – jako usługi.

– Czytelnicy coraz częściej sięgają zarówno po cyfrowe wydania książek, jak i gazet. Biorąc jednak pod uwagę, że często są one jeszcze dla wydawców deficytowe i finansują się z ich podstawowej działalności, zlikwidowanie stawki preferencyjnej VAT na papierowe wydania będzie dla branży niekorzystną decyzją – mówi „Rz" Jacek Wojtaś, koordynator ds. europejskich polskiej Izby Wydawców Prasy, który w przyszłym tygodniu będzie na spotkaniu w sprawie zmian podatkowych w UE.

Zdaniem Wojtasia szansa, że pomysł grupy wysokiego szczebla przejdzie, jest na razie niewielka. Sam raport o niczym nie przesądza, a w sprawie zmian w dyrektywie o VAT potrzebne jest jednogłośne stanowisko wszystkich krajów unijnych.

E-booki rosną w siłę

Faktem jest jednak, że w miarę upływu lat państwom UE coraz trudniej będzie rezygnować z pełnej stawki VAT na elektroniczne wydania, bo zaczynają one na rynku rosnąć w siłę. Może jeszcze nie teraz i nie w Polsce, gdzie według PwC cyfrowe edycje gazet przyniosą wydawcom w tym roku zaledwie 5,6 proc. wszystkich wpływów, a książek 4 proc.

Ale nawet na naszym rynku sytuacja bardzo się zmieni w ciągu najbliższych pięciu lat. W 2018 roku te odsetki wzrosną do odpowiednio do 18,3 proc. oraz 10,7 proc. A w Wielkiej Brytanii za pięć lat na rynku książki dojdzie już do swoistej rewolucji: wtedy po raz pierwszy e-booki (z wyłączeniem podręczników i literatury specjalistycznej) mają przynieść tam wydawcom wyższe wpływy niż papierowe książki. To samo stanie się zresztą w tym samym roku w USA.

W siłę rosną też cyfrowe wydania tytułów prasowych (patrz wykres). Dobrze radzą sobie z cyfrową transformacją wydawcy kolorowych magazynów, którym tablety dają spore pole do popisu, ale rośnie i popularność cyfrowych gazet. Z opublikowanego wczoraj raportu Światowej Organizacji Wydawców Gazet i Producentów Treści WAN-IFRA wynika, że po papierowe gazety wciąż sięga na świecie największa grupa czytelników, bo aż 2,5 mld osób, ale to grono już nie rośnie. Tymczasem czytelników e-gazet przybywa, i to szybko. W 2012 roku było ich jeszcze „tylko" 600 mln, w 2013 r. już 800 mln. W ciągu ostatniego roku przychody ze sprzedaży e-wydań  zwiększyły się o 60 proc, a przez pięć ostatnich lat wzrosły ponad 30-krotnie.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki, m.lemanska@rp.pl

Taki pomysł pojawił się w raporcie nt. opodatkowania cyfrowej gospodarki przygotowanym dla Komisji Europejskiej przez ekspertów grupy  wysokiego szczebla ds. opodatkowania gospodarki cyfrowej. W dokumencie specjaliści podkreślili, że zgodnie z opublikowanym przez KE komunikatem w sprawie przyszłego systemu podatku VAT (z grudnia 2011 r.) podobne produkty i usługi powinny być objęte taką samą stawką podatku.

Odnosi się to także do przenikających się środowisk cyfrowego i produktów materialnych, co jest skutkiem rozwoju technologii. Grupa ekspertów wysokiego szczebla podkreśla, że zgadza się z tym zapisem, ale – m.in. po to, by nie komplikować dalej systemu podatkowego – uważa, że w tym przypadku „podobne produkty" powinny zostać opodatkowane raczej stawką podstawową niż preferencyjną.

Pozostało 85% artykułu
Media
Donald Tusk ucisza burzę wokół TVN
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Media
Awaria Facebooka. Użytkownicy na całym świecie mieli kłopoty z dostępem
Media
Nieznany fakt uderzył w Cyfrowy Polsat. Akcje mocno traciły
Media
Saga rodziny Solorzów. Nieznany fakt uderzył w notowania Cyfrowego Polsatu
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Media
Gigantyczne przejęcie na Madison Avenue. Powstaje nowy lider rynku reklamy na świecie