W 1884 roku Karol Lanckoroński zaprosił Jacka Malczewskiego do udziału w ekspedycji archeologicznej. Dla malarza wyprawa anatolijska była pierwszym bezpośrednim kontaktem ze światem starożytnym i Orientem. Natomiast dla Karola Lanckorońskiego – finałem wcześniejszej działalności badawczej w latach 1881-1884 na terenie Azji Mniejszej, którą prowadził jako współtwórca wiedeńskiego komitetu wykopalisk na tym terenie.
Uczestnicy ekspedycji (m.in. naukowcy austriaccy, polscy, niemieccy, profesorowie UJ i Uniwersytetu Wiedeńskiego) spotkali się we wrześniu 1884 w Adalii (dzisiejsza Antalya), skąd wspólnie ruszyli dalej. Wyprawa trwała przez trzy miesiące.
Specjalne zadanie dla artysty
Dokumentacją architektury, zabytków i odkryć zajmowali się naukowcy. Jednak uwaga uczestników wyprawy koncentrowała się nie tylko na starożytnych ruinach i dawnej sztuce, lecz także na życiu, zwyczajach, kulturze i tradycjach ówczesnych mieszkańców Anatolii. Zadaniem Malczewskiego było prowadzenie artystycznej kroniki ekspedycji – utrwalanie codziennych zdarzeń i scenek rodzajowych z udziałem uczestników wyprawy oraz mieszkańców Anatolii.
- Wystawa „Jacek Malczewski w Anatolii” jest doskonałą okazją do tego, by skonfrontować często żywe wspomnienia współczesnej Turcji z dawniejszym, kulturowo-przyrodniczym wizerunkiem tego intrygującego obszaru – zauważa prof. dr hab. Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.
